Kambiyo İstikrar Fonu

(Exchange equalization fund) Ekono­mi yönetimlerinin kısa dönemli kur de­ğişmelerini önlemek için başvurdukları bir önlemdir. Serbest döviz sistemlerin­de para değerindeki düşmeler sadece dış ticaret açıklarının ve dış borçların etkisinden meydana gelmemektedir. Spekülatörlerin faaliyeti de etkili olabi­lir. Böyle durumlarda altın rezervlerine başvurmadan kambiyo denkleştirme fonu ile para değerinin sabit tutulması amaçlanmaktadır. Bu amaç için önce ülke parasının o andaki dış değeri be­lirlenir. Kambiyo istikrar fonu, devlet veya merkez bankası ya da bankaların katılmasıyla kurulan bir konsorsiyum tarafından ulusal paradan ve yabancı dövizlerden meydana getirilebilir. Dö­viz talepleri, önceden belirlenen değiş­mez kur üzerinden bu fondan karşılanır ve arz edilen dövizler de yine bu fon ta­rafından aynı kurdan satın alınır. Bu şe­kilde fon, kambiyo kurunu kısa dönem­lerde kararlı bir düzeyde tutar. İstikrar fonu özellikle 1929 Büyük Dünya Krizi sırasında çeşitli ülkelerde, bu arada Türkiye’de de kurulmuş ve oldukça ya­rar sağlamıştır. Kambiyo istikrar fonu geçici ya da kısa dönemli dengesizlik­lerin çözümünde yardımcı olabilir. Denge belirli bir sürede normal etki ve işlemlerle gerçekleşemezse, uzun bir dönem boyunca tüm döviz talep­lerini değişmez bir kur üzerinden bu fondan karşılamak imkânsızlaşır.