Başvurularında yüzde 120 artış var: Coğrafi işaretli ürünler
Son dönemde en çok başvuru Balıkesir, Hakkâri ve Malatya’dan yapılırken, Gaziantep, Diyarbakır ve Konya en çok coğrafi işaret tesciline sahip illerimiz arasında yer aldı.
Coğrafi işaretler, Antep Baklavası, Malatya Kayısısı, Aydın inciri gibi benzerlerinden farklılaşmış ve bu farklılığı, ününü kazandığı yöreye borçlu olan, katma değeri yüksek ürünler. Ülkemizde coğrafi işaretli ürün sayısı her geçen gün artıyor. Türkiye’nin şu an için toplam bin 177 coğrafi işaret tescilli ürünü bulunuyor.
Destek Patent tarafından yorumlanan TÜRKPATENT verilerine göre; coğrafi işaret başvuruları, 2022'nin ilk altı ayında geçen senenin aynı dönemine oranla yüzde 120 artış gösterdi. Bu dönemde en çok başvuru Balıkesir, Hakkâri ve Malatya’dan yapılırken, Gaziantep, Diyarbakır ve Konya en çok coğrafi işaret tesciline sahip illerimiz arasında yer aldı. 2022’nin ilk yarısında tescil edilen ürün sayısı 163’e ulaştı. Aynı dönemde Gaziantep, Diyarbakır ve Konya en çok coğrafi işaret tescilli ürüne sahip illerimiz arasında yer aldı.
AB tescilli coğrafi işaret sayımız
2001 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaret olarak tescil edilen Giresun Tombul Fındığı, geçen yıl Avrupa Birliği nezdinde de kabul edilerek, Avrupa Birliği ülkelerinin tamamında koruma altına alındı. Böylece AB’de tescilli coğrafi işaretlerimiz; Antep Baklavası, Aydın İnciri, Aydın Kestanesi, Bayramiç Beyazı, Malatya Kayısısı, Milas Zeytinyağı, Taşköprü Sarımsağı ve Giresun Tombul Fındığı ile sekize ulaştı.
“Tarım kooperatiflerimize büyük iş düşüyor”
Verileri yorumlayan Destek Patent Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Yamankaradeniz, “dünyada 10 bini aşkın coğrafi işaret alınan ürün bulunuyor. Bu pazarın yaklaşık 200 milyar doların üzerinde bir büyüklüğe sahip olduğu tahmin ediliyor. Coğrafi işaretli ürünlerin yüzde 10'u gelişmekte olan ülkelerde. Avrupa Birliği'nde sadece tarım ve gıda ürünlerine coğrafi işaret veriliyor. AB'deki coğrafi işaret ürün pazarının toplamı tahmini 55 milyar Euro’nun üzerinde. Özellikle Fransa, İtalya ve İspanya bu alanda lider konumunda. Tarım ve hayvancılık ülkesi olarak özellikle tarım kooperatiflerimize büyük iş düşüyor. Coğrafi işaretli ürünler diğerlerine göre katma değeri daha yüksek ürünler oldukları için ihracatı da son derece önemli” dedi.
“Tüketiciler daha fazla ödüyor”
Tüketicilerin coğrafi işaretli ürünler için yüzde 20-25 oranında daha fazla ödeme yapmayı kabul ettiğine değinen Yamankaradeniz şunları söyledi:
“Bu ürünlerin daha yüksek fiyatlara satıldığını bilen sahteciler kontrol altına alınmalı. Denetim yapısı oturtulamaz ise coğrafi işareti alınmış ürünlerin sahteleri kontrol altına alınamaz. Bu nedenle yıllık bazda denetim yapılarak raporlanması ve Türk Patent ve Marka Kurumu’na sunulması gerekiyor. Yurt içinde tescili yapılan ürünlerin uluslararası tescilinin de yapılması, ülkemizin bu ürünlerin ihracatından yeterli payı alabilmesi için büyük önem taşıyor.”
