5 Nisan 1994 Kararları

1994 Krizi Türkiye’de küresel dönemin ilk krizi oldu. Dönemin başbakanı Tansu Çiller, faiz oranlarını düşürmek için 1993 sonbaharındaki sekiz hazine ihalesinden beşini iptal etti. Yabancı yatırımcıların paralarını çekmeleri, bankaların ve tasarruf sahiplerinin dövize yönelmeleri üzerine 1994 Ocak ayının ikinci yarısında kurlar yükselmeye başladı. 26 Ocak’ta yüzde 13.6 oranında bir devalüasyon yapıldı. Hazırlanan istikrar programının açıklanması 27 Mart’taki yerel seçimlerin sonrasına bırakıldı. 5 Nisan 1994 günü açıklanan istikrar paketi ile dolar kuru 23 bin 147 liradan 32 bin 149 liraya çıkarıldı. 1994 yılbaşına göre dolar kurundaki değer artışı toplam olarak yüzde 121.3’ü buldu. Lirayı güçlendirmek için mevduata sınırsız güvence getirildi. Döviz tevdiat hesaplarında sigorta tutarı ise 150 milyon lira oldu. Bir defalık ek vergiler ile kamu gelirlerinin artırılması amaçlandı. Ekonomik denge vergisi, net aktif vergisi ve ek taşıt vergisi uygulamaya sokuldu. İç borçlanma senetlerindeki yüzde 5 oranındaki vergi kaldırıldı. KİT ürünlerine yüksek oranlı zamlar yapılırken, akaryakıt tüketim vergisi artırıldı.
Hazine’nin Merkez Bankası’ndan alacağı kısa vadeli avansa sınır getirilmesi o dönem için önemli bir adımdı. Nisan ayında enflasyon oranı yüzde 24’ü bulunca dövize hücum tekrar başladı. Hükümet kurlardaki tırmanışı durdurmak için üç aylık mevduata yüzde 45 (yıllık yüzde 342.05), daha sonra 1 haftalık mevduata yüzde 3 (yıllık yüzde 365.1) ve üç aylık Hazine bonosuna yüzde 50 (yıllık yüzde 406.25) oranında faizödenmesini kararlaştırdı. Bu önlemlerden sonra kriz yaz aylarında dip yaptı ve sonbaharla birlikte iyileşme başladı. Ancak istikrar programının orta vadeli önlemleri olumlu etkilerini göstermek üzere iken 1995 sonbaharında genel seçim kararı alındı. Kampanya döneminde seçim ekonomisi uygulandığı için program sonuçsuz kaldı ve iki yıl boyunca halkın gösterdiği fedakârlıklar boşa gitti.