Ekonomi Terimleri

Bebek Sanayi

(Infant industry) Yeni kurulmakta ya da gelişmesini henüz tamamlayama­mış ulusal sanayi dalları bebek sanayi olarak adlandırılır. Bu sektörlerde ve işyerlerinde üretilen ürünlerin, önceki koruyucu dış ticaret politikası izlenerek dı

Bedelsiz İthalat

(Imports with waiver) 1965 ile 1980 arasında kullanımı artan bir ithalat tü­rüdür. Bedeli Türkiye’den döviz olarak ödenmeden yapılan ithalatı gösterir. Yurt dışında çalışan işçilerin getirdik­leri eşyalar söz konusu dönemde bedelsiz

Beklenti Yönetimi

(Expectation management) Para poli­tikası çerçevesinde beklenti yönetimi TCMB tarafından yürütülür. Beklenti yönetimi TCMB’nin, ekonomik birim­lerin orta ve uzun vadeli enflasyon bek­lentilerinin enflasyon hedefleri doğrultusunda şe

Belirlenmiş Fiyat

(Administered price) Teşebbüsler veya kamu tarafından belirlenmiş olan ve arz-talep koşullarındaki kısa dönem dalgalanmalar karşısında değişiklik göstermeyen fiyatlardır. Bu fiyat katı­lığı bazı ekonomistlere göre, pazar gücünden ka

Belirleyici Etki

(Decisive influence) Bir teşebbüsün tek başına ya da başka bir teşebbüs veya teşebbüslerle birlikte diğer bir teşebbü­sün stratejik ticari davranışları üzerin­de nihai karar verme olanağına sahip olmasıdır.

Belirteç Türler

(Indicator species) Bir ekosistemde, küçük çevresel değişimlere özellikle du­yarlı olması itibariyle, çevre koşulları ko­nusunda bilgi sağlayan ve çevresel teh­likelerle ilgili erken uyarılarda bulunan türlerdir. Bunun bir örneği de

Beş Yıllık Plan

(Five year plan) İlk olarak 1920 yılında Sovyetler Birliği’nde uygulanan beş yıl­lık ekonomik planlar, sonraki dönemler­de piyasa ekonomisinin geçerli olduğu ülkelerde de hazırlanmıştır. Türkiye’de planlı dönem 1963 yılında başlamış

Beta Katsayısı

(Beta coefficient, market beta) Hisse senedinin hareketliliğini gösteren bir katsayıdır. Bir hissenin betası, hisse senedi fiyatındaki yüzdesel değişimin piyasa endeksindeki yüzdesel değişime bölünmesiyle hesaplanır. Çıkan sayı 1’de

Beveridge Planı

(Beveridge Plan) İngiltere’de Sir Willi­am Beveridge tarafından 1942 yılında hazırlanan ve sosyal güvenlik sisteminde bir dönüm noktası olan plandır. Planda yer alan ve İngiltere’de hayata geçirilen sosyal güvence ve haklar sonraki

Beyaz Eşya

(White goods) Dayanıklı tüketim eşya­larından evlerde kullanılan buzdolabı, çamaşır makinesi, fırın ve bulaşık ma­kinesine verilen genel addır.

Beyaz Yakalılar

(White collar workers) Üretim süre­cinde bedensel gücüyle çalışmayan me­mur, teknik eleman ve benzeri çalışan­ları tanımlayan bir terimdir.

Bileşik Faiz

(Compound interest) Herhangi bir sermayeden elde edilen faizin dönem sonunda sermayeye eklenerek yeni dö­nem için bu yeni tutar için hesaplanan faizdir. Ticari bankalar ve diğer finans kuruluşları, bileşik faiz hesaplarını mevduat v

Bilgisayar, Elektronik ve Optik Sanayisi

(Computer, electronic and optic in­dustries) İmalat sanayi dallarından biri olan bu sanayi dalı bilgisayar, fotoğraf makineleri ve her tür elektronik cihaz ve eşya üretimini kapsar. Bu sektör tek­nolojik yoğunluk açısından en üst sı

Bilinçli Paralellik

(Conscious parallelism) Oligopol pi­yasalarında bir teşebbüsün fiyat ve üretim kararı, rakiplerin fiyat ve üre­tim kararlarından önemli derecede etkilenir. Teşebbüsler sürekli tekrar­layan işlemler nedeniyle belli bir süre sonra bu

Bina İnşaat Ruhsatları

(Building permits) Bina inşaatına baş­lanmadan önce yerel yönetimlerden alınan belgedir. TÜİK her üç ayda bir, dönem bittikten 52 gün sonra bina in­şaat verilerini “Yapı İzin İstatistikleri” başlığı altında açıklar.

  • A

Bireysel Emeklilik Sistemi

(Individual Pension System, Private Pension System) Bireysel emeklilik sistemi, bireylerin gelirlerinden dü­zenli olarak tasarruf etmelerine imkân veren bir sistemdir. Yatırıma yönlen­dirilen bu birikim sayesinde, tasarruf sahibi em

Birincil (ön) Pazar

(Primary market) Ana ürün ve bu ürünle birlikte ya da bu ürünün alımın- dan daha sonra satın alınması gereken yan ürünlerin satışının gerçekleştiği pazarları ifade etmek için özel terimler kullanılmaktadır. Müşterinin satın aldığı i

Birincil Piyasa

(Issue market) İlk ihraçların yapıldığı piyasadır. Bir yatırım aracının örneğin bir menkul kıymetin ilk defa piyasaya sürülmesi (satılması) birincil piyasa iş­lemidir. Benzer şekilde, devlet iç borç­lanma senetlerinin, Hazine ve Mal

Birleşik Fon Bankası

Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun mülkiyetinde olan bu banka 1997’de Bayındırbank adını taşımaktaydı. Ban­ka 1958’de Çaybank adı ile kurulmuş 1992’de unvanı Derbank olmuştu. Bir­leşik

Birleşme ve Devralma

(Merger and acquisition) Yönetim ve kontrol işlevlerinde kalıcı değişiklik meydana getirecek şekilde, iki veya daha fazla teşebbüsün bir araya geti­rilmesi birleşme veya devralma işlemi sayılmaktadır. Bir veya daha fazla teşebbüsün