Taylorizm

(Taylorism) İşçi emeğinden mümkün olduğu kadar fazla yararlanmayı amaç­lamış bir üretim yöntemidir. Üretim fa­aliyetinin teknik ve idari esaslara göre düzenlenmesi olarak tarif edilen rasyonalizasyon, ilk defa Amerikalı bir mü­hendis olan Frederic Winslow Taylor tarafından sanayi tesislerinde uygulan­mıştır. Taylor’un geliştirdiği sistemde önce işin en iyi şartlarla sonuçlanabil­mesi için gerekli bütün hareketler tes­pit edilir. Ayrıca üretim faaliyeti esna­sında işçinin hareketleri sıkı bir şekilde kontrol edilir. Taylorizm’in verimi ar­tırmasına karşılık bedensel ve ruhsal yorgunluklara sebep olması, işçi sınıfı arasında tepkilere yol açmıştır. Bir makina gibi, devamlı aynı şekilde hareket etmek işçiyi yormuş, faaliyetin yekne­sak olarak devam etmesi bazı işçilerde de ruhsal bunalımlara neden olmuştur. Hızlı tempoda çalışma hayatına ancak genç ve kuvvetli işçiler dayanabilmiştir. Sendikalar, Taylorizm’e karşı çıkmışlar ve bu sistemin sert kalıplarını yumu­şatmayı başarmışlardır.