Yeni Miktar Teorisi

(Modern quantity theory of money) Milton Friedman tarafından geliştiri­len ve para talebinin, fiyatlar genel dü­zeyi, tahvil ve bononun getirisi, bekle­nen enflasyon oranı, beşeri sermayenin fiziki sermayeye oranı ve sürekli gelirin

Yeni Sanayileşen Ülkeler

(Newly industrialized countries: NIC’s) 60’lı yıllarda ihracata yönelik kalkınma modeli izleyerek doğrudan yabancı ser­maye yatırımlarım ekonomilerine çeken ülkelerdir.

Yeraltı Ekonomisi

(Underground economy) Kayıt dışılığı da beraberinde getiren yasadışı faali­yetlerin ticaretinin ve finansmanının geçerli olduğu yasadışı ekonomik faali­yetlerin bütününü ifade eder.

Yeşil Devrim

(Green revolution) Dünya çapında açlıkla mücadelede, suni gübreler, su­lama, tohum geliştirme, zararlılarla mücadele gibi yöntemleri kullanarak üretim düşüşlerini önlemeye ve birden çok hasat alma yoluyla tarımsal üretimi artırmaya

Yeşil Kutu

(Green box) Dünya Ticaret Örgütü ta­rım anlaşmalarına aykırı olmayan ve devlet programları çerçevesinde ve­rilen altyapı yatırımları, yurtiçi gıda yardımı, fiyattan ve üretimden bağım­sız olarak üreticilere yapılan doğrudan ödemeler

Yıllık Program

Her yılın ekim ayının sonuna doğru, sonraki yılın ekonomik programı Res­mi Gazete’nin mükerrer sayısı olarak yayınlanır. Tam adı “Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programadır. Araştırmacılar ve Türkiye ekonomisi ile ilgilenenler yak­laşık 22

Yoksulluk

(Poverty) Birey veya ailenin gelirinin ye­mek, barınma, içecek su, sağlık ve eğitim gibi temel ihtiyaçların karşılanmasına yetmemesi durumu mutlak yoksulluk olarak tanımlanır Mutlak yoksulluğun kriterleri dünyanın her ülkesinde aynı

Yoksulluk Sınırı

(Poverty line) Bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenmesi ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harca­malarının toplam tutarını göstere

Yöneylem Araştırması

(Operations Research) 1960 ile 1980 ara­sında işletmelerde ve kurumlarda yaygın olarak kullanılan araştırma ve planlama yöntemidir. Bu planlama yönteminde süreci etkileyen değişkenler iki ayrı bö­lümde incelenir. Kontrol edilemeyen

Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE)

(Non-Domestic Producer Price Index: NDPPI) Belirli bir referans döneminde ülke ekonomisinde üretimi yapılan ve yurt dışına satışa konu olan ürünlerin üretici fiyatlarını zaman içinde karşı­laştırarak fiyat değişimlerini ölçen fiyat end

Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE)

(DomesticProducer Price Index: D-PPI). Belirli bir referans döneminde ülke eko­nomisinde üretimi yapılan ve yurtiçine satışa konu olan ürünlerin üretici fiyat­larını zaman içinde karşılaştırarak fi­yat değişimlerini ölçen fiyat ende

Yüksek Hakem Kurulu

(Superior Council of Arbitrators) Grev ve lokavtın yasak olduğu işler ve iş yerle­rine ilişkin toplu iş sözleşmesi görüşme­lerinde belirli bir zaman içinde anlaşma sağlanamaması durumunda toplu söz­leşmenin imzalanmasında mutlak an­

Yüksek Teknoloji Ürünleri

(High-techproducts) Yüksek teknoloji ge­rektiren mikroelektronik, bilgisayar, ileti­şim araçları, makine, robot, uzay araçları, bilimsel ve hassas aletler, tıbbi ve biyolojik bileşikler ve ileri malzeme içeren özellikli kimyasallar

Yükselen Piyasalar

(Emerging markets) Ortalama potan­siyel büyüme hızının üzerinde büyüyen ve göreli olarak düşük kişi başına gelire sahip olan gelişmekte olan ülkelerdir.

Yaş

(Age) Kişinin bitirmiş (tamamlamış) olduğu yaştır. 2013’ten önceki yıllarda yaş hesabı yapılırken 1 yıl 365 gün ola­rak alınırdı. 2013’ten itibaren “artık yıl­lar” da hesaba katılmaya başlandı.

Yaş Grupları

(Age groups) Nüfusun yaş gruplarına göre sınıflandırılmasıdır. En yaygın 5’erli yaş (0-4, 5-9, 10-14, ... , 90+) grup­larıdır. 10’arlı yaş grupları veya özel ta­nımlı yaş grupları da düzenlenebilir. Düzenleme, Uluslararası Standart

Yalın Yönetim

(Lean management) Japonya’daki To­yota fabrikasında geçen yüzyılın orta­larında uygulanmaya başlayan “yalın yönetim” 21. yüzyılda tüm dünya ül­kelerinde yaygın kullanım alanı buldu. Bu yaygınlaşmada yalın yönetimin, küreselleşmenin

Yanal Düşünme

(Lateral thinking) Yanal düşünme te­orisi, problem çözme teorisi ile uyuşan ve özünde “yeni perspektiflerle prob­leme bakma” becerisini savunan bir teoridir. Edward De Bono tarafından ortaya atılmış bir düşünce tekniğidir. Bono düşü

Yeminli Mali Müşavirlik (YMM)

Yeminli mali müşavirler, danışmanlık ve denetim faaliyetleri yanında, tasdik işlerini yapmak yetkisine de sahip olan uzmanlardır.

Yeniden Yapılanma

(Restructuring) Yeniden yapılanma, kurumların ve firmaların değişen ko­şullara uyum için yeniden örgütlen­melerini tanımlayan bir terimdir. Bir örgütün, şirketin veya sistemin, deği­şen koşullara uyum sağlamak için bir bütün olarak