Bretton Woods Antlaşması

(Bretton Woods Agreement) İkinci Dünya Savaşı sona ererken uluslarara­sı para sisteminin geleceğini tartışmak üzere ABD’nin New Hampshire bölge­sindeki Bretton Woods kentinde top­lanan uluslararası konferans sonucu imzalanan antlaşmadır. 1944’te yapı­lan konferansa 44 ülkenin temsilcileri katılmıştır. Konferans toplandığında dünya ekonomisinin durumu şöyleydi: “1930’lu yılların sınırlandırıcı müda­haleleri, dünya ticaretini büyük çapta daraltmıştı. Katlı kurlar, bloke hesap­lar, iki yanlı ticaret anlaşmaları ve döviz kontrolü gibi müdahaleler yürürlük­teydi. Savaşı hemen izleyen dönemde, sınırlı ölçüde döviz kontrolüne izin ve­rilmesi ve çok yanlı ticaretin geliştirilmesi görüşleri ağır bastı. Bunun için de istikrarlı döviz kurları ve ulusal paralar arasında serbest konvertibilite gere­kiyordu. Konferans sonrasında, orta­ya çıkacak modelin altın standardının avantajlarına sahip olacağı, esneksizlik de göstermeyeceği düşünülmüştü.” Toplantıdan önce İngiliz maliyesi Lord Keynes’in başkanlığında, Amerikan ma­liyesi Harry Dexter White’ın başkanlı­ğında birer öneri hazırladı. Keynes Planı, savaşta altın stoklarını ve dış alacakları­nı elden çıkarmış bulunan İngiltere’nin çıkarlarına uygundu. Planda uluslara­rası ödemelerin “bancor” adı verilen bir kaydi para ile yapılması önerisi de vardı. Elinde büyük altın stoku toplanmış bu­unan ABD ise altın kambiyo standar­dına bağlı kalınmasını istemekteydi. İki heyet daha çok Amerikan önerisinin ağır bastığı ortak bir metinle konferansa ka­tıldı. Toplantıya katılanların çoğunluğu da ABD teklifini desteklemişti. Bretton Woods Konferansı’ndan sonra dünya­nın iki büyük mali kuruluşu olan IMF ve Dünya Bankası doğmuştu.