“Balıkesir’imizde markalaşma yolunda güç birliği yaptık”

Balıkesir’de markalaşma yolunda çalışmalar aralıksız devam ediyor. Doğal ve tarihi güzellikleri, zengin mutfak kültürü, coğrafi işaretli ürünleri, verimli toprakları, farklı iklim türleri ve turizm destinasyonları, jeotermal kaynakları, binlerce yıllık kültür mirası, lezzetiyle başta İstanbul'daki lokantacıların gözdesi kuzu eti gibi değerlerine, el emeği göz nuru ürünlerine sahip çıkmak ve tanıtabilmek amacıyla başta Valilik, Büyükşehir Belediyesi, Ticaret Odası, Sanayi Odası, Ticaret Borsası ve Güney Marmara Kalkınma Ajansı’nın öncülüğünde bütün kesimlerce güç birliği yapılmış durumda.

Bu süreçte 13 Balıkesir ürünü; kuzu eti, Ayvalık zeytin yağı, höşmerim tatlısı, Burhaniye zeytinyağı, Edremit Körfezi yeşil çizik zeytini, Edremit zeytinyağı, Gönen iğne oyası, Kapıdağ mor soğanı, Marmara Adası mermeri/Marmara mermeri/Marmara beyazı, Susurluk ayranı, Susurluk tostu, Yağcıbedir el halısı, Manyas kelle peynirine coğrafi işaret alındı.

EDEN unvanlı

Balıkesir’e 2020 yılı içerisinde “Sağlık ve Esenlik” temasında (EDEN) Avrupa’nın seçkin destinasyonu unvanı verildi. Geçtiğimiz aylarda “Balıkesir Marka Şehir” ve “Balıkesir Gastronomi Şehri Olma Yolunda” projeleri bilgilendirme toplantısı, “Hayat Dolu Balıkesir” sloganıyla ile Vali Hasan Şıldak başkanlığında gerçekleştirildi.

Balıkesir’in sahip olduğu değerler ve potansiyelinin doğru bir şekilde değerlendirebilmek için çalışmalar yapan kuruluşlardan birisi, Balıkesir Ticaret Borsası. “Marka Şehir” olma yolundaki Balıkesir’i konuşmak için Ticaret Borsası Başkanı Ersin Erdoğmuş ile pandemi şartlarında Zoom üzerinden bir araya geldik.

Erdoğmuş, markalaşma yolunda güç birliği yaptıklarını vurgulayarak “Balıkesir’imizde çok güzel bir birlik ve beraberlik var. Şehrin tüm dinamikleri başta Sayın Vali’miz olmak üzere, Büyükşehir Belediyesi, Tarım İl Müdürlüğü, Odalar, Borsalar, tüm STK’lar Balıkesir’i daha ileriye götürmek, hak ettiği yeri alması, yatırımların artırılmasını sağlamak için çalışıyoruz. Bu konuda kuvvetli bir birliktelik içindeyiz” dedi. Erdoğmuş şöyle devam etti:

Geniş bir coğrafya

“Balıkesir’imiz geniş bir coğrafya; bir taraftan Bandırma, Gönen, Erdek ile Marmara Denizi’ne, bir taraftan Edremit, Ayvalık, Burhaniye yani Körfez Bölgemiz ile Ege Denizi’ne, diğer taraftan doğuda kırsal ve dağlık bölgemiz ile İç Anadolu’ya açılan, merkez ile birlikte hem yüzölçümü, hem nüfus bakımından büyük bir il.

Her şeyimiz, klasik söyleyişle un, şeker, yağ hepsi var, ama helva yapamıyoruz. Örneğin ürünlerimizi daha tanıtmak, kuvvetli firmalarımız var bunların markalaşmasını artırmak, gastronomik değerlerimizi ticarileştirerek turizm öğesi haline getirmek, Balıkesir’i bir marka şehir yapmak istiyoruz.

Balıkesir, İzmir yolu üzerinde olduğundan bu şehrimize giden herkes içinden geçiyor, ama onlarda kalıcı bir iz bırakamadığımızı görüyoruz. Daha birçok örnek sayabilirim, bütün bunları çözebilmek amacıyla sürdürülebilir bir yol haritası çizdik kendimize. Balıkesir’in UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’nda Gastronomi Şehri adaylığı için başvurusu amacıyla bir proje başlattık. Yaratıcı Şehirler Ağı için üzerinde çalıştığımız başka projeler de var; Mayıs sonuna kadar başvurumuzu netleştirip yapmış olacağız.”

Balıkesir kuzusu

Birçok bilimsel kaynağa göre Merinos cinsi koyunların anavatanı Anadolu. Buradan Yunanistan ve İtalya yolu ile İspanya’ya geçiyor; orada üretilerek altın yapağılı koyun ve İspanyol koyunu adını alıyorlar. Daha sonra, Merinos koyunu 1841 yılında İspanya’dan Hayrabolu’ya, 1843 yılında da Mihalıç Çiftliği’ne (Karacabey Harası) ithal ediliyor.

Sonraki yıllarda ise Arnavutluk tan kıvırcık koç getirilerek Karacabey Harası’nda Merinos koyunlarıyla çiftleştiriliyor. Bu melezlenme sonunda Balıkesir kuzuları doğuyor. Kıvırcık ırkından gelen lezzeti ve et kalitesi, hastalık direnci, ince kuyruk yapısı nedeniyle kas arası ve kas içi yağlanmanın makul seviyede olması, Merinos ırkından gelen yıl boyu üreme ve erken gelişme özelliği Balıkesir kuzularının tüketicinin tercih ettiği bir et olmasını sağlıyor. Balıkesir kuzu eti Ticaret Borsası tarafından tescil ettiriliyor. Ersin Erdoğmuş bu süreci anlatırken şunları söylüyor:

“Borsamız 2016 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu’na, Balıkesir Kuzu Eti coğrafi işaretinin tescili için başvurdu. 2 Ocak 2018 tarihinde coğrafi işaret aldık. Balıkesir kuzusunun coğrafi işaret alması Türkiye'de bir ilk özelliği taşıyor. Daha önce bu şekilde kırmızı ete alınmış bir coğrafi işaret yok.

Balıkesir yöresine ait olmayan kuzuların Balıkesir kuzusu adı altında satışının önüne geçilmesi, tüketicinin güvenilir gıda zinciri sistemi ile doğru ürüne ulaşmasını sağlama, Balıkesir yöresi üretici ve kesimhanelerin kazancını koruma altına alma amacıyla "Kuzum Benim!" Balıkesir Kuzu Eti Projesi’ni hayata geçirdik.

Güvenli Gıda Takip Sistemi

Bu amaçla Güvenli Gıda Takip Sistemi’ni kurduk. Bu sistemi Balıkesir kuzularının, anlaşmalı olan ruhsatlı mezbahalarda sağlıklı bir ortamda kesimi, Türk Gıda Kodeksi’ne uygun olarak muhafazası, nakliyesi ve hijyenik koşullara sahip pazarlama ağından nihai tüketiciye arzı, haksız kazanç ve tağşişin engellenmesi kapsamında kurguladık.

Gerek ‘Balıkesir Kuzu Eti’ coğrafi işaretinin alınması sürecinde, gerekse ‘Güvenli Gıda Takip Sistemi’nin kurulması aşamalarında Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nden çok önemli destekler aldık. Balıkesir kuzusunun güvenle tüketicilere sunulması noktasında çalışmalarımıza tüm paydaşlarımızla devam ediyoruz.”

Balıkesir sadece hayvancılıkta değil, tarımsal alanda da önemli bir şehir. Ersin Bey, tarım ve hayvancılığı rakamlarla anlatıyor:

Rakamlarla tarım ve hayvancılık

“Her türlü tarım ve hayvancılık yapılıyor Balıkesir’de. Hemen birkaç rakam vereyim çeltik üretiminde üçüncü, çavdarda dördüncü, yem bitkilerinden buğday yeşil otta birinci; domateste dördüncü durumdayız.

Hayvancılığa gelince sekiz bin üreticimiz, yılda 1 milyon 200 bin koyun varlığımız var. Bir buçuk milyon civarında kuzu oluyor. Biz, bunu sisteme almaya niyetliyiz. Hakikaten zor bir iş, ama biraz önce anlattığım kurduğumuz sistem ile zaman içinde çözümleneceğine inanıyoruz.

Büyükbaş hayvan varlığında Türkiye’de yedinci; küçükbaşta sekizinci olduğumuzu da söylemeliyim. Beyaz et üretiminde Türkiye üçüncüsü, kırmızı ette, yumurtada dördüncüsüyüz. Süt üretiminde ise beşinciyiz.”

Çocukluğumdan bu yana her fırsatta hemen her ilçesini ziyaret ettiğimiz; deniz tatillerimizin vazgeçilmezi Balıkesir, geniş bir potansiyel, güçlü bir kapasiteye sahip. Ersin Bey’in de söylediği gibi bünyesinde tarımdan hayvancılığa, turizmden saniyeye, tabii ki kültüre çok yönlü zenginlikleri barındırıyor. Kuvayi Milliye ile Anadolu kurtuluş hareketinin ilk kıvılcımlarının atıldığı bu güzel coğrafya, marka şehir olmayı çoktan hak ediyor.