İşsizlik Türleri

(Types ofunemployment) İşsizlik emek arz ve talebi arasındaki uyumsuzluktan doğar. Bu uyumsuzluğun nedenleri her ülkede ve her dönemde farklı olmakta­dır. İşsizliğe gelişen ülkelerde sermaye­nin yetersizliği, gelişmiş ülkelerde ise teknolojik gelişme yol açmaktadır. Baş­lıca işsizlik türleri şunlardır:

Açık işsizlik: Çalışmak istediği halde geçerli ücret düzeyinde iş arayıp bula­mayanları kapsamaktadır.

Yapısal (strüktürel) işsizlik: Gelişen ülkelerde emek arzı ile sermaye ve üre­tim araçları arasındaki uyumsuzluktan doğan kalıcı ve kronik bir işsizlik türüdür.

Teknolojik işsizlik: İnsan gücü yeri­ne makinenin ikame edilmesinden veya üretimde daha verimli yöntemlerin uy­gulanmasından ileri gelen bir işsizlik­tir. Bu işsizlik türü gelişmiş ülkelerde daha yaygındır. İşçilerin yeni tekno­lojileri öğrenme imkânı bulmaları bu işsizliğin olumsuz etkisini bir ölçüde azaltmaktadır.

Konjonktürel işsizlik: Ekonominin çalkantıları ve konjonktür dalgalan­maları sırasında ortaya çıkan işsizlik türüdür. Bu tür işsizliğin nedeni efektif talebin daralması sonrasında yatırım ve üretim gerilemesi yaygınlaşınca iş­verenlerin işçi çıkarmaya başlamasıdır.

Mevsimlik işsizlik: Mevsim değiş­meler veya hava koşulları nedeniyle bazı mamullerin arzında veya talebinde meydana gelen önemli azalmalar mev­simlik işsizlik olgusunu doğurmakta­dır. Tarım ve yapı sektörü mevsimlik işsizliğin en çok görüldüğü işkollarıdır.

Arızi (friksiyonel) işsizlik: Bir eko­nomide emek arz ve talebi arasında ge­nel bir denge olduğu zaman bile mevcut olan ve işçilerin yer ve iş değiştirmesi sonucu ortaya çıkan bir işsizlik türüdür.

Gizli işsizlik: İşgücünün düşük bir ve­rimlilik ve ona uygun düşük bir ücretle istihdam edilmesi durumunu tanımla­yan bir işsizlik türüdür. Gizli işsizliğin görüldüğü ekonomilerde bir veya iki kişinin görebileceği iş, çok defa bu sa­yıların çok üstünde kişilere yaptırılır. Bu ortamda başka bir işte çalışmak üze­re bunlardan bir kısmının üretimden çekilmesi halinde üretim miktarında hemen hemen hiç bir azalma meydana gelmemektedir.