Yönetim ve İşletmecilik Terimleri

(Depreciation) İşletmenin elinde bu­lunan bina, makineler ve cihazlar gibi varlıkların fiziki yıpranma, kullanılma ve aşınma nedeniyle değerden düşme­sinin saptanmasıdır. Bu değer kayıpları söz konusu varlıkların maliyet bedelleri i

(Depreciation fund) Firma gelirinden aşınma ve yıpranma karşılığı olarak geçmiş dönemlerde ayrılmış tutarlar­dan meydana gelen aktif kalemidir.

(Turnkey project) Makine imalat ka­pasitesi gelişmiş bir müteahhitin fabri­kayı işletmeye hazır hale getirip teslim etmeyi taahhüt ettiği projelere denir.

(Analytical thinking) Yöneticilerin karar alma sürecinde kullandığı araç­lardan biri de somut durumun somut tahlilidir. Bazen “analiz” bazen de “çö­zümleme” diye adlandırılan bu zihinsel faaliyet, sorunların çözümüne giden yolu kısa

(Parent company) Bir veya daha çok sayıda firmayı doğrudan doğruya veya dolaylı olarak denetleyen ekonomik ku­ruluştur. Ana ortaklığa veya şirkete bağlı diğer şirketler tüzel kişilik sahibidir. Ana şirket, denetimini bu şirketlerin

(Key industry) Yan sanayi kuruluşla­rının girdi sağladığı ve tüketiciye su­nulacak ürünlerin üretiminin yapıldığı sanayi kuruluşlarıdır.

(Joint-stock company) Her türlü eko­nomik amaç ve konuda kurulabilen, esas sermayesi hisselere bölünmüş bir şirket türüdür. Anonim şirket borçları konusunda yalnız öz varlığı ile sorum­ludur. Ortakların sorumluluğu taahhüt ettikleri

(Annuity) Bir borcun belirli bir yılda ödenmesi gereken anapara ve faiz tuta­rının toplamını ifade eder. Anüite = İtfa tutarı + Yıllık faiz. Terim, Latincede yıl anlamına gelen “annus” kelimesinden türetilmiştir.

(Call) Ödeme çağrısıdır. Anonim şir­ketlerin kuruluşunda taahhüt edilen sermayenin ödenmemiş kısmının ödenmesi için yapılan çağrıdır. İlânla yapılan apel ile istenen bedelin belirti­len zaman ve tutarda ödenmemesi pay sahibinin teme

(Interim balances) Yıl sonundaki bi­lanço dışında değişik zamanlarda, haf­talık, aylık veya üç aylık dönemler için düzenlenen bilançolardır.

(Search conference) Fred Emery’nin geliştirdiği bir toplantı tekniği olan ara­ma konferanslarının amacı ortak aklı devreye sokmaktır. Normal olarak doğ­rudan ilişkide bulunmayan kişiler bir araya getirilerek tartışma yöntemiyle tasa

(Research and development: R&D) Şirketler rekabet gücünü artırmak, ürün farklılaştırmasına gitmek ve yeni üre­tim yöntemleri ile maliyeti düşürmek için araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) çalışmaları yapar. Ar-Ge çalışmala­rı gelece

(Research & Development Agreements) Yeni ürünler geliştirilmesi ve bu süreç­te karşılaşılan risk ve elde edilen fay­daların paylaşılması amacıyla yapılan ve bu amaca yönelik Ar-Ge çalışma­ların birden fazla teşebbüs tarafından o

(Incidental income and expense) Za­man zaman ortaya çıkan ve düzenli ol­mayan gelir ve gider kalemleridir.

(Incremental cost allocation method) Ortak maliyetlerin, bu maliyetlerden yararlanan birimlere öncelik sırasına göre dağıtılmasıdır.

(Residual income) Faaliyet kârından yatırımın fon maliyeti çıkarıldıktan sonra kalan bölüme denir. “Kâr üstesi” de denen bu kavram, General Electric firması tarafından geliştirilmiştir. Artık kârı bulmak için bölümün kârından ya­pıl

(Asymmetric information) Piyasada veya bir ürün pazarında kişilerin fark­lı bilgi ve enformasyon düzeyine sahip olmalarını tanımlayan bir terimdir. Ka­muyu Aydınlatma Platformu (KAP) ve benzeri kuruluşlar, bilgi düzeylerinin birbiri

(Acid-test ratio) Nakit ve hemen satıla­bilecek tahvil ve bono gibi cari likit ak­tiflerin, cari borçlara oranıdır. Asit test oranı cari orana göre daha anlamlıdır. Çünkü cari oranda hemen paraya çev­rilemeyecek mal stokları da dikk

(Backing a bill, aval) Ticari senetlerden doğan bir borca kefil olacakların senedin arka yüzüne şerh ve imza koyması işle­mini tanımlar. “Aval içindir” veya benze­ri bir ifade kullanıldığında ve senet imza edildiğinde kefalet doğmuş

(Advance payment) İleride ödenecek bir borcun peşin ödenen bölümüdür. Bu ödemeler daha sonra toplam borçtan mahsup edilir.