Ekonomi Terimleri

Ekonomik Yoğunlaşma

(Economic concentration) Yoğunlaş­ma, bir sektörde sınırlı sayıda firmanın ciro, üretim, katma değer ve istihdamın önemli bir bölümünü elinde tu

Ekonominin Dış Dengesi

(External balance of economy) Bir eko­nomide iç talep veya yurtiçi talep, özel kesim tüketim harcamaları (C) özel kesim yatırım harcamaları (I) ve kamu

harcamalarının (G) toplamına eşittir. İç talep = C+I+G. Toplam harcamalara ulaş

Ekonominin Genel Dengesi

(Macro balance of the economy) Top­lam tasarruf kamunun tasarruflarının ve özel tasarrufların toplamıdır. Kamu ancak bütçe fazla verdiğinde tasa

Ekonomi Politik

(Political economy) “Ekonomi politik’ terimi ilk kez 1613 yılında Antoine de Montchretien tarafından amacının ev ve aile ekonomisini incelemek olmadı­ğını belirtmek için kullanılmıştır. Çünkü ekonomi kelimesi oikos (ev) ve nomos (ka

Eksersiz Usulü

(Budget exercise) Bütçede eksersiz yön­temi uygulandığında dönem başında ön­görülen tutarlar gelir ve gider yönünden tamamlanana kadar hesaplar kapatıl­maz. Böylece belirli bir bütçe yılına iliş­kin bütün işlemler gösterilmiş olur.<

Eksi Faiz Oram

(Negative rate of interest) Enflasyon oranının altında belirlenen ve reel ge­tirisi negatif olan faiz oranıdır. Ekono­min durgunluğa girdiği vey

Eksi Gelir Vergisi

(Negative income tax) Devletin belirli bir gelir düzeyinin altında gelire sahip kişilere, geliri ile orantılı biçimde yap­tığı parasal yardımdır. Bu uygulama 21. yüzyılda evrensel temel gelir adı ile yine gündeme getirilmiştir.

Eksik Rekabet

(Imperfect competition) Monopol ve tam rekabet koşullarının dışında kalan bir pi­yasa şeklidir. Eksik rekabet ile monopollü rekabet piyasaları arasında benzerlikler varsa da rekabet, monopoller arasında za­yıf, eksik rekabette ise ş

Eksik Sigorta

(Under insurance) Sigorta poliçesine konmuş değerin, gerçek değerin altın­da kalmasını tanımlayan bir terimdir. Sigorta bedeli gerçek değerin altında gösterilmişse malın tamamının hasara uğraması halinde ancak gösterilen si­gorta be

Eksojen Değişken

(Exogenous variable) Bir ekonomik modelde veri olarak alınan yani model çözümünden bağımsız olarak model dı­şında önceden belirlenen değişkendir.

Ekspansiyonizm

(Expansiyonizm) 1950-1990 dönemin­de ekonomiyi canlandırabilecek önlem­ler ve politikalar için kullanılan terimdir. Bu politika izlenirken para politikası ve diğer destekleyici politikalar kullanıla­rak üretimin ve milli gelirin art

Ekstansif Tarım

(Extensive agriculture, extensive far­ming) Tarımsal alanda göreli olarak daha az miktarda sermaye ve işgücü kul­lanılarak yapılan tarımsal faaliyettir.

Elden Çıkarma

(Divestment, divestiture) Bir firmanın finansal veya sosyal hedefleri doğrultu­sunda bir veya daha fazla etkinlik biri­minin kapatılması veya varlıklarının bir kısmının satılmasıdır.

Ele Geçirme

(Takeover, acquisition) Hukuki açıdan bir firmanın başka bir firmanın varlık­larının yarısından fazlasını satın alma­sı olarak tanımlanır.

Elektrikli Teçhizat Sanayisi

(Manufacture of electrical equipment) İmalat sanayisi dalları içinde yer alan bu sanayi dalı her tür beyaz eşya, elekt­rik ekipmanı, elektrikli ev aletleri, mo­tor, jeneratör, akü, pil ve kabloların üre­timini kapsar.

Elektronik Çek

(Electronic cheque) Internet üzerin­den ödemeye imkân veren, müşteriden satıcıya taahhüt notunun devredildiği ve işlemin normal takas ve ödeme yolu ile gerçekleştirildiği sistemdir.

Elektronik Fon Transfer Sistemi ( EFT)

(Electronic Funds Transfer System: EFT) Fonların bir yerden başka yere elektronik ortamda kaydi olarak sürat­le transfer edilmesini sağlayan elekt­ronik fon transfer sistemidir. 1992’de kullanılmaya başlayan sistem 2000’de ikinci ne

Elektronik Menkul Kıymet Transfer Sistemi (EMKT)

(Electronic Securities Transfer System: ESTS) Menkul kıymetlerin bankalar arasında aktarımının ve mutabakatının, elektronik ortamda gerçek zamanlı ve kaydi olarak yapılmasını sağlayan sis­temdir. Bu sistemde devlet iç borçlan­ma sen

Elektronik Para

(Electronic money) Internet gibi elektro­nik ortamda veya değer yüklenen kartlar vasıtasıyla ödeme ve transfer işlemleri­nin yapılabilmesine ve parasal değerle­rin elektronik olarak yüklenmesine im­kân sağlayan, dijital veri formatı

El Koyma

(Seizure, confiscation) Yetkili bir ma­kam ya da mahkeme tarafından bir hu­kuki işleme dayanarak bir malvarlığı­nın; transferinin, dönüştürülmesinin, tasarrufunun veya yer değiştirmesinin yasaklanmasını sağlayan el koyma işle­midir.