Ekonomi Terimleri

(Expenditure balance) Gelir harcama modelinde toplam harcamaların top­lam gelire eşit olduğu noktaların geo­metrik yeri olan 45 derecelik doğruyla toplam harcama eğrisinin kesiştiği nokta, denge reel gayrisafi yurtiçi hası­la düzeyi

(Expenditure elasticity) Bir mala yö­nelik harcamadaki oransal değişmenin tüketicinin o mala yönelik talep mikta­rındaki oransal değişmeye oranını gös­teren katsayıdır.

(Expenditure measure of GDP) Har­camalar yöntemi ile yapılan gayrisafi yurtiçi gelir hesaplamalarında başlıca kalemler, özel tüketim harcamaları, dev­letin harcamaları, yatırım harcamaları ve net ihracattır. Net ihracat, toplam mal

(Expenditure tax) Gelir vergisi yeri­ne uygulanması önerilen bir vergidir. Harcama vergisinin matrahı bireyin yıl içinde yaptığı harcamaların toplamı­dır. 60’lı yılların ortalarında Nicholas Kaldor tarafından önerilen vergi yay­gın

(Travel pay, travel allowance) Sürekli veya geçici olarak resmen görevlendi­rilen kişilere yolculuk ve konaklama giderleri için yapılan ödemedir.

(Charge, fee, duty) Gerçek veya tüzel kişilerin, özel menfaatlerine ilişkin ola­rak, kamu müesseseleri ve hizmetlerin­den yararlanmaları karşılığında yaptık­ları ödemedir.

(Moving averages) Teknik analizde kullanılan bir analiz göstergesidir. Ha­reketli ortalamalar, trend yapan or­talamalarda iyi işleyen bir takip edici göstergedir. Örneğin, bir hissenin on günlük basit hareketli ortalaması, son on gü

(Outward processing regime) Bu reji­me tabi olan ürünler hariçte işleme faa­liyetlerine tabi tutulmak üzere Türkiye gümrük bölgesinden geçici olarak ihraç edilir. Gittikleri ülkede işlenen ürünler ithalat vergilerinden tam veya kısm

(Harrod-Domar growth model) Keynes’in Genel Teorisi ile başla­yan dönemde ekonomistlerin ilgileri büyüme sorunları üzerinde yoğun­laşmıştır. Keynes, tasarruf-yatırım eşitliğini gerekli ve yeterli bir denge koşulu saymaktaydı. Roy Ha

(Recoupment) Yıkıcı fiyat analizin­de, teşebbüsün rekabet karşıtı amaçla maliyetinin altında satış yaptığı dö­nemdeki zararını, rakiplerini etkisiz­leştirdikten sonra uygulayacağı yük­sek fiyatlarla telafi edebilmesini ifade etmekte

(Produce, product) Bir üretim etkin­liği sonunda yaratılan malların fiziki değerleridir.

(Proceeds, return) Bir mal ve hizmet üretimi sonunda yaratılan malların pa­rasal değeridir.

(Sensitive farming) Toprağı ve ürünü çevreye en az zararı verecek şekilde de­ğerlendirmeyi amaçlayan, tarımsal verimliliği ve etkinliği çevreyi koruyarak sağlayan iyi tarım uygulamasıdır.

(Sensitive product) Türkiye’nin AB ile Gümrük Birliği Anlaşması’nın yürür­lüğe girdiği 1996 yılından sonra Türki­ye’nin üçüncü ülkelerden yaptığı itha­latta, yerli üreticileri korumak amacı ile Ortak Gümrük Tarifesi düzeyleri üs­tün

(Health insurance) İş kazası ve meslek hastalığı sigortası dışında kalan tıbbi bakım ve tedavi gerektiren tüm beden­sel ve ruhsal bozukluklar nedeniyle ça­lışamadığı için gelir kaybına uğrayan ayrıca hastalığın gerektirdiği giderler

(Accomodation bill) Para sağlamak amacıyla borçlunun düzenleyerek lehtara verdiği ve herhangi bir karşılığı olmayan senettir. Hatır senedini alan lehtar, bunu bankaya ıskonto ettirir ve karşılığını tahsil eder. Böylece para sağ­lama