Ekonomi Terimleri

(Base price) Bir hisse senedinin bir se­ans süresince işlem görebileceği en alt ve en üst fiyat limitlerinin, yani taban ve tavan fiyatlarının belirlenmesinde kullanılır.

Bir hisse senedinin bir önceki seansta oluşan ağırlık

(Basis point) Faiz oranlarındaki de­ğişimi ifade eden bir ölçüm birimidir. Virgülden sonraki dördüncü haneye (0,0001) karşılık gelir. Örneğin faiz ora­nının yüzde 5.25’den yüzde 6.75’e yük­selmesi durumunda 150 baz puanlık bir artış

(Infant industry) Yeni kurulmakta ya da gelişmesini henüz tamamlayama­mış ulusal sanayi dalları bebek sanayi olarak adlandırılır. Bu sektörlerde ve işyerlerinde üretilen ürünlerin, önceki koruyucu dış ticaret politikası izlenerek dı

(Imports with waiver) 1965 ile 1980 arasında kullanımı artan bir ithalat tü­rüdür. Bedeli Türkiye’den döviz olarak ödenmeden yapılan ithalatı gösterir. Yurt dışında çalışan işçilerin getirdik­leri eşyalar söz konusu dönemde bedelsiz

(Expectation management) Para poli­tikası çerçevesinde beklenti yönetimi TCMB tarafından yürütülür. Beklenti yönetimi TCMB’nin, ekonomik birim­lerin orta ve uzun vadeli enflasyon bek­lentilerinin enflasyon hedefleri doğrultusunda şe

(Administered price) Teşebbüsler veya kamu tarafından belirlenmiş olan ve arz-talep koşullarındaki kısa dönem dalgalanmalar karşısında değişiklik göstermeyen fiyatlardır. Bu fiyat katı­lığı bazı ekonomistlere göre, pazar gücünden ka

(Decisive influence) Bir teşebbüsün tek başına ya da başka bir teşebbüs veya teşebbüslerle birlikte diğer bir teşebbü­sün stratejik ticari davranışları üzerin­de nihai karar verme olanağına sahip olmasıdır.

(Indicator species) Bir ekosistemde, küçük çevresel değişimlere özellikle du­yarlı olması itibariyle, çevre koşulları ko­nusunda bilgi sağlayan ve çevresel teh­likelerle ilgili erken uyarılarda bulunan türlerdir. Bunun bir örneği de

Kredi değerliliğinde dikkate alınan ka­rakter, kapasite, kanuni güvence, kapi­tal ve koşullardan oluşan kriterlere ve­rilen addır.

(Five year plan) İlk olarak 1920 yılında Sovyetler Birliği’nde uygulanan beş yıl­lık ekonomik planlar, sonraki dönemler­de piyasa ekonomisinin geçerli olduğu ülkelerde de hazırlanmıştır. Türkiye’de planlı dönem 1963 yılında başlamış

(Beta coefficient, market beta) Hisse senedinin hareketliliğini gösteren bir katsayıdır. Bir hissenin betası, hisse senedi fiyatındaki yüzdesel değişimin piyasa endeksindeki yüzdesel değişime bölünmesiyle hesaplanır. Çıkan sayı 1’de

(Beveridge Plan) İngiltere’de Sir Willi­am Beveridge tarafından 1942 yılında hazırlanan ve sosyal güvenlik sisteminde bir dönüm noktası olan plandır. Planda yer alan ve İngiltere’de hayata geçirilen sosyal güvence ve haklar sonraki

(White goods) Dayanıklı tüketim eşya­larından evlerde kullanılan buzdolabı, çamaşır makinesi, fırın ve bulaşık ma­kinesine verilen genel addır.

(White collar workers) Üretim süre­cinde bedensel gücüyle çalışmayan me­mur, teknik eleman ve benzeri çalışan­ları tanımlayan bir terimdir.

(Compound interest) Herhangi bir sermayeden elde edilen faizin dönem sonunda sermayeye eklenerek yeni dö­nem için bu yeni tutar için hesaplanan faizdir. Ticari bankalar ve diğer finans kuruluşları, bileşik faiz hesaplarını mevduat v

(Computer, electronic and optic in­dustries) İmalat sanayi dallarından biri olan bu sanayi dalı bilgisayar, fotoğraf makineleri ve her tür elektronik cihaz ve eşya üretimini kapsar. Bu sektör tek­nolojik yoğunluk açısından en üst sı

(Conscious parallelism) Oligopol pi­yasalarında bir teşebbüsün fiyat ve üretim kararı, rakiplerin fiyat ve üre­tim kararlarından önemli derecede etkilenir. Teşebbüsler sürekli tekrar­layan işlemler nedeniyle belli bir süre sonra bu

(Building permits) Bina inşaatına baş­lanmadan önce yerel yönetimlerden alınan belgedir. TÜİK her üç ayda bir, dönem bittikten 52 gün sonra bina in­şaat verilerini “Yapı İzin İstatistikleri” başlığı altında açıklar.

• A

(Individual Pension System, Private Pension System) Bireysel emeklilik sistemi, bireylerin gelirlerinden dü­zenli olarak tasarruf etmelerine imkân veren bir sistemdir. Yatırıma yönlen­dirilen bu birikim sayesinde, tasarruf sahibi em