Ekonomi Terimleri

(Money) Bir ekonomide genel kabul gö­ren, değişim aracı. Tarihi gelişim süreci içinde para türleri de değişmiştir. Mal para döneminde bir mal diğer bir mal ile değiş tokuş edildiğinde değişim öl­çüsü tuz, tütün, deri, kurutulmuş bal

(Money supply) Merkez Bankası, günlük açıklamalar, haftalık bilançolar ile yayınladığı aylık, üç aylık ve yıllık ra­porlarla emisyon, para arzı, kredi ve mevduat hareketleri konusunda her türlü bilgiyi verir. Paranın miktarı ve dola

(Currency zone, currency area) 1- Or­tak para biriminin kullanıldığı ülke grubuna verilen addır. 2- Ulusal para birimlerinin sabit kurlardan birbirine bağlandığı ülke grubudur.

(Money multiplier) Parasal tabandaki bir değişimin para arzı üzerinde yara­tacağı etkiyi gösteren bir katsayıdır. 1’den büyük olan bu katsayı, bankalar için belirlenen zorunlu karşılık oranına ve nakit tutma oranına bağlı olarak de­

(Currency Board) Döviz kuru rejimle­rinden biridir. Bu tür bir uygulamada, ulusal paranın değeri yabancı bir para birimine veya yabancı para birimlerin­den oluşan bir sepete karşı sabitlenir. Para politikası uygulaması açısından ba­

(Quantity theory of money) Miktar teorisi para miktarındaki değişmelerle fiyatlar ve dolayısıyla paranın değeri arasında ilişki kurmaktadır. Miktar te­orisi en açık şekilde Amerikalı iktisatçı Irving Fisher tarafından ele alınmıştır

(Money market) Teknik anlamda para arz ve talebinin karşı karşıya geldiği piyasalara para piyasaları denir. Para piyasası bu anlamıyla sermaye piyasa­sından daha geniş bir kapsam taşımak­tadır. Ancak yüksek likiditeye sahip para piy

(Monetary policy) Ekonomik büyüme, istihdam artışı ve fiyat istikrarı gibi he­deflere ulaşabilmek için paranın elde edilebilirliğini ve maliyetini etkileme­ye yönelik olarak alınan kararları ifade eder. Para politikasının uygulanmas

(Monetary Policy Committee: MPC) TCMB bünyesinde oluşturulmuş bir kuruldur. Para Politikası Kurulu, Başkan’ın (Guvernör) yönetimi altında, Başkan Yardımcıları, Banka Meclisi’nce üyeleri arasından seçilecek bir üye ve Başkanın öneris

(Money and general equilibrium) Reel kesim-parasal kesim ayrımından hareket ederek para piyasasını açık­layan klasik iktisatçılar önce paranın mevcut olmadığı bir ekonomide denge mekanizmasını incelemişler ve sonra analizlerine para

(Monetary transmission mechanism) Bu mekanizma, parasal değişkenlerin toplam talebi, çıktı açığını ve enflasyo­nu hangi kanallarla ve ne ölçüde etkile­diğini göstermektedir. Parasal aktarım mekanizması genel olarak üç aşama ile açık

(Face value,par value) Menkul değerin üzerinde yazılı olan nominal değeridir.

(Nominal income) Paranın satın alma gücündeki değişiklikleri dolayısıyla enf­lasyonun etkilerini yansıtmayan cari ge­lir düzeyidir.

(Monetary rule) Bir ekonomide para arzının, her dönem doğal reel gayrisafi yurtiçi hasılanın büyüme oranı kadar artırılması gerektiğini ileri süren ve monetarist ekonomistler tarafından önerilen kuraldır.

(Monetary sector) Para yaratan sek­tör olarak da tanımlanabilir. Bu sektör merkez bankası, mevduat bankaları, kalkınma ve yatırım bankaları, katı­lım bankaları ile para piyasası fonlarını kapsamaktadır.

(Monetary tightening) Merkez banka­larının fiyat istikrarını korumak için aldığı sıkılaştırma önlemlerinin bütü­nünü tanımlamaktadır.

(Monetary snake) 1971 yılında geliş­miş ülkelerde yaşanan para krizinden sonra Avrupa Para Birliği’ni kurma yo­lunda gerçekleştirilen girişimlerin ba­şında “yılan” sisteminin uygulanması gelmiştir. Avrupa paraları arasındaki dalgala

(Demand for money) Bir ekonomide karar birimlerinin belli bir dönemde işlem, değer saklama, spekülasyon gibi güdülerle ellerinde bulundurmak iste­dikleri para miktarıdır. İşlem (muame­le) güdüsü ile para talebi nominal gelir düzeyin

(Shell bank) Kurulduğu ve ruhsat aldı­ğı ülkede herhangi bir fiziki varlığı bu­lunmayan ve konsolide denetime tabi bir finansal gruba bağlı olmayan banka türüdür.

(Money illusion) Fiyatlar genel düze­yindeki artışa bağlı olarak paranın satın alma gücünde ortaya çıkan düşüşün ik­tisadi karar birimleri tarafından algılanamaması durumunu ifade eder.