Yönetim ve İşletmecilik Terimleri

(Independent auditor) Bir şirketin he­saplarını denetleyen ancak o şirketin ücretli elemanı olmayan ve çıkar ilişki­si bulunmayan denetçidir.

(Fishbone diagram) Balık kılçığı diyag­ramı, Japon kimya mühendisi Kaoru Ishikawa tarafından 1968’de bir kalite kontrol aracı olarak geliştirilmiş, daha sonra diğer sorunlarda da uygulanmış­tır. Balık kılçığına benzeyen bu grafik ba

(Assize, pay chart, ready reckoner) Be­lirli formülleri, değişen sayılara ve oran­lara uygulayarak her işlem için ayrı bir hesap yapılmadan kullanılan hazır cet­vellerdir. Bu sistem ilk defa 1682’de uy­gulanmıştır. Sistemi bulan kiş

(Management of success) Başarının sürdürülmesi siyasal ve sosyal hayat­ta olduğu gibi iş dünyasında da zordur. Amerikan iş dünyasında “Başarı kadar başarısızlığa götüren bir şey yoktur” (Nothing fails like success) sözü yay­gındır.

(Start-up costs) Bir faaliyete başlamak için gerekli olan bina, araç, makine, ekipman gibi girdiler için katlanılan kuruluş maliyetleridir. Özellikle bu maliyetlerin batık maliyet niteliği taşı­dığı durumlarda, piyasaya giriş önemli

(Failed firm) İşi tasfiye etme olasılı­ğı ortaya çıkacak şekilde sürekli zarar eden ve genellikle pazar payını kaybet­mekte olan girişimi tanımlar.

(Sunk cost) Bir piyasada faaliyet göste­rebilmek için yapılan ancak piyasadan çıkarken elden çıkarma yoluyla tekrar paraya dönüştürülemeyen ya da geri kazanılamayan veya başka bir faaliyet alanında kullanılamayan yatırımlara ilişkin

(Bedaux system) Charles Bedaux’nun geliştirdiği bir tür primli ücret siste­midir. Kullanılan ölçüye Bedaux birimi denir. Bu birim bir işçinin yorulmadan ve günde sekiz saat sürdürebileceği normal tempo ile bir dakikada yapabil­diği

(Capital increase through rights issue) Anonim ortaklıklar, sermaye artırım­larını ya iç ya da dış kaynak kullanarak yapabilir. Bu tip ortaklıkların artırdık­ları sermaye karşılığı çıkardıkları hisse senetlerini ortaklarına belirli

(Capital increase through bonus issue) Anonim ortaklıkların, iç kaynakların­dan yaptıkları sermaye artırımını ifade eder. Bu tip ortaklıkların artırdıkları sermaye karşılığı çıkardıkları hisse senetlerini bir bedel almaksızın ortak­

(In basket method) İnsan kaynakla­rında eğitim yöntemlerinden biridir. Eğitilecek aday, oturduğu masada bulu­nan evrak sepetinde belgeleri bulunan sorunlarla baş başa bırakılır. Sepette ayrıntıları bulunan sorunların çözümü için üre

(Endorsment in blank) Lehine ciro edi­len kimsenin adı belirtilmeden yapılan, yalnız imzanın gerekli olduğu cirodur.

(Brainstorming) Geçen yüzyılın 30’lu yıllarında Amerikalı bir reklamcı olan Alex Faickney Osborn tarafından ge­liştirilen bu tartışma tekniğinde katı­lımcılar hiçbir sınırlama ve kısıtlama olmadan görüşlerini ve önerilerini or­taya

(Balance sheet) Herhangi bir ekono­mik birimin mali durumunu yansıtan bir tablodur. Bilanço, birimin belirli bir andaki varlıklarını, borçlarını ve sa­hiplerinin ekonomik birim üzerindeki haklarının parasal değerini gösterir. Bilanç

(Balance sheet analysis) Bilanço ana­lizleri yaklaşımlarına göre statik ve dinamik olmak üzere ikiye ayrılır. Sta­tik analiz bilanço kalemleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi ile gerçekleşir. Dinamik analizde bilançoda yer alan b

(Knowledge economy) Geçen yüzyılın ilk yarısında emek ve sermaye başlıca üretim faktörleri olarak kabul edilirken 80’li yıllardan sonra “bilgi” de bir üre­tim faktörü olarak görülmeye başlandı. Küreselleşme ve kitle haberleşme ve il

Bilgi yönetimi (Knowledge management) Bir şirket veya kurumda kritik bir karar alınaca­ğı zaman yöneticilere sunulan bilgile­rin bir bölümü “veri” niteliğindedir. Bu verilerin işlenmesini ve şirketin faali­yetine ve stratejisine uyg

Bkz. Taylorizm.

(Accumulated depreciation) İşletme­de bir sabit varlığın maliyetinin çeşitli dönemlerde giderleştirilen bölümleri­nin toplam tutarıdır. Bu tutar kümüla­tif olarak “birikmiş amortisman” hesa­bında gösterilir. Bir dönem için ayrılan a