Borsa 8.010,54 0.29
Dolar 28,856 0.02
Euro 31,552 0.38
Altın (ONS) 1.993,97 0.21
Brent 81,420 -0.42
e-Gazete e-mercek
Hafta

{{ message }}

Ekonofizik

(Econophysics) Ekonomik hayat ve piyasaların incelenmesinde doğal bi­limlerin ve özellikle kaos teorisinin yararlı olacağı düşüncesi 1990 sonra­sında yaygınlaştı. Matematikçi Edward Lorenz’in meteorolojik hareketleri açıklamak için kullandığı “kelebek et­kisi” ile ilgili analizler, ekonomideki karmaşık olay trafiğini anlaşılır kılmak için kullanılmak istendi. ABD’nin New Mexico eyaletinde kurulu Institute of Santa Fe’de J. Doyne Farmer ve bir grup fizikçi arkadaşı, kaos teorisinden yarar­lanarak yeni deneyler yaptı. Ekonofizik olarak adlandırılan bu yeni bilim da­lından da henüz dişe dokunur sonuçlar çıkmadı. 2010 sonrasında psikoloji ve psikanalizin ekonomik tutum, davranış ve kararlardaki etkisi büyüteç altına alındı. Amos Tversky ve Daniel Kah- neman’ın analiz ve tespitleri ilgi gördü ama bunlar son yıllarda ortaya çıkan somut sorunların çözümüne yardım­cı olamadı. İsviçreli jeofizik profesörü Didier Sornette’in geliştirdiği model ise kuantum teorisinden esinlenmişti. Bu modele göre yapılan tahminler ancak arada bir isabetli sonuç verebiliyordu. Tüm çabalara karşın doğal bilimler, ekonominin karmaşık sorunlarının çö­zümüne yeterli katkıyı henüz sağlaya­madı. Çünkü bilim insanlarının model kurmakta kullandıkları bilgisayarlar öfke, hırs, endişe, tamah, korku ve me­rak gibi insani duyguların sırrını henüz çözememekteydi. Alınan tüm olumsuz sonuçlara rağmen bu tür çalışmalar sürdürüldü. AB tarafından, J. Doyne Farmer’ın eşgüdümü altında 2011’de kurulan “Crisis” çalışma grubu, ekono­milerin geleceğine yön veren faktörleri açıklayan yeni bir bilimsel model oluş­turmayı amaçlamaktadır.