Yönetim ve İşletmecilik Terimleri

(Innovation) İngilizcedeki “innova­tion” kelimesi Türkçeye, yenilik, ye­nilenme veya yenilikçilik olarak çev­rilmektedir. İnovasyon süreci yeni bir icadın veya iş fikrinin ticari bir değer kazanması ile başlar. Üründe, üretim süreci

(Human resources: HR) İşyerinde ih­tiyaç duyulan işgücünün işe alınması, işe alıştırılması ve eğitimi ile ilgili işleri yapan bölümün adıdır. İnsan Kaynak­ları (İK) bölümü işgücü ihtiyacını şir­ket yönetimi ile işbirliği yaparak tes

Ekonominin gelişmesi ve toplumsal de­ğerlerin değişmesi işçilerin ve tüm ça­lışanların yönetimindeki yaklaşımları da değiştirdi. Türkiye’de işçiler ve diğer çalışanlar ilgili işlevlerin adları ve içerik­leri 1950’den sonra şu evrele

(Management by exceptions) İşlet­meler büyüdükçe, ürün ve pazar çeşit­lendirmesine gittikçe bir yöneticinin yönetmekle yükümlü bulunduğu fa­aliyetlerin sayısı çoğalmakta, tüm bu konularla ilgilenmesi ve karar vermesi zorlaşmaktadır.

1- (Work) Bir mal ve hizmet üretmek için harcanan emektir. 2- (Business) Tarım, sanayi ve hizmetler gibi sektör­lerde yürütülen faaliyetler de iş olarak tanımlanır. 3- (Profession) Kişinin ge­çim sağlamak için yaptığı iş veya mes­le

(Job analysis) İşletmelerde işlerin ni­teliklerinin, işin gerektirdiği sorumlu­lukların ve iş yapma koşullarının bilim­sel olarak incelenmesidir. İş analizinde, işin yapılacağı yer, işin gerektirdiği eği­tim deneyim ve beceri düzeyi

(Workaholics) Çalışan kitlesi içinde “iş bağımlısı” olarak nitelendirilen bir azınlık vardır. Günlük konuşma dilin­de “işkolik” diye adlandırılan bu kişi herkesten önce işe gelir, işyerini en son terk eder. Yıllık izninin kullandığı

(Job evaluation) İşlerin kendi arala­rındaki önem ve zorluk farklılıklarının belirlenmesi için yapılan çalışmadır. Bu çalışma işlerin birbirleri ile karşı­laştırılmasını da içerir. İş değerleme sistemleri işletmedeki ücret skalasını

(Job interview) “Mülakat” da denen bu görüşme, işe alım ve yerleştirme ama­cıyla yapılan yüz yüze görüşmedir. Bire bir görüşme işveren vekili tarafından yapılır. Bu görüşmelerin akışı bazen önceden yapılandırılsa da genellikle sohbe

(Job orientation) İşletmelerin işe yeni başlayanların şirket kültürünü benim­semeleri, işe alışmaları ve iş ortamın­daki kişileri tanımaları için uyguladık­ları programı tanımlayan bir terimdir.

(Labour turnover) Bir yılda işten ayrı- lanların sayısının toplam işçi sayısına bölünmesi ile bulunur. Oranın yüksek olması işçilerin şirketteki çalışma ko­şullarını olumsuz olarak değerlendir­diğini gösterir. İşgücü devir oranının

(Observing for business purpose) Göz­lem iş hayatı için birinci sınıf bir “araş­tırma” uğraşıdır. Usulünce yapıldığı takdirde gözlem, bilimsel araştırmalar ve değerli kitapların okunması kadar büyük yararlar sağlayabilir. Hayatın iç

(Business culture) Şirketin, belirli bir alanda rekabet avantajı kazanması an­cak bu alanlara özgü bir altkültürün geliştirilmesi ile gerçekleşebilir. Şirket kültürünün şemsiyesi altında serpilen bu altkültürler şöyle özetlenebilir:

(Business, corporation) İnsanların ih­tiyaçlarım karşılamak için para, araç gereç, malzeme, hammadde, personel gibi faktörleri bilinçli ve sistemli bir şe­kilde bir araya getirerek mal ve hizmet üreten iktisadi birimdir.

(Overheads) İşletme giderleri, idari bö­lümlerde çalışanların maaşları, reklâm ve pazarlama giderleri gibi harcamaları kapsamaktadır.

(Net working capital) İşletmenin dö­nen varlıklarının toplamı ile kısa vade­li borçlarının toplamı arasındaki fark işletme sermayesi olarak tanımlanır. Dönen varlıklar veya cari aktifler işlet­menin belirli bir hesap dönemi içinde p

(Job rotation) İşyerinde çalışanların belirli bir program dahilinde önceden belirlenmiş bir süre için esas işi dışında bir işte çalışmasıdır. Bu uygulama işte­ki monotonluğu azalttığı gibi, çalışanla­rın yeni bilgi ve beceriler elde

(Job design) Belirli bir işin veya işle­vin nasıl ve hangi ortamda ve kimlerle yapılacağının tasarlanmasıdır. Başlıca iş tasarımı teknikleri, iş rotasyonu, iş zenginleştirmesi, iş genişletme ve iş basitleştirmedir. İşin ekip veya gr

(Job enrichment) Bu terim, işin temel niteliklerinin, işçilerin ve diğer çalı­şanların kişisel gelişimlerine katkı ya­pacak şekilde düzenlenmesini tanım­lar. Zenginleştirilen işlerde çalışanlar daha fazla yetki ve sorumluluğa sahip­

(Flattening management pyramid, de­layering) Büyüklü küçüklü şirketlerde, değişen koşullara karşı zamanında ön­lem alınmasını zorlaştıran en önemli engellerinden biri bürokrasidir. Bü­rokratların bir bölümü hataları ortaya çıkmasın