Yönetim ve İşletmecilik Terimleri

(Control) Geçen yüzyılın 60’l yılların­dan önce “kontrol” işlevi yönetim sü­recinin önemli unsurlarından biri ola­rak kabul edilirdi. O dönemde fabrika ve işletmelerin yönetiminde en etkili yöntemin işçileri sıkı bir disiplin al­tın

(Crisis management) Kriz, bir sistem­de beklenmedik bir zamanda ve koşul­larda ortaya çıkan olumsuz bir durumu tanımlar. Kriz, kişilerden örgütlere, kurumlardan toplumlara ve ekonomilere kadar her birimde ortaya çıkabilir. Kriz bekl

(Enterprise Resource Planning: ERP) İşgücü, malzeme ve hammadde gibi kaynakların verimli bir biçimde kulla­nımı için kullanılan entegre yönetim sistemlerinin amacı rekabet gücünün artırılmasıdır. ERP, şirkette birimler arasındaki ko

(Institutionalisation, institutional set­up) Bir girişimcinin kurduğu firma, eko­nominin rüzgârını arkasına aldığında hızlı büyüyebilir ama girişimcinin kar­şısına tam bu sırada bir yol ayrımı çıkar. Girişimci ya işini bildiği şekil

(Culture) Strateji ve postmodernizm terimleri gibi kültür kelimesinin de çok sayıda ve birbirinden farklı tanımları bulunmaktadır. Cemil Meriç 1979’da yayınlanan bir kitabında “Amerikalı iki yazar kültürün 160 tarifini bulmuş: kimi

(Global Corporation, global company) Küresel şirketlerin yöneticileri için “rekabet alanı” tüm dünyadır. Onların rakibi, kendi sektöründe dünyanın tüm şirketleridir. Küresel düşünen yöneti­ciler, diğer ülkelerdeki ekonomik, si­yasi

(Global mindset) Küreselleşme döne­minde iş hayatındaki bazı temel kavram­ların tanımı baştan aşağı değişti. Bazı kavramlarda ise eskisinden tam 180 de­rece farklı yeni tanımlar zorunlu oldu. Bu kapsamlı değişim, olaylara ve sorunla

(Leadership) Liderlik tarihin her dö­neminde üzerinde fikir üretilen ve tartışılan bir konu olmuştur. Sanskrit kaynaklarında 10 farklı liderlik tarzı sa­yılmıştır. Çinli strateji bilgini Sun Tzu, liderliği, zekâ, güvenilirlik, insan

(Leadership styles) Örgütler ve kurumların gelişmesi, insan hayatına benzer. Kuruluştan sonra büyüyen, gelişen şirket zamanla olgunlaşır ve giderek yaşlanır. Bu nedenle farklı dönemlerde, farklı yö­netim tarzları gereklidir. Şirketi

(Last in first out: LIFO) Stok değerleme­de uygulanan bu sistem daha çok fiyat istikrarının bulunmadığı ekonomilerde kullanılır. Bu sistemde çeşitli fiyatlardan mal alımı yapıldıktan sonra satılan malın maliyeti saptanırken, satılan

(Limited liability company) İki veya daha fazla gerçek veya tüzel kişi tarafın­dan bir ticaret unvanı altında kurulan ve ortaklarının sorumluluğu koydukları sermaye ile sınırlı olan ve esas sermayesi belirlenmiş bir sermaye şirketi

(Merit) Liyakat Arapça kökenli bir söz­cüktür ve insanların herhangi bir maka­ma layık, uygun ve yeterli olma durumları için kullanılır. Liyakat ve yeterlilik ilkesi, bir işin, o işi en iyi yapabilecek kişiye ve­rilmesini gerektirir

(Origin, source) İhraç edilecek, dışarı çıkarılacak yer anlamındadır. Ticari te­rim olarak yurtiçinde üretilen malların dışarıda satıldığı yer, dış pazar, sürüm yeri, ihracat yeri anlamına da gelir.

(Cost accounts) Üretim işletmelerinde üretilen ürünlerin ve hizmet işletmele­rinden sunulan hizmetlerin maliyeti­nin kayda alınması amacıyla kullanılan hesaplardır.

(Cost accounting) Girdi ve ürün maliyet­lerini ile ilgili bilgileri toplayan, bunları analiz ederek yorumlayan bir muhasebe dalıdır. Bir işletmenin satışa sunduğu mal ve ya hizmeti üretmek için kullan­dığı her türlü faktöre harcanan

(Maslow’s hierarchy of needs) ABD’li hümanist psikolog Abraham Mas- low’un ihtiyaçlar hiyerarşisindeki beş temel kategori şunlardır:

Fizyolojik İhtiyaçlar: Açlık, susuzluk ve buna benzer temel yaşamsal ihti­

(Blue Ocean Strategy) Mavi Okyanus Stratejisi 2005 yılında W. Chan Kim ve Renée Mauborgne tarafından yayınla­nan bir kitapta açıklanan pazar strate­jisidir. Fransız ekonomi kuruluşu INSEAD’ın bu iki öğretim üyesi 1880 ile 2000 arası

(Angel investor) Melek yatırımcı adı ve­rilen kişiler, ileride gelişeceğini düşün­düğü ancak işin başında riskli görünen girişimlere ilk faaliyet dönemlerinde destek sağlar. Melek yatırımcı çoğun­lukla destek verdiği girişimin bulun

(Mentor) İşyerindeki genç profesyo­nellere örgütsel ilgiyi ve kendi birikim ve deneyimlerini aktaran kişidir. Çalı­şanlara kurum gelenekleri, şirket poli­tikaları, kariyer geliştirme ve çalışma yöntemleri konusunda bilgi verir. Aynı

(Micromanagement) Girişimciler, iş sahipleri ve yöneticilerin bir bölümü şirketin gelişme aşamasında mikroyö­netim sorunu ile karşı karşıya kalabi­lir. İş gelişip büyüdüğünde girişimci ya yetkilerinin bir bölümünü çevresinde­kilere