Bilim insanlarından iklim krizi uyarısı: Ölümler artacak
İklim krizine bağlı aşırı hava olaylarının yaşanma sıklığı artarken bilim insanları, aşırı sıcaklıklardan kaynaklanan ölümlerin artabileceği uyarısında bulunarak harekete geçilmesi gerektiğini vurguladı.
Avrupa Komisyonu araştırmacılarının yeni tahminlerine göre, aşırı sıcak ve soğuklar Avrupa'da her yıl yaklaşık 407.500 kişinin ölümüne neden oluyor ve iklim değişikliği ile mücadele adına daha fazla çaba gösterilmediği takdirde, 2100 yılına kadar her yıl 55.000 kişi ölecek. Bu da can kaybında yüzde 13.5'lik bir artış anlamına geliyor.
Halihazırda Avrupa'da sıcaklığa bağlı ölümlerin büyük çoğunluğu soğuk havaya bağlı olmakla birlikte, The Lancet Public Health dergisinde yayınlanan çalışmaya göre, aşırı sıcaklar özellikle güney Avrupa'da ve daha yaşlı insanların yaşadığı bölgelerde giderek daha ölümcül bir sorun haline gelecek gibi görünüyor.
"Ülkeler hazırlıklı değil"
euronews'in aktardığı analizde, Birleşmiş Milletler'in (BM) son tahminlerine göre, mevcut yörüngenin üst ucunda yer alan 3 santigrat derecelik bir küresel ısınma artışı varsayıldı. Bu, aynı zamanda Paris Anlaşması tarafından belirlenen 1,5 derece hedefinin de iki katı.
Çalışmada yer almayan İngiltere merkezli sağlık vakfı Wellcome Trust'ın iklim etkileri ve adaptasyon başkanı Madeleine Thomson bir e-postada, "Dünyanın geri kalanı gibi Avrupa da giderek artan sayıda aşırı sıcak günlerle karşı karşıya ve ülkeler bunun nüfuslarının sağlığı üzerinde yaratacağı etkilere hazırlıklı değil," dedi.
Araştırmacılar, zaman içinde aşırı sıcak ve soğuk havalardan kaynaklanan ölümlerin sayısını tahmin etmek için Avrupa'daki 30 ülkede yaklaşık 1.400 bölgeye ait verileri analiz etti. Bu seviyelerin 2100 yılına kadar nasıl değişebileceğini tahmin etmek için nüfusun yaşlanması dikkate alındı.
Çalışmanın yazarlarından ve Komisyon'un Ortak Araştırma Merkezi'nde (JRC) bilim görevlisi olan Juan-Carlos Ciscar yaptığı açıklamada, bu yaklaşımın "gelecekte insanların en kötü etkileneceği sıcak noktaları" belirlemelerine olanak sağladığını söyledi.
Çalışmaya göre, 1991-2020 yılları arasında Avrupa genelinde yılda yaklaşık 364.000 soğuğa bağlı ölüm ve 44.000 sıcağa bağlı ölüm gerçekleşirken, soğuk Avrupa'nın doğusunda daha fazla insanın ölümüne, aşırı sıcaklar ise Avrupa'nın güneyinde daha fazla kişinin ölümüne neden oluyor.
Aşırı sıcaklardan en çok etkilenecek ülkeler
Araştırmacılara göre bu bölgesel farklılıkların daha da artması bekleniyor.
Soğuğa bağlı ölümlerin toplam sayısının önümüzdeki yıllarda bir miktar azalması beklenirken, 85 yaş ve üzeri insanların sayısının arttığı İrlanda, Norveç ve İsveç'te ise artması bekleniyor.
Aşırı sıcaklara bağlı ölümlerin de kıta genelinde keskin bir artış göstereceği ve bundan en çok İspanya, İtalya, Yunanistan ve Fransa'nın bazı bölgelerinin etkileneceği düşünülüyor.
Çalışmada yer almayan Avrupa Birliği (AB) destekli Copernicus İklim Değişikliği Servisi'nden iklim bilimci Rebecca Emerton, Euronews'e yaptığı açıklamada, "İklim değişikliğiyle birlikte sıcak hava dalgaları daha sık, daha yoğun ve daha uzun süreli hale geliyor," dedi.
Öte yandan bu yeni analizin, sıcaklığın kırsal alanlara kıyasla daha büyük bir sağlık riski oluşturabileceği şehirlerde yaşayanları temel alması ve cinsiyet ya da etnik köken gibi demografik özellikleri dikkate almaması dikkat çekici.
Çalışmanın yazarlarından ve JRC bilim yetkilisi David Garcia-Leon yaptığı açıklamada, yine de bulguların "aşırı sıcaklıklardan en fazla risk altında olan bu bölgeleri ve toplum üyelerini korumak için daha hedefe yönelik politikaların geliştirilmesine kritik bir ihtiyaç olduğunu" gösterdiğini ifade etti.
Geçtiğimiz ay BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ısınmayı 1.5 derece ile sınırlandırmak için savunmasız gruplara, işçilerin korunmasına ve fosil yakıtlar yerine yenilenebilir enerjiye yatırım yapılmasına odaklanarak, bir uluslararası işbirliği çağrısında bulundu.
Yeni çalışma ayrıca, son 20 yılda iklim değişikliğine uyum sağlamaya yönelik politika müdahalelerinin binlerce hayatı kurtardığını ancak önlenebilir ölümleri engellemek için daha fazlasının yapılması gerektiğini ortaya koyan ayrı bir analizi takip ediyor.
Barselona Küresel Sağlık Enstitüsü'nden araştırmacılar, 2003 yılında kavurucu sıcaklıklar nedeniyle 70.000'den fazla insanın ölmesinin ardından uygulanan erken uyarı sistemlerinin ve ısı önleme planlarının rolünü vurguladı.
Aşırı sıcaklarda çalışan kadınlarda düşük riskinin daha yüksek olduğu ve ruhsal hastalıkların daha da kötüleşebileceği tespit edildi.
Wellcome Trust'tan Thomson, insanların ayrıca orman yangınları, tarımsal başarısızlık ve diğer çevre ve altyapı sorunlarının "dolaylı etkileriyle" de mücadele etmek zorunda kalacağını belirtti.
Thomson bu sorunların "hayatlarımız üzerinde zincirleme etkileri olacak" dedi.