Ziraat Bankası

Ziraat Bankası ilk olarak 1863 yılında Mithat Paşa’nın Niş Valiliği sırasın­da ikraz sandığı olarak kurulmuştur. Mithat Paşa, 1863 yılında Pirot (Şehir- köylü) Kasabası’nda kurduğu ilk Mem­leket Sandığı’nı oluştururken Türk gelenekleri arasında zaten var olan ve karşılıklı yardımlaşma esasına dayanan imece geleneğinden esinlenmiştir. 1867 yılında çıkarılan “Memleket San­dıkları Nizamnamesi” ile bütün yurdu kapsayacak şekilde gelişme gösteren bu sandıklar 1883 yılında Menafi Sandıkları’na dönüşmüştür Memleket Sandık­ları adını ahşap kasalardan almaktaydı. Sandıkla ilgili işlemler katılımcı köy­lüler tarafından seçilen 2’si Müslüman 2’si Hristiyan 4 kişilik sandık eminle­rince yürütülmekteydi. Günlük işlem­lerin yazıldığı yevmiye defteri, tüm he­sapların kayıtlı olduğu defter-i kebir ve eldeki nakit paralar bu ahşap kasalarda saklanırdı. Daha sonraları güvenlik ne­deniyle bu sandıkların yerine yöredeki ustalar tarafından demirden yapılan il­kel kasalar kullanılmaya başlanılmıştır. Menafi Sandıkları, zamanla kredi dağı­lımında gösterdikleri usulsüzlükler ve dağıtılan kredilerin geri alınamaması gibi nedenlerle çalışamaz duruma gel­miştir. 15 Ağustos 1888’de Ziraat Banka­sı Nizamnamesi ile tarımsal kredi işle­rini hükümetin denetimine tabi tutmak amacıyla Ziraat Bankası kurulmuştur.

19 Mart 1924’te anonim şirkete dönüş­türülen banka, sermayesinin hissedar­lara dağıtılmasındaki teknik imkânsız­lıklar nedeniyle 12 Haziran 1937 tarih ve 30302 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası Kanunu ile özerk bir devlet kuruluşu olmuştur. Tarımsal kredi alanında olduğu kadar diğer ban­kacılık dallarında da etkin faaliyet gös­teren bankanın ana amacı şöyledir: “Ta­rımsal amaçlı kooperatiflerle bunların üst kuruluşları, kamu kuruluşları, yerel yönetim kurumları ve küçük tasarruf sahiplerinin birlikte ya da ayrı ayrı kur­dukları her çeşit ortaklıkların, özellikle ve öncelikle küçük ve orta tarım işlet­melerinin tarımsal üretimlerine, tarım­sal ürünlerin pazarlamasına ve tarıma dayalı sanayinin ve bunlarla ilgili her türlü girişimlerin kalkınma planı ilkele­rine göre yürütmelerine ve gelişmeleri­ne yönelik gerekli ve uygun kredileri dü­zenlemek, dağıtmak ve denetlemektir .” Ziraat Bankası, Cumhuriyet dönemi boyunca coğrafi açıdan en yaygın olan çok şubeli banka kimliğini korumuştur. 1980 sonrasındaki yeni tasarruf ve kredi enstrümanlarını hizmete sunan Ziraat Bankası 1999’da anonim şirkete dönüş­müştür. Tam adı Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası olan kuruluşun 1763 şu­besinde 24 bin 380 çalışanı vardır.