Borsa İstanbul Pazarları

(BIST markets) Borsa İstanbul’da (BİST) hisse senetleri, borçlanma araç­ları vadeli işlemler ve kıymetli maden­ler işlem görmektedir. BİST’te aşağı­daki hisse senetleri pazarları faaliyet göstermektedir:

Yıldız Pazar: Eski adı Ulusal Pazar olan bu pazarda Grup 1 ve Grup 2 ola­rak adlandırılan iki grup hisse senedi vardır. Pazar ve grup ayrımında kul­lanılacak kriterler ve eşik değerler ile işlem esasları Borsa İstanbul tarafın­dan açıklanır. Kriterler ve eşik değerler arasında likidite, yerli fon ve fiili do­laşım oranı gibi göstergeler de bulun­maktadır. Bu değerler genel fiyat dü­zeyinin yükselmesi nedeniyle zaman içinde değiştirilebilir.

Ana Pazar: Bu pazarda Yıldız Pazar için belirlenen eşik piyasa değerinin altındaki ve borsa İstanbul tarafından belirlenen minimum eşik değer düze­yinin üstündeki şirketlerin hisse senetleri işlem görür. Bu pazardaki hisse senetleri de Grup 1 ve Grup 2 olarak ikiye ayırmıştır. Pazar ve grup ayrı­mında kullanılacak kriterler ve eşik de­ğerler ile işlem esasları Borsa İstanbul tarafından açıklanır. Kriterler ve eşik değerler arasında likidite, yerli fon ve fiili dolaşım oranı gibi göstergeler de bulunmaktadır. Bu değerler genel fiyat düzeyinin yükselmesi nedeniyle zaman içinde değiştirilebilir.

Gelişen İşletmeler Pazarı (GİP): Bu pazarda gelişme ve büyüme potansiyeli­ne sahip, halka açık piyasa değeri Borsa İstanbul tarafından belirlenen mini­mum piyasa değerinin altında olan şir­ketler işlem görebilir. GİP’te belirli bir süreyle işlem gören şirketler Yıldız ve Ana Pazara geçiş başvurusu yapabilirler.

Yakın İzleme Pazarı (YİP): 2015’ten önce “Gözaltı Pazarı” diye bilinen bu pazar Yakın İzleme Pazarı olmuştur. Belirli gelişmelerin oluşması halin­de Yıldız Pazar, Ana Pazar, Gelişen İşletmeler Pazarı ve Yapılandırılmış Ürünler ve Fon Pazarı’ndan (YÜFP) çıkarılan şirketlerin hisse senetleri bu pazarda işlem görebilir.

Yapılandırılmış Ürünler ve Fon Pa­zarı (YÜFP): 4 Kasım 2019’dan önce bu pazarda işlem gören Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları, Girişim Serma­yesi Yatırım Ortaklıkları ve Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları bu pazar bünyesinden çıkarılmış, belirlenen kri­terlere göre ilgili pazarın ilgili grubuna dahil edilmiştir. Bu pazarın önceki adı Kolektif Yatırım Ürünleri ve Yapılandı­rılmış Ürünler Pazarı idi.

Nitelikli Yatırımcı İşlem Pazarı (Nİ- YİP): Bu pazarda halka arz olmadan sa­dece nitelikli yatırımcılara ihraç yapan şirketlerin paylarının sadece nitelikli yatırımcılar arasında işlem görebilir.

Piyasa Öncesi İşlem Platformu (POİP): Bu platformun eski adı Serbest İşlem Platformu idi. POİP’te, halka açık statüde olup, hisse senetleri Borsa’da işlem görmeyen şirketlerden, SPK tara­fından bu platformda işlem görmesine karar verilenlerin hisse senetleri işlem görebilir. Borsa İstanbul bünyesindeki “Borçlanma Araçları Piyasasında (Debt Securities Market) şu pazarlar faaliyet göstermektedir: Kesin Alım Satım Pazarı, Repo-Ters Repo Pazarı, Nitelikli Yatırım­cıya İhraç Pazarı, Menkul Kıymet Tercihli Repo Pazarı, Pay Senedi Repo Pazarı, Gö­zaltı Pazarı ve Taahhütlü İşlemler Pazarı. Vadeli İşlemler ve Opsiyon Piyasası’n- da (Derivative Market) işlem gören pa­zarlar şunlardır: Döviz Türev Pazarı, Elektrik Türev Pazarı, Emtia Türev Pa­zarı, Endeks Türev Pazarı, Kıymetli Ma­denler Türev Pazarı, Pay Türev Pazarı, Yabancı Endeksler Türev Pazarı, Metal Türev Pazarı ve Faiz Türev Pazarı.

6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri uyarınca İstanbul Altın Bor- sası’nın 3 Nisan 2013’te kapatılmasın­dan sonra kıymetli maden ve kıymetli taş işlemleri Borsa İstanbul A.Ş. bün­yesinde kurulan Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası (Precious Me­tals and Diamond Market) tarafından yürütülmeye başlanmıştır. Borsa İstan­bul bünyesinde, kıymetli madenlere ve kıymetli taşlara ilişkin olarak standart, standart dışı, cevherden üretim altın, gümüş, platin ve palladyum üzerine spot işlemlerin yapıldığı Kıymetli Ma­denler Piyasası, ödünç ve sertifika iş­lemlerinin yapıldığı Kıymetli Madenler Ödünç Piyasası ile elmas ve kıymetli taşların işlem görebildiği Elmas ve Kıy­metli Taş Piyasası yer almaktadır.