Ekonomi Terimleri

Üretimde Etkinlik

(Efficiency in production) Tüm kay­nakların tam olarak istihdam edildiği ve malların en düşük fırsat maliyetiyle en çok üretim elde edildiği durumdur.

Üretim Faktörleri

(Factors of production) Üretim süre­cinde kullanılan emek, sermaye, doğa ve girişimciden oluşan temel üretim unsurlarıdır.

Üretimin Faktör Esnekliği

(Factor elasticity of production) İki üretim faktörü olduğu varsayımı altın­da, faktörlerden biri sabitken diğerinde ortaya çıkan oransal değişmeye karşı üretimin gösterdiği duyarlılık, diğer bir deyişle üretimdeki oransal değişmeni

Üretim Kooperatifleri

(Producer cooperatives) Hammadde sağlanmasından, üretilen malların de­ğerlendirilmesine kadar farklı amaçlar­la herhangi bir sınai veya tarımsal ürün üreticilerinin bir araya gelerek kurduk­ları bir kooperatif türüdür.

Üretim Olanakları Eğrisi

(Productionpossibility curve) Bir ekonomide belli bir dönemde, veri tekno­loji ve tam istihdam koşullarında, tüm üretim faktörleriyle en çok üretilebile­cek iki mal veya mal grubu bileşimleri­nin geometrik yerini gösterir.

Üretim Ölçeği

(Production scale) Bir işletmenin farklı düzeylerdeki üretim miktarlarını en az maliyetle üretebilmesine olanak sağla­yan büyüklüktür. Bu ölçek düzeyinde her bir kısa dönem ortalama maliyetin uzun dönem ortalama maliyete eşit ol­duğ

Üretim Tekniği

(Production technique) Teknolojinin sabit olduğu varsayımı altında, üretim sürecinde üretim faktörlerinin bir araya getirilme yoğunluğudur. Bir birim mal üretebilmek için bir birim emeğin ne kadar sermayeyle veya bir birim serma­yen

Üretim yöntemi ile GSYH

(Production measure of GDP, produc­tion approach to measuring GDP) Üre­tim yöntemiyle gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) bir ekonomide yerleşik olan üretici birimlerin belli bir dönemde, ekonomik faaliyetleri sonucu yarat­mış oldukları

Ürün Dönemleri Teorisi

(Vernon product cycles) Bir malın üre­timini, yeni ürün aşaması (başlangıç), olgun ürün aşaması (gelişmiş ürün) ve standartlaştırılmış ürün aşaması ol­mak üzere üçe ayıran ve ABD’li iktisatçı Raymond Vernon tarafından geliştiri­len

Ürün Dönüşüm Oranı

(Rate of product transformation) Bağ­lantılı mal üretiminde malların birin­den bir birim daha fazla üretilebilmek için vazgeçilmesi gereken diğer mal miktarını gösteren orandır.

Üstyapı

(Superstructure) Altyapının üstünde yükselen dil, din, ahlak, ideoloji, siya­set ve hukuk gibi unsurların bütününü ifade eder. Üstyapı terimi, demiryolcu­lukta, karayollarında, gemi inşaatçılı­ğında ve hava meydanlarında da kulla­nı

Vade

(Maturity, term) Bankalarda hesap açı­lışında, valör tarihi ile hesabın kapatıl­ması için tespit edilen tarih arasındaki süredir. Vade sonu tarihi ise hesabın ka­patıldığı ve paranın çekileceği tarihtir. Vadenin ay veya yıl olarak b

Vadeli Döviz Iskontosu

(Forward exchange discount) Herhan­gi bir dövizin vadeli kuru ile anında tes­lim piyasasındaki spot değeri arasında­ki negatif farktır.

Vadeli Döviz İşlemleri

(Forward exchange transactions) Dö­viz riskinden kaçınmak amacıyla belir­lenmiş bir tarihte teslim edilmek üzere önceden belirlenmiş bir kurdan belli bir miktarda dövizin teslim edilmesine yö­nelik alım satım işlemleridir.

Vadeli Döviz Primi

(Forward exchange premium) Herhangi bir dövizin vadeli kuru ile anında teslim piyasasındaki kuru arasındaki pozitif farktır.

Vadeli İşlem

(Forward transaction) Belirlenmiş bir tarihte teslim edilmek üzere önceden belirlenmiş bir fiyattan belli bir miktar­da mal, menkul değer, para veya başka bir mali aracın teslim edilmesine yöne­lik alım satım işlemleridir.

Vadeli İşlemler Güvencesi

(Forward cover) Gelecekte belirli bir tarihte döviz geliri elde edecek veya dö­viz harcaması yapacak olan kişilerin, vadeli döviz piyasasında döviz kurla­rında ortaya çıkabilecek olumsuz de­ğişmelerden korunmak amacıyla yap­tıkları

Vadeli İşlemler Sözleşmesi

(Forward contract) İleri tarihli iş­lemlerin yapıldığı vadeli işlemler sözleşmesi, belli bir değerin önceden belirlenmiş bir fiyattan yine önceden belirlenmiş bir tarihte teslim edilme­sini öngörür. İşlemler, genellikle orga­nize pi

Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP)

(Derivatives Market) Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası, Borsa İstanbul bün­yesinde hizmet veren, sermaye piyasa­sı araçları üzerine düzenlenmiş vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile diğer türev araçlarının elektronik ortamda alını

Vadeli Piyasalar

(Futures market) Vadeli piyasalar be­lirli bir ürünün, fiyatı bugünden sabit­lenmek koşuluyla ileri bir tarihte teslim edilmesi taahhüdünü içeren sözleşme­lerin alınıp satıldığı piyasalardır.