Ekonomi Terimleri

(Eligible paper) Merkez Bankası’nın reeskont için kabul edilebilir gördüğü finans aktifleridir.

(Settlement price) Borsa Uzlaşma Ko­mitesi tarafından her bir ticari oturu­mun kapanışında belirlenen ve takas odasının net kazanç ve kayıpları ile ge­lecek günün fiyat sınırlarını saptamada kullanılan resmi fiyattır.

(Arbitration) Toplu iş sözleşmesi uyuş­mazlıklarında oluşturulan uzlaştırma kurulu aracılığıyla işçi ve işveren ara­sında anlaşmaya varılması için yapılan çalışmalardır.

(Specialisation) Ülkelerin, bireylerin, şirketlerin veya kurumların üretime yönelik çabalarını, yeteneklerini ve bil­gilerini çok sayıda alanda değil, sınırlı bir alanda yoğunlaştırarak verimlilikle­rini artırmayı amaçlamasıdır.

(Long run) Firmanın üretim sürecin­de kullandığı tüm girdilerin miktarını dolayısıyla üretim ölçeğini değiştirebi­leceği kadar uzun bir zaman aralığıdır.

(Long-run marginal cost) Uzun dö­nemde herhangi bir üretim düzeyin­de toplam maliyetteki değişimin üre­timdeki değişmeye oranlanmasıyla hesaplanan, üretimde bir birimlik de­ğişmenin toplam maliyette yol açtığı değişimdir. Her bir ür

(Long-run average cost: LRAC) Uzun dönem maliyetin toplam üretim mikta­rına bölünmesiyle hesaplanan, bir birim mal üretmek için katlanılan maliyettir.

(Long run aggregate supply curve) Reel gayrisafi yurtiçi hasıla ile fiyatlar genel düzeyi arasındaki ilişkiyi gösteren eğri olup uzun dönemde reel gayrisafi yur­tiçi hasılanın doğal düzeyine ulaşacağı varsayımıyla fiyatlar genel düz

(Long-run equilibrium of firm) Kısa vadenin aksine firmalar uzun dönemde sabit olan faktörlerini de değiştirebil­me imkânına sahiptir. Uzun dönemde teknolojide de değişiklikler ortaya çıka­bilir. Bunların ötesinde eğer firmanın bulu

(Long run equilibrium under oligopoly) Herhangi bir firma faaliyeti sonunda kısa vadede kâr elde edebiliyorsa, orta veya uzun vadede durum değişebilir. Piyasaya giriş serbestliği varsa kısa dönemde elde edilen kârlar piyasaya yeni f

(Long term credit) Özellikle yatırım ve kalkınma bankaları tarafından önemli projeler için açılan ve vadeleri 5 ile 15­20 yıl arasında olan kredi türüdür.

(Wage) İşçilere üretim sürecine katıl­maları karşılığında belli sürelerde ya­pılan ödemedir. Üretim faktörlerinden biri olan emeğin üretimden aldığı pay olarak da tanımlanabilir. Ücret saat ba­şına, parça başına, haftalık ve aylık o

(Fringe benefits) Maaş veya ücret dışında, çalışanlara sağlanan her türlü hizmet ve imkânlardır.

(Wage-price spiral) Ücretlerdeki artış­ların üretim maliyetlerini artırarak fi­yatları yükselttiği, fiyatlardaki artışların ise yeniden ücret artışlarını beraberinde getirdiği ileri sürülen etkileşim sürecidir.

(Wage theories) Ücret teorileri emek fiyatının hangi seviyelerde oluşacağını incelemektedir. Klasik ücret teorileri denilen Tunç Kanunu ve Ücret Fonu teorileri ile Sömürü Teorisi ücretlerin daima- asgari ücret haddi seviyesinde olac

(Triple deficit) Bir ekonomide cari işlem­ler açığı, bütçe açığı ve tasarruf açığının bir arada bulunduğu olumsuz durumdur. Üçüz açık toplam tasarrufları yetersiz olduğu halde yüksek büyüme hızlarını hedefleyen ülkelerde ortaya çıkm

(Producer’s equilibrium) İki üretim faktörünün kullanıldığı varsayımı al­tında, bir üreticinin belirli bir dönem­deki maliyetle üreteceği en çok çıktıyı gösteren noktadır. Bu noktada üretici­nin eş maliyet doğrusu ile eş ürün eğrisi

(Producer theory) Mal ve hizmet piya­salarında satıcı olarak yer alan üretici­nin davranışlarını ve bu davranışları­nın nedenini inceleyen teoridir.

(Production) Mal ve hizmetleri bir dizi işlemden geçirerek yararlı hale getirmek veya yararlılığını artırmak faaliyetidir. Üretim süreci, ara mallarının üretim faktörleri aracılığıyla farklı bir çıktıya dönüştürülme sürecidir. Üreti

(Mode of production) Üretimin örgüt­lenme ve yürütülme tarzını ifade eder. Toplumsal üretim ilişkilerinin kendi­ne özgü biçimiyle belirlenen ve üretici güçlerin belli bir düzeyine karşılık gelen temel ekonomik örgütlenme tarzıdır. Ü