Kolaylaştırıcı Lider

(Facilitating leader) Yetki zincirinin elini kolunu bağladığı insanlardan, yal­nız rutin ve tekdüze işlerde verim alına­bilir. İşten atılma korkusunun egemen olduğu bir ortamda çalışanlar, sadece gösterilen işi yapar. İlkesi “Müdürüm ne derse yaparım” olan bir eleman, şirketin geliştiği dönemlerde yetersiz kalır. Bu ortamda kadrosundan, katkı ve öneri alamayan bir yönetici, gide­rek karmaşıklaşan sorunları tek başına çözmekte zorlanır. Otoriter yönetici tipinin bu sıkıntıları günümüzde spor takımlarının “koç”ları gibi “kolaylaş­tırıcı” bir rol oynayan yöneticileri ön

plana çıkarmaktadır. Koç (coach) keli­mesi İngilizcede, bir zamanlar ovaları, dağları aşarak uzaklara yol alan büyük at arabası anlamına gelirdi. Daha sonra bu kelime bir kurumu şirketi veya eki­bi, belirli bir konumda alıp çok daha iyi yerlere ulaştıran kişileri de tanımlama­ya başladı. İşin her alanında teknik bil­giye sahip, her konuda son kararı veren bildiğimiz liderler, küresel dönemde tö­kezlemeye başlayınca kolaylaştırıcı ve “koç tipi” liderler ön plana çıktı. Günümüzde kolaylaştırıcı liderler, her işe yetişemeyeceklerini bildikleri için, etrafına en bilgili ve yetenekli kişileri toplar ve elindeki yetkinin önemli bir bölümünü onlara devreder. Kolaylaştırı­cı lider, yönettiği şirkette “vazgeçilmez adam” olma peşinde değildir ve kendini adeta “lüzumsuz” kılmak için her şeyi ya­par. Bu lider şirketi herhangi bir nedenle bıraktığında, yetki vererek yetiştirdiği kişiler sayesinde işler aksamaz. Otoriter ve karizmatik lider görevi bıraktığında ise tüm kazanımlar kısa sürede harcanır ve şirkette kargaşa egemen olur.

Koç tipi lider, geleneksel yöneticilerin aksine yönetim kadrolarının ve tüm çalışanların kendilerini geliştirip aş­masına imkân verir. Kolaylaştırıcı lider, otoriter liderlerden şu tutum ve davra­nışları ile ayrılır:

• Geleneksel lider demir disipline önem verir, koç ise insanları yüreklen­dirmesini bilir.
• Otoriter lider, başarılarından öğrenir, kolaylaştırıcı lider başarısızlıklarından...
• Alıştığımız lider çok konuşur ve “sem­pati” ile elemanlarını kazanmayı amaç­lar. Koç, dinlemesini bilir, karşılıklı ve derinlemesine anlayış ortamını ifade eden “empati”yi de kullanır.
• Geleneksel liderin güçlü egosu, kendini yetiştirmek isteyen ve kişiliği oluşma sü­recinde olan gençlere önemli bir destek sağlar. Ancak ekiptekiler yetişip olgun­laştığında bu otoriter yönetim tarzı çatış­malara ve verim düşüklüğüne yol açabilir.

Kolaylaştırıcı lider, kadrosunu kendi kişi­liği ile baskı altına almaktan kaçınır.

Bir koçun tutum ve davranışlarını be­nimseyen yöneticiler, kalıcı başarıla­ra imza atabilir. Ekibin zaman içinde yenilenmesi de koçların yönetiminde daha kolay gerçekleşir. Çünkü kendi ge­lişimi için çıtayı yükseltmeyi kafasına koymuş, özgür tabiatlı ve zeki gençler, otoriter liderden uzak durur, koçların yönetimi altında çalışmayı tercih eder.