Ekonomi Terimleri

Maastricht Antlaşması

(Maastricht Treaty) Avrupa Topluluğu’nu Avrupa Birliği’ne dönüştüren bu antlaşma Hollanda’nın Maastricht ken­tinde 1992 yılında imzalanmış, 1993’te yürürlüğe girmiştir. Bu antlaşma, eko­nomik ve parasal birliğin kurulması he­defi ya

Maastricht Kriterleri

(Maastricht Criteria) Avrupa Birliği üye ülkelerin Avrupa Ekonomik ve Pa­rasal Birliği’ne katılabilmek için sağla­mak zorunda oldukları performans kri­terleridir. Bu kriterler şunlardır:

Enflasyon oranı:

Madencilik ve Taşocakçılığı

(Mining and quarrying) Sanayi üreti­minin dallarından biridir. Kapsamında taşkömürü ve linyit madenciliği, her tür maden cevherinin çıkarılması, pet­rol ve doğal gaz çıkarımı, kum, kil, ki­reç, alçı ve mermer elde edilmesi ile taş o

Maddi Olmayan Varlıklar

(Intangible assets) Bir işletmenin sa­hip olduğu ancak elle tutulamayan ve gözle görülemeyen, buluş belgesi, şere­fiye ve telif hakkı gibi fiziki bir varlığı olmayan değerlerdir.

Mahreçler Kanunu

(Law of Markets, Say’s Law) Mahreçler Kanunu, ünlü Fransız iktisatçısı Jean-Baptiste Say tarafından 19. yüz­yıl başlangıcında formüle edilmiştir. O dönemde Klasik Ekol’ü temsil eden Malthus ve Ricardo iktisadi gelişmenin geleceği konus

Makine ve Ekipman Sanayisi

(Manufacture of machinery and equ­ipment) Bu sanayi dalı, torna, freze gibi takım tezgâhları, motor, türbin, pom­pa ve benzeri makinelerin imalatını kapsamaktadır. Tarım, tekstil ve diğer sektörlerin ihtiyaç duyduğu makineler de bu

Makroekonomi

(Macroeconomics) Ekonominin bütü­nünü etkileyen incelemeler makroeko- nomi olarak adlandırılır. Toplam üretim, toplam istihdam ve işsizlik, genel fiyat düzeyi, ekonominin büyüme hızı gibi ekonomik büyüklükler ve bunların ara­sındaki

Makro İhtiyati Politika

(Macroprudential policy) Sistemik riski azaltmak amacıyla finansal sek­töre yönelik düzenlemeler bütününü ifade eder. 2008 Küresel Finans Krizi sonrasında finansal sistemdeki istik­rarsızlığın ekonomiye yansımalarının ve hanehalkı,

Mali Eylem Görev Gücü

(Financial Action Task Force: FATF) 14 Temmuz 1989 tarihinde Paris’te top­lanan G-7 Zirvesi’nde alınan kararla OECD bünyesinde kurulan Mali Eylem Görev Gücü’nün başlıca görevi kara para aklama operasyonlarını engellemektir. FATF, ka

Mali Risk

(Financial risk) Yatırım yapılan men­kul değeri çıkaran kuruluşun faiz, kupon ve anapara ödemeleri gibi mali yükümlülüklerini yerine getirememesi veya gecikmesi olasılığıdır.

Mali Sağlamlaştırma

(Fiscal consolidation) Büyük bütçe açıkları verilmesi durumunda hüküme­tin, kamu harcamalarını denetime al­tına alarak açığı azaltma çalışmalarına verilen addır.

Mali Sektör

(Financial sector) Mali sektör, bankacı­lık, sosyal güvenlik sistemi, sigorta şirketleri, toplu tasarruf kuruluşları, kredi kooper

Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK)

(Financial Crimes Investigation Board) 4208 sayılı Yasa ile 1997 yılında kurulan ve doğrudan Hazine ve Maliye Bakanı’na bağlı olarak çalışan Mali Suçları Araş­tırma Kurulu (MASAK) Türkiye’de kara para aklama suçuyla mücadele etmekte

Maliye

(Public finance) Devletin fonksiyonları­nı yerine getirilmesi için gerekli kayna­ğın sağlanmasını ve toplanan gelirlerin en etkin şekilde nasıl kullanılacağını inceleyen bir sosyal bilim dalıdır. Mali­ye, devlet ile bireyler arasınd

Maliye Politikası

(Fiscalpolicy) Belirli iktisadi amaçlara ulaşmak için kamu harcamaları, vergi ve bütçe gibi mali büyüklüklerin miktar ve bileşiminde yapılan ayarlamalardır. Maliye politikasının, para politikası ve ekonomin genel stratejileri ile uy

Maliyet Enflasyonu

(Cost inflation) Girdi fiyatlarındaki artış yüzünden fiyatlar genel düzeyi­nin yükselmesidir. Fiyatları yükselten etkenlerin bir bölümü maliyetlerden kaynaklanır. Hammadde ve ara malları fiyatlarının artışı ve yüksek faiz oranları m

Maliyet-Gelir Oranı

(Cost-income ratio) Toplam giderlerin toplam gelirlere bölünmesiyle hesapla­nan ve bir birimlik gelire karşılık gelen maliyeti gösteren orandır.

Maliyetüstü Fiyatlandırma

(Mark-up pricing) Eksik rekabet pi­yasalarında firmanın, ortalama mali­yetinin marjinal maliyete eşit olduğu durumda, talep fiyat esnekliğini de dikkate alarak hesaplanan kârın orta­lama maliyete eklenmesiyle belirlenen değerdir. Mi

Mali Yıl

(Fiscal year) Bir ekonomide devlet ta­rafından düzenlenen ve denetlenen yıl­lık mali işlemler için kabul edilen ve be­lirlenen başlangıç tarihinden itibaren on iki aylık süreyi kapsayan dönemdir. Türkiye’de mali yılın başlangıcı 198

Malthusgil Nüfus Teorisi

(Malthusian theory of population) T.R. Malthus, nüfusun geometrik, gıda maddelerinin ise aritmetik hızla art­tığını belirtmiştir. Malthus artan nü­fusa oranla gıda maddeleri üretiminin yetersiz kalması nedeniyle açlık, has­talık, ölüm