Swap

(Swap) İki tarafın bir varlık ya da yü­kümlülüğe bağlı olan nakit akışını aralarında değiştirdikleri işlemdir. Ör­neğin on yıllık sabit faizli borca sahip bir firma ile benzer ancak dalgalı fa­izli borca sahip bir firma birbirlerinin yükümlülüklerini değiştirebilir. Swap işlemlerinde, faiz oranları ile döviz kur­larındaki değişmeler sonucunda ortaya çıkan riski en aza indirmek amaçlan­maktadır. Çok çeşitli türlerde yapıla­bilen swap işlemlerinin bazıları şöyle tanımlanabilir:

Akordeon swap. (Accordion swap) Bir swap’i diğeriyle değiştiren bir tür çap­raz kur döviz işlemidir.

Artan swap. (Appreciating swap) Ana­para değeri, önceden belirlenmiş bir programa göre artan swap’tır ve yatırım projelerinin finansmanında kullanılır.

Ayı swap’i. (Bear swap) Referans alı­nan faiz oranları yükseldiğinde anapa­rası daha hızlı itfa edilen swap’tır.

Ayna swap’i. (Mirror swap) Bir swap sözleşmesinin iptal edilmesi için taraf­lar arasında yapılan anlaşmadır. İkinci sözleşmede koşullar aynıdır ama bu koşullar ters sonuç verecek şekilde dü­zenlenmiştir.

Azalan swap. (Amortizing swap) Tak­sitler halinde geri ödenen borçlanmada kullanılan bir swap türüdür.

Baz swap’i. (Basis swap) Taraflardan her ikisinin ödeme yükümlülüğünün de değişken faizli olduğu swap türüdür.

Çift dövizli swap. (Dual currency swap) Anapara ve faiz ödemelerinin farklı para birimlerinden yapıldığı swap tü­ründe başvurulan bir yöntemdir. Yapı­lan işlem ile faiz ödemeleri anaparanın ödeneceği dövize dönüştürülür.

Ertelenmiş swap. (Deferred swap) Bu swap türünde ödemeler ileri bir tarihte yapılır. Swap çapraz kur veya faiz ile ya­pılmış olabilir.

Fark swap’i. (Differential swap) Bu swap türü hem çapraz kur hem de faiz oranı swaplarının özelliklerini taşır.

Harakiri swap’i. ( Hara-kiri swap) Swap’ı öneren tarafa kâr bırakmayan swap türüdür.

Karşılıklı swap. (Back-to-back swap) Tarafların karşılıklı nakit akımlarını tamamen tersine çeviren swap’tır.

Menkul kıymete dayalı swap, (Asset based swap) Bir menkul kıymet üzerin­deki kuponun, faiz esasını, oranını veya döviz türünü değiştiren swap türüdür.

Rotalı swap. (Path-dependent swap) Ödeme akışlarında, bir önceki dönemin düzeyi ile bağımlı bir üst sınırın bulun­duğu swap türüdür.

Taban-tavan swap’i. (Floor-ceiling swap) Değişken faiz oranının önceden belirlenmiş azami ve asgari sınırlar içinde değiştiği swaptır.

Yozlaşmış swap. (Degenerate swap) Her iki taraf için de tek bir vadeli orana dayalı swap’tır.