İşlem Maliyetleri

(Transaction costs) Bu maliyetler fiyat mekanizmasının kullanılması ile ortaya çıkar ve mal veya hizmetlerin üretim ma­liyetlerinden farklıdır. Analiz birimi, mal veya hizmetler değil işlemlerdir. İşgücü ve hammadde arayışı, personelin verile­cek görevi doğru yapması için sağlanan eğitim giderleri ve mülkiyet hakkı doğu­ran işlemlerin ortaya çıkardığı maliyetler, işlem maliyetleri kapsamındadır. Diğer kişi ya da kurumlarla yapılan kontratlar ve tüm bunlara ulaşmak için yapılan di­ğer masraflar, ilân, araştırma, pazarlık, görüşme ve ulaşım giderleri de işlem maliyetleri olarak kabul edilir. İşlem ma­liyetleri ile ilgili teorik çalışmaların çıkış noktası Ronald Coase’un “The Nature of the Firm" isimli eseridir. Coase bu mali­yetleri şu şekilde özetlemektedir: “Fiyat düzeyinin belirlenmesi ile ilgili araştır­ma maliyetleri, sözleşmelerin müzakere maliyetleri, uzun dönemli sözleşmelerde değişen koşullara göre davranma esnek­liğinin azalmasından kaynaklanan mali­yetler, hükümet veya düzenleyici otori­telerin firma içi işlemlere uygulamadığı, ancak piyasa işlemlerine getirdiği mali­yetler işlem maliyetleridir.” (Transaction risk) Ulusal para ile işle­min yapıldığı yabancı ülke parası ara­sındaki kur farklılıklarının ve döviz ku­rundaki değişikliklerin, nakit akışları üzerinde yaratabileceği olası etkidir.