Yönetim ve İşletmecilik Terimleri

Misyon

(Mission) Bu terim bir kişinin veya bir grubun üstlendiği ve yerine getirmek için uğraştığı özel görev anlamında kullanılır. Misyon belgesi işletmenin hikmet-i vücudunu, varlık nedenini ve ne yapmak istediğini kısa ve öz olarak beli

Motivasyon

(Motivation) 20. yüzyılın ikinci yarı­sında sosyal bilimciler ve yöneticiler işçilerin motivasyonu ile verimliliğin yükseltilmesi konularına öncelik verdi. Bu arada motivasyon konusu her yönüy­le tartışıldı ve bu konuda farklı teori

Nakit Akım Tablosu

(Cash flow statement) Bir işletmenin faaliyetleri sonucunda yarattığı nakit akımını ele alan ve işletmenin borç ödeme ve kâr dağıtım gücü konusunda bilgiler veren tablodur.

Nazım Hesaplar

(Memorandum accounts) İşletmenin varlıklarında veya kaynaklarında artış veya azalış meydana getirmeyen ancak karar alıcılar için önem arz ettiği için takip edilmesi gereken bazı olayların muhasebeleştirilmesi için kullanılan hesapla

Normal Maliyet

(Normal costing, absorption costing) İmalat maliyetleri faaliyet devrelerinin fiili ve gerçek masraflarına göre hesap­landığı takdirde, sonuç almak gecikebi­lir ve masraflarda dönemden döneme farklılıklar ortaya çıkabilir. Hesapla­m

Organizasyon

(Organization) Türkçede organizasyon kelimesinin birbirine yakın iki anlamı vardır. İnsanların çeşitli ihtiyaçlarını karşılamak için kurulan sosyal, siyasal, teknik ve ekonomik yapılar “örgüt” ola­rak adlandırılır. Örgüt belirli bir

Ortalama Maliyet

(Average cost) Belli bir dönemde katla­nılan sabit ve değişken maliyetler top­lamının, aynı dönemde üretilen toplam birim sayısına bölünmesi ile elde edilen değere denir.

Öğrenen Örgüt

(Learning organization) Peter M. Sen­ge tarafından 1990 yılında tartışmaya açılan “öğrenen şirket” kavramı sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçildiği bir dönemin en temel kavramlarından birini somutlaştırdığı için kalıcı oldu. Geç

Öğrenme Biçimleri

(Learning styles) Şirket içi eğitimde çalışanların öğrenme biçimlerinin be­lirlenmesi eğitimin verimliliğini yük­seltir. İş hayatı ve eğitim süreci dikkate alındığında öğrenme biçimleri aşağıda­ki şekilde gruplanabilir:

Örnek Olay

(Case study) İşletme fakültelerindeki eğitimlerde kullanılan bir yöntemdir. Eskiden bu eğitim yöntemine “vaka etüdü” denirdi. Bu yöntemde herhan­gi bir gerçek veya kurgulanmış işletme problemi, eğitime tabi tutulanlara veri­lir ve ç

Özyönetim

(Self-management) Bir şirket veya ku­ruluşun sadece kendi çalışanları veya onların seçerek görev başına getirdikleri temsilcileri tarafından yönetilmesi biçi­mine “özyönetim” adı verilmektedir.

Pazar Payı

(Market share) Bir işletmenin veya girişimin, toplam üretim veya satış ya da kapasite oranı bakımından nispi büyüklüğünün ölçüsüdür. Bir işletme­nin pazar payı, işletmenin satışları­nın, söz konusu üründeki tüm satışla­ra oranlanmas

Performans Değerlemesi

(Performance evaluation) Performans değerlemesi bir örgüt, kurum veya şirkette çalışanların, bu kuruluşların amaçlarına yönelik faaliyetlerine ne ölçüde katkı yaptıklarının belirlenmesi için yapılır. Bu değerleme yönteminde yönetici

Planlama

(Planning) Planlama faaliyeti, bir işlet­mede veya kurumda gelecekte mümkün olabilen eylem biçimlerini araştırmak ve bunlar arasından kuruluşun amaçla­rına en uygun olanını seçmek ve ortaya bir uygulama şeması çıkarmaktır. Plan­lar

Politika

(Policy) Politika, bugünkü durumdan hedefe ulaşmanın kısa ve etkin yolu olarak tanımlanabilir. Bir politikanın oluşturulmasında şu adımlar atılır:

Bir şirkette hedeflere ulaşmak için be­lirlenen strateji hayata geçirildikten

Pratik Zekâ

(Practical intelligence) ABD’li psiko­log Robert J. Sternberg, zekâyı analitik, yaratıcı ve pratik olarak üç ayrı bölüm­de incelemekte ve önceliği pratik zekâ­ya vermektedir.

Sternberg akademik ve pratik zekâ ara­sındaki far

Proje

(Project) Planlar spesifik ve özel bir olay için yapıldığında proje adını alır. Plan belirlenen süre tamamlandığında yürür­lükten kalkar, proje ise üstlenilen görev tamamlandığında sona erer. Geleceğe yönelik bir işlev olan proje yö

Proje Temelli Yönetim

(Project based management) “Proje te­melli yönetim”, maliyetleri düşürmek, satışları artırmak, tüketiciye daha iyi hizmet vermek isteyen şirketlerin kul­landıkları bir yönetim modelidir. Ürün lansmanı ve araştırma-geliştirme için ku

Risk Yönetimi

(Risk management) Genel olarak bu terim, doğaya, insanlara ve insanların yaşadığı çevreye zarar veren olumsuz olayların tanımlanması ve değerlendi­rilmesini tanımlar. Risk yönetiminin amacı, olumsuz olayların yaşanması ihtimalini az

Sektör Analizi

(Industry analysis) Sektörel bilgi ve gös­tergeler, ekonominin farklı üretim alan­larındaki gelişmeleri yansıtır. Sektörler iyi izlendiği takdirde makroekonomik gelişmeleri kavramak daha kolay olur. Makroekonomik göstergeler ile sek