Spekülatif Balon

(Speculative bubble) Balon, ekono­minin sektörlerinde, yeni gelişen bir iş alanında, hisse senedi borsalarında ve gayrimenkul piyasasında belirli ürünlere yönelen talebin kısa sürede hızlı artışı ile oluşabilir. Herhangi bir varlığa veya varlıklara yönelen bu ola­ğandışı talebin belirli gerekçeleri var­dır. Ancak varlık değerlerinde hızlı bir yükseliş başlayınca, kitle psikolojisin­de sürü içgüdüsünün davranışları ege­men olur. İnsanlar, fiyat düzeyi daha da yükselince satıp kâr etme düşüncesi ile varlığa adeta hücum ederler. Fiyatlar bir balonun şişirilmesine benzer şekil­de hızla yükselir. Belirli bir ekonomik temele ve mantığa dayanmayan aşırı beklentiler karşılanamayıp yükseliş bir noktada durduğunda, yatırımcılar endişeye kapılarak ellerindeki varlık­ları satmak ister. Piyasada güven bir kez kaybolunca hızlı bir fiyat düşüşü ve güçlü bir piyasa düzeltmesi devreye girer. Patlayan balonun yarattığı panik ortamının piyasalara verdiği hasarın telafi edilmesi için bazen uzun bir sü­renin geçmesini gerekir.