Stres Testi

(Stress test) Bankaların olumsuz olay­lar ve şoklar karşısında dayanıklılığını ölçmek için yapılan bir tür testtir. Stres testi merkez bankaları ve banka düzen­leme kuruluşları tarafından yapılabile­ceği gibi bankalar, bir kamu otoritesi­nin gözetiminde kendi iç bünyelerinde de stres testi uygulayabilirler. Bu testte banka yönetimlerinden herhangi bir olumsuzluk karşısında ne kadar ek ser­mayeye ihtiyaç duyacaklarını belirle­meleri istenir.

Bir tür senaryo analizi olan stres testin­de örneğin borsada bir çöküntü, petrol fiyatında ani bir tırmanış, ekonomik kriz ve benzeri durumlarda alınacak önlemler ve bu önlemlerin etkili olup olmayacağı değerlendirilir. Stres tes­tinde başarısız olan bankalardan ser­mayelerini güçlendirmeleri beklenir. Bu nitelikleri ile stres testleri kalp ra­hatsızlığı bulunanların tabi tutulduğu efor testlerine benzemektedir. 90’ların başında bazı ülkelerde yaşanan eko­nomik krizlerden sonra ilk kez 1996 yılında stres testleri uygulanmaya baş­lanmıştır. Türkiye’de de yapılan stres testlerinin koordinasyonunu Banka Düzenleme ve Denetleme Kurulu üst­lenmiş ve 2016 yılında testler için bir rehber yayınlamıştır. Avrupa Birliği’nde testlerin düzenlenmesi görevini European Banking Authority üstlen­miştir. ABD’de ise stres testlerini mer­kez bankası görevini yapan Federal Re­serve Board yönetmektedir.