Yatırım

(Investment) Yatırımlar, ekonominin gelecekteki mal ve hizmet üretiminin düzeyini belirler. Ekonomik anlamı ile yatırım, ömrü bir yıldan fazla olan mal­lara yapılan fiziki yatırımdır. Paranın banka mevduatına veya diğer yatırım araçlarına yatırılması milli gelir bağ­lamında yatırım sayılmaz. Bir aile reisi evine bilgisayar aldığında bu alım, milli hesaplarda tüketim olarak gösterilir. Aynı bilgisayarı bir şirket aldığında ise yatırım olarak kabul edilir. Milli gelir istatistiklerinde yatırım harcamaları, “gayrisafi sabit sermaye yatırımları” başlığı altında gösterilir. Bu harcamalar inşaat ile makine ve teçhizat yatırımı olarak iki ayrı bölümde incelenir. Bu değerleri görmek için GSYH bülteni­ne ek tablolardan harcamalar ile ilgili olanlarına bakmak gerekir. Girişimci­lerin yatırım kararları aşağıdaki faktör­lerden etkilenir:

• Yatırım teşvikleri, yatırımcılara ver­gi kolaylığı ve indirimi sağlayarak ya­tırımları daha çekici hale getirmeyi amaçlar. Sektörel teşviklerin amacı ise yatırımların ekonomi yönetiminin ön­celik verdiği sektörlere yöneltilmesidir. Bölgesel teşvikler ile yatırımların coğ­rafi dağılımının değiştirilmesi hedef­lenir. Ancak girişimciler, ekonominin geleceği konusunda iyimser değilse bu teşviklere rağmen yatırım kararı almaz.
• Bir ürün veya hizmete talebin artma­sı bu konuda yeni yatırım projelerinin devreye girmesini sağlayabilir. Yeni ortaya çıkan ihtiyaçlar da, yeni tür ya­tırımlarla karşılanır. Kazanç beklentisi yatırımın itici gücüdür.
• Gerektiğinden daha yüksek düzeye yükselen faiz oranları, yatırım kredile­rini daha pahalı hale getirdiği için yatı­rımları duraklatır. Düşük oranlar yatı­rımları canlandırır.
• Ekonominin herhangi bir alanındaki vergiler ve vergi oranları da yatırım ka­rarlarında önemli bir rol oynar.
• Tamamlanma ve olgunlaşma süresi uzun olan yatırımlar, konjonktürden daha az etkilenir.
• Yatırımlara doğrudan hükümet müda­halesi orta vadede olumsuz sonuç ve­rebilir. Ancak hükümetin, yatırımlarda verimliliği yükseltmek ve girişimcileri yeni yatırım alanlarına yöneltmek için önlem alması da gereklidir.
• Yatırım eğilimi, ekonomi canlanmaya başladıktan, altı ile dokuz aylık bir süre geçtikten sonra güçlenir. İş insanları büyüme ivmesinin güçlü ve kalıcı oldu­ğuna kanaat getirmeden, kuracağı tesi­sin temelini atmaz.