Faktör Mobilitesi

(Factor mobility) Üretim faktörlerinin mobilite (akıcılık, seyyaliyet) kabiliye­tini belirten bir kavramdır. Genellikle üretim faktörlerine ödenen bedellerin, bunların hareketleri üzerinde çok etkili olduğu varsayılır. Ancak, gerçek hayat­ta yüksek bir bedelin ödenmesi halin­de de üretim faktörünün derhal oraya yönelmesini kısıtlayan birçok engeller vardır. Her üretim faktörünün akıcılığı aynı değildir. Sermaye faktörü, akıcılığı en zayıf olan üretim faktörüdür. Özel amaçlarla kurulmuş bir tesisin derhal tasfiye edilerek sermayenin başka bir tesise kaydırılması, hiç olmazsa kısa dönemde, hemen hemen imkânsızdır. Uzun dönem söz konusu olduğunda sermaye kısa döneme göre daha akıcı­dır. Emek faktörü, sermayeye oranla daha yüksek bir akıcılığa sahiptir. Bu­rada vasıflı ve vasıfsız emek ayrımına gidilirse, özel bir ihtisas isteyen vasıflı emek sahiplerinin vasıfsızlara oranla akıcılığı daha düşük olur. Genellikle, emek sahibinin psikolojik yapısı, yetiş­tiği çevrenin etkileri ve çevreye bağlılık duyguları, akıcılığı kısıtlayan başlıca engellerdir. Toprak faktöründe akıcılık diğer faktörlere göre daha yüksektir. Toprak unsurunun fiziki yönden yer değiştirmesi söz konusu olamaz. Akı­cılık burada faaliyet konusunun değiş­tirilmesi olarak kabul edilir. Örneğin üretici tütün yerine ayçiçeği ekebilir.