Ekonomi Terimleri

(Eurepean Classification of Econo­mic Activities) Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından oluşturulan ve işyerlerinin faaliyet konularına göre sınıflandırılmasında temel alınan ulus­lararası ekonomik faaliyet sınıflama sistemi

(North American Free Trade Area) Kuzey Amerika Serbest Ticaret Böl­gesi (NAFTA) ile ilgili anlaşma ABD, Kanada ve Meksika arasında gümrük vergisi oranlarının indirilerek tica­retin serbestleştirilmesi amacı ile 1994 yılı başında yür

Bkz: Enflasyon yaratmayan işsizlik oranı.

(Assize, officially fixed price) Mal ve hizmet fiyatlarının kamu otoriteleri tarafından belirlenmesidir. Tüketici­yi piyasadaki fiyat iniş çıkışlarından korumak için dönem dönem uygulan­mıştır. Tüketiciyi korumak için temel gıda ve

(Nash equilibrium) Anlaşmasız oligo­pol piyasasında veya anlaşmasız oyu­nun çözümünde, her bir oyuncunun rakiplerinin olası seçeneğine kendin­ce en iyi yanıtı verdiği ve her birinin ödülünü azamileştirdiği, dolayısıyla hiçbirinin te

(Freight) Gemi ile yapılan taşımacılık­ta sözleşmeyle belirlenen mal taşıma bedelidir. Taşıyıcı ile taşıtan arasındaki mal taşıma sözleşmesine “navlun söz­leşmesi” denmektedir.

(Freight insurance) Navlun ücretinden doğan alacağın güvence altına alınması için yapılan sigortadır.

(False invoice, spurious invoice) Ger­çek bir işlem veya alım-satım olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen sahte faturadır. Vergi kaçırmak için kullanılan bu faturalar çapraz vergi in­celemeleri ile ortaya çıkarılabilir.

(Negative income tax) Belirli bir gelir düzeyinin altında geliri olanlara, geliri ile orantılı olarak yapılması 60’lı yıllar­da önerilen mali yardımdır.

(Negative savings) Birey, aile ve firma, gelirlerinin üstünde bir harcamada bu­lunmuşsa “negatif tasarruf” söz konusu olur. Bu durumda ya daha önce gerçek­lemiş tasarruflar kullanılır ya da borç­lanmaya gidilir.

(Negative investment) Bir hesap yılı içinde gerçekleşen toplam yatırım, mevcut sermayenin eskime ve aşınma­sını karşılayacak yatırım miktarından daha düşük düzeyde olduğunda “nega­tif yatırım” söz konusu olur.

(Neoclassical model of income distri­bution) Neoklasik gelir dağılımı teori­si, faktör paylarının belirlenmesinden çok faktör fiyatlarının oluşumunu ele almıştır. Ancak bazı varsayımlar altın­da bu analiz faktör payları konusuna da

(Neoclassical economics school) Alfred Marshall’ın analizleri ile başlayan ve karşılaştırmalı statik analiz yöntemini kullanarak iktisadi davranışları marjinalizm ile açıklayan bir iktisat okulu­dur. Bir ekonomide fiyat mekanizması

(Neoliberalism) 70’li yıllardan önce neoliberalizm denince farklı düşünce yapılarına sahip iktisatçıların görüşle­ri akla gelmekteydi. Almanya’da Wal­ter Eucken, Alfred Müller-Armack ve İkinci Dünya Savaşı sırasında Türki­ye’de öğre

(Net growth rate) Bir ekonomide ge­nellikle bir yıl olmak üzere belli bir dö­nemde gerçekleşen büyüme hızından söz konusu dönemde kaydedilen nüfus artış oranının çıkarılmasıyla hesap­lanan büyüklüktür. Bu büyüklük aynı zamanda kişi

(Net foreign assets) Merkez Bankası’nın net uluslararası rezervleri ile orta vadeli net döviz kredilerinin ve diğer net dış varlıkların toplamıdır.

(Net interest) Bankaların mevduata verdikleri veya tahvillerin sağladığı faiz oranından, vergiler ve diğer masraflar çıkarıldıktan sonra kalan faizdir.

Bkz. Ödemeler dengesi.