Reklam

(Advertisement) Reklam insanları belirli bir düşünceye yönlendirmek, onların dikkatlerini bir ürüne çek­mek ve tüketicilerin belirli bir tutumu benimsemeleri için yapılır. İletişim araçlarından yer ve süre satın alınarak sergilenen reklamlar belirli bir ücret karşılığında oluşturulur. Reklam pazar­lamanın dört unsurundan biri olan tu­tundurma (promosyon) içinde yer alır. Pazarlama süreci içinde önemli bir yere sahip olan reklam, ürünün tanıtılması­na, benimsenmesine ve satın alınması­na katkıda bulunur. Markası öne çıkan ürünlerde reklamın amacı farkındalık yaratmak, marka sahibi kurumun itiba­rını korumak ve olumlu bir imaja sahip kılınmasını sağlamaktır. Reklamın dik­kat çekmesi için özgün, aşınmış klişe­lerden farklı ve şaşırtıcı olması gerekir. Reklamda 5 M: Reklamın bileşenle­ri İngilizcede M harfi ile başlayan beş kelime ile ifade edilmiştir. Bunlar mis­yon (mission), mesaj (message), mec­ra (media), para (money) ve ölçümdür (measurement).

Reklamın misyonu bilgilendirmek, ikna etmek, hatırlatmak veya bir satın alma kararını pekiştirmektir. Zaten pazarda bilinen bir ürünün reklamın­da amaç hatırlatmaktır. Yeni satın alı­nan ürünlerde reklamın işlevi alıcıya güvence vermektir. Mesaj, markanın özgün değerinin kelimeler ve görsel materyal ile tüketiciye iletilmesidir. Mesajın içeriği ve zamanlaması konu­sunda çalışmalar ve tartışmalar en et­kili olanı buluncaya kadar devam etme­lidir. Mecra, hedef pazara ulaşabilme gücüne göre seçilmelidir. Gazete, dergi, radyo, televizyon ve açık hava reklam panoları gibi bilinen mecra araçlarının yanında internet, sosyal medya ve uy­gun olan her yer reklam mecrası olarak kullanılabilir. Mecra seçiminde etki, erişim ve frekansın dikkate alınması gerekir. Bu faktörler reklam bütçesinin belirlenmesinde de kullanılır.

Reklam kampanyalarının etkisini ölç­mek için hatırlanma, tanınma veya ikna ölçüleri kullanılır ve iletişim etkinliği bir noktaya kadar ölçülebilir. Ancak özellikle imaj reklamlarında etkiyi ölç­mek zordur. Ürün ne kadar iyiyse reklama harcanması gereken para o kadar az olur. Marka sadakatı da harcamaların asgari düzeyde tutulabilmesini sağlar. En iyi reklam, satılan mal ve hizmetten memnun kalmış müşteriler tarafından yapılır. Ürün kalitesiz veya sıradansa reklam için harcanan paralardan bir yarar elde edilemez. Aksine ürünün du­rumu daha da kötüleşir. Çünkü reklam­dan sonra ürünü deneyenler, ürünün ne kadar kötü olduğunu çevrelerine anla­tacaklardır.

Modern reklamcılık geçen yüzyılın 20’li yıllarında sanayi dalları kitlesel üreti­me geçtiğinde ve şirketler arasında re­kabet keskinleştiğinde başladı. 30’lu ve 40’lı yıllarda hızla gelişen reklamcılığın tekelci yönü ve israfa yol açması eleş­tirildi. Reklamın yaygınlaşması kitle gazeteleri ile başladı, televizyon ile bir­likte yeni bir içerik ve ivme kazandı. 21. yüzyılda ise sosyal medya ve benzerleri önemli bir mecra konumunu elde etti.