Yönetim ve İşletmecilik Terimleri

(Brainstorming) Geçen yüzyılın 30’lu yıllarında Amerikalı bir reklamcı olan Alex Faickney Osborn tarafından ge­liştirilen bu tartışma tekniğinde katı­lımcılar hiçbir sınırlama ve kısıtlama olmadan görüşlerini ve önerilerini or­taya

(Balance sheet) Herhangi bir ekono­mik birimin mali durumunu yansıtan bir tablodur. Bilanço, birimin belirli bir andaki varlıklarını, borçlarını ve sa­hiplerinin ekonomik birim üzerindeki haklarının parasal değerini gösterir. Bilanç

(Balance sheet analysis) Bilanço ana­lizleri yaklaşımlarına göre statik ve dinamik olmak üzere ikiye ayrılır. Sta­tik analiz bilanço kalemleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi ile gerçekleşir. Dinamik analizde bilançoda yer alan b

(Knowledge economy) Geçen yüzyılın ilk yarısında emek ve sermaye başlıca üretim faktörleri olarak kabul edilirken 80’li yıllardan sonra “bilgi” de bir üre­tim faktörü olarak görülmeye başlandı. Küreselleşme ve kitle haberleşme ve il

Bilgi yönetimi (Knowledge management) Bir şirket veya kurumda kritik bir karar alınaca­ğı zaman yöneticilere sunulan bilgile­rin bir bölümü “veri” niteliğindedir. Bu verilerin işlenmesini ve şirketin faali­yetine ve stratejisine uyg

Bkz. Taylorizm.

(Accumulated depreciation) İşletme­de bir sabit varlığın maliyetinin çeşitli dönemlerde giderleştirilen bölümleri­nin toplam tutarıdır. Bu tutar kümüla­tif olarak “birikmiş amortisman” hesa­bında gösterilir. Bir dönem için ayrılan a

(Unit cost) Bir işletmenin ürünlerin üre­timi için harcadığı tüm üretim faktörle­rinin para ile ifade edilen değerlerinin, ürün ya da hizmet birimi başına düşen tutarı birim maliyet olarak adlandırılır.

(Blocked check) Keşidecisi tarafından ödenmesinin durdurulduğu çeke denir. Bankacılıkta bankanın provizyon ver­diği ve karşılığının bulunduğunu belirt­tiği çeklere de bloke çek denir.

(Blocked account) Belli bir borca veya kuşkulu duruma dayanılarak bir öde­me veya transfer işlemi yapılamayan hesaptır.

(Debt) Bir kişiyi veya kurumu bir başka kişiye veya kuruma ödeme yükümlülüğü altına sokan bir bağdır. Ödeme yüküm­lülüğü faizli veya faizsiz, senetli veya se­netsiz, vadeli veya vadesiz olabilir.

(Accounts payable) İşletmenin üretim için satın aldığı hammadde ve diğer malzemelerden kaynaklanan kısa va­deli senetsiz borçlardır. Bilançoda cari borçların ilk kalemi olarak gösterilir.

(Debt ratio) Kısaca borç oranı da dene­bilir. Şirketin, işletme sermayesinin ve yatırımlarının finansman ihtiyacının dış kaynaklardan mı (borç) yoksa iç kaynak­lardan mı (özsermaye) karşıladığını gös­terir. Dış kaynağın maliyetinin

(Bill of debt, note payable) Borçlu tara­fından alacaklıya yapılacak olan öde­meyi veya verilecek herhangi bir şeyi gösteren bir belgedir.

(Payroll) Genel anlamı ile bir hesap sonucunu ayrıntılı olarak gösteren bel­geye verilen ad olsa da bu terim günü­müzde ücret veya maaş ödemelerinin hesaplandığı liste için kullanılmaktadır. Bordroda brüt maaş, vergi ödemeleri ve di

(Gross profit margin) İşletmenin satış­larının brüt kârlılığını göstermektedir. Brüt Satış Kârı / Net Satışlar formülü ile hesaplanır.

(Bureaucracy) Fransızcada “bureau” masalara kaplanan çuha anlamına ge­lir. “Cratos” ve “cratia” kelimeleri eski Yunancada güç, idare ve egemenlik kavramlarını tanımlar. “Masa başından yönetim” veya “masada çalışanların egemenliği” a

(Integrative thinking) Bütünleyici dü­şünme tarzı, “Ya onu ya da bunu tercih et” şeklindeki ikili sınırları aşan bir yol gösterir. Bu tarz düşünce, alternatif çözümün avantajlarını ortadan kaldır- maksızın bir çözümün avantajlarını

(Glass ceiling) “Cam tavan” deyimi, yasalar önünde eşit olan ama çeşitli nedenlerle yönetici makamlara yük­selmesi engellenen kadınlar için kul­lanılır. Kadın hakları savunucularına göre terfi etmek isteyen kadınların başı ilk bakış

(Account current) Aralarında sürekli iş ilişkisi bulunan kişiler veya kurumların parasal işlemlerini kaydettikleri hesaptır. Belli tarihlerde bu hesabın bakiyesi alınır ve borçlu taraf ödemeyi yapar. Böylece tarafların sürekli olara