Ekonomi Terimleri

(Labour economics) Ekonominin, işçi-işveren ilişkilerini ve emek piyasa­sının işleyişini inceleyen alt dalıdır. 1980’den önce bu konular iktisat ve ekonomi fakültelerinin sosyal siyaset kürsülerinde ele alınırken daha sonra “çalışma

(Working hours) Çalışma süreleri, iş­çilerin işveren hesabına çalıştıkları ve buna karşılık ücrete hak kazandıkları zaman parçasını tanımlar. Çalışma sü­releri sosyal kanunlarla birçok yönden sınırlanmıştır. Ayrıca hizmet akitleriyl

(Nominal anchor) Ekonomi yönetimin­de bazı ekonomik büyüklükler referans olarak alınabilir. Örneğin kur düzey­leri çapa olarak alındığında ve merkez bankası bu konuda bir taahhüt altına girdiğinde fiyat, yatırım ve dış ticaret polit

(Cross elasticity) Bir malın fiyatı ile bir diğerinin sürümü arasındaki ilişkiyi belirten terimdir. Çapraz esnekliğin iki türü vardır. Rakip malların bulunması durumunda tüketici bir malın fiyatı art­tığında onu ikame edecek diğer b

(Multiplier) Belirli miktardaki gerçek sermaye yatırımının toplam gelir veya toplam istihdam üzerindeki etkisini gösteren bir katsayıdır. Yatırım mikta­rındaki değişmeler, toplam gelirlerde veya toplam istihdam üzerinde kendi­sinden

(Charter) Kiralanan uçak veya gemiler­le bazı firmaların yaptıkları yolcu veya yük taşımacılığını tanımlar.

(Charter transport contract) Taşıyan ile taşıtan arasında mallarının taşına­cağı geminin tamamının veya bir bölü­münün belirli bir süre veya sefer için kiralanmasıyla ilgili olan sözleşmedir.

(Packing list) İthal veya ihraç edi­len malların gayrisafi ağırlıklarını kapsamlı olarak göstermek üzere düzenlenen listelerdir. Bu listelerde gösterilen ağırlıkların fatura ve kon­şimentoda gösterilen ağırlığa uygun olması gerekir.

(Core inflation) TÜİK’in açıkladığı ve altı farklı içerikle hesapladığı “Özel Kapsamlı Enflasyon Oranları”, sonra­ki aylardaki fiyat hareketleri hakkında önemli ipuçları verir. “Çekirdek enf­lasyon” diye bilinen bu enflasyon hesa­bı

İkinci Dünya Savaşında atom bomba­ları kullanımından sonra çevresel etki­leri açısından en kötü nükleer olaydır. 26 Nisan 1986’da güvenlik sistemleri denenirken bir dizi insan hatası sonu­cunda Priapat Nehri üzerinde bulunan Çernobi

(Diversification) Yatırımcının portföy oluştururken riskini en aza indirmek amacıyla fonlarını, çeşitli alanlarda etkinlik gösteren firmaların çıkarttığı menkul değerler arasında dağıtmasıdır.

(Peripheral economies) Çevre ekono­mileri iktisadi gelişmeleri büyük ölçü­de merkez ekonomilerince belirlenen, biçimlendirilen ve sömürülen geri bı­raktırılmış ülkeler olarak tanımlanır. Azgelişmişliği açıklamayı amaçlayan teorilerd

(Economics of environment) Çevre so­runlarının iktisadi açıdan ele alındığı, çevreyi ve doğal kaynakları korumanın ekonomiye katkısının ve çevre kirliliği­nin en aza indirgenme yollarının ince­lendiği, ekonominin bir alt bilim dalıd

(Environmental pollution) Üretim ve tüketim etkinlikleri sonucu ortaya çı­kan katı, sıvı veya gaz biçimindeki atık­ların fiziksel ve biyolojik ortamı olum­suz yönde etkilemesi sonucu insanla içinde yaşadığı doğal çevre arasındaki de

(Environmental impact assesment: EIA) Yeni gelişme ve projelerin çev­reye olabilecek sürekli ya da geçici po­tansiyel etkilerinin, sosyal sonuçları ve alternatif çözümleri de içine alacak bi­çimde analizi ve değerlendirilmesidir. Bu

(Output) Belirli bir miktarda üretim faktörü (girdi) kullanılarak, belli bir dö­nemde elde edilen ürün miktarıdır.

(Output gap) Bu analitik araç ekonomi­nin fiilen yaptığı üretim ile ekonominin mevcut üretim kapasitesi ve teknoloji düzeyi ile üretebileceği potansiyel üre­tim arasındaki farkı ölçmektedir. Eko­nominin tüm imkânlarını en iyi şekild