QS Dünya Üniversiteleri Sıralamasında ilk 500’de 5 Türk üniversitesi yer aldı

Mehmet KAYA / ANKARA

Ankara HBV  İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Mehmet Sezai Türk, Türkiye’deki üniversitelerin küresel rekabet gücünü artırmada disiplinler arası yenilikçi teknolojiler ve sürdürülebilirliğe ağırlık vermesi gerektiğini belirtti.

Prof. Dr. Türk, “Dünyanın önde gelen üniversiteleri mühendislik, tıp, sosyal bilimler ve sanat gibi farklı alanları birleştirerek çığır açan teknolojiler üretiyor. Türkiye’nin de yapay zekâ, biyoteknoloji ve uzay teknolojileri gibi alanlarda söz sahibi olması gerekiyor.” değerlendirmesinde bulundu. Türk, küresel endekslerde değerlendirme kriterlerine bağlı olarak atılabilecek adımlar yanında, Türk üniversitelerinin kendine özgü fırsatları da bulunduğunu, bunlarla da iyileşme sağlayabileceklerini vurguladı.

Açıklanan QS sıralamasında ilk 500’de 5, ilk 1000’de ise toplamda 12 Türk üniversite listeye girdi. Ortadoğu Teknik Üniversitesi 285, İstanbul Teknik 326, Koç 401, Boğaziçi 418, Bilkent 477 ile ilk 500 de içinde bulundu.  Sabancı 516 İstanbul 621, Hacettepe 641, Ankara 801, Yıldız 851, Gazi 901 ve Manas 901. Sıra ile ilk 1000 içine girmiş oldu. Mehmet Sezai Türk, QS ilk 500 2024 listesinde 3 üniversite yer aldığını, bu yıl sayının arttığını hatırlattı. Bu arada, 2024 Ekim ayında açıklanan THE 2025 ilk 500 sıralamasında Türkiye’den Koç ve ODTÜ üniversiteleri girmişti.

Puanlamada hangi kriterler ele alınıyor, Türk üniversiteleri neler yapabilir?

Üniversiteler arasında genel kabul gören sıralamalar, THE, QS gibi kuruluşlar tarafından yapılıyor. Bunlar hükümet dışı akademik kuruluşlar ya da sivil toplum örgütü olabiliyor. Bunlar arasında ilk ve en yaygın olanı THE-Times Higher Education sadece üniversite eğitimine odaklanmış veri ve danışmanlık yanında bazı yönetim hizmetleri veren bir özel şirket. QS listesi ise yine yüksek öğretim alanında veri ve veri analitiği yapan Quacquarelli Symonds tarafından yayınlanıyor. Her ikisi kendi alanlarında üniversiteler ile ticari ilişki içinde olsa da sıralama kriterleri ölçülebilir verilere dayanıyor. Türkiye’de de akademik başarı ağırlıklı kar amacı gütmeyen, ODTÜ’de kurulan ve çalışanların gönüllü katkı verdiği URAP listesi bulunuyor

QS sıralaması için tavsiyeler

Prof. Dr. Mehmet Sezai Türk, THE ve QS listelerinde ele alınan kriterleri inceleyerek, sıralamada iyileşmeye yönelik bazı önerilerin altını çizdi. QS World University Rankings akademik İtibar (40%), İşveren İtibarı (10%), Fakülte/Öğrenci Oranı (20%), Atıf Başına Akademisyen (20%), Uluslararası Akademisyen Oranı (5%) ve Uluslararası Öğrenci Oranı (5%) ağırlıkla ölçüm yaptığını belirten Mehmet Sezai Türk, uluslalararası üniversite işbirlikleri, yayınlar, mezun başarısı yanında sanayi ile işbirliğinin  işverenler nezdinde itibar artışının, uygulamalı eğitim yanında öğrenci/eğitim rasyolarının iyileştirilmesini önerdi.

Mehmet Sezai Türk, Türkiye üniversitelerinin kendilerine özgü bazı koşulları dikkate alarak gelişim fırsatı bulunduğunu belirterek bunları şöyle sıraladı:

- Bölgesel Güç Kullanımı: Türkiye’nin Balkanlar, Orta Asya ve Afrika’daki kültürel bağlarını kullanarak bu bölgelerden öğrenci ve akademisyen çekmesi, uluslararası oranları artırabilir. Bu coğrafyalara yönelik akademik iş birlikleri kritik önem taşıyor.

- Mühendislik ve Teknolojiye Odaklanma: QS’de Türk üniversitelerinin en güçlü olduğu alan mühendislik. Bu avantajı, yapay zeka, yenilenebilir enerji gibi geleceğin alanlarında derinleştirerek sürdürmek mümkün.

- İletişim ve Tanıtım: Üniversitelerin küresel ölçekte daha etkili bir marka iletişimi yapması (örneğin, sosyal medya kampanyaları, uluslararası fuarlar) hem akademik hem işveren itibarını destekler.

Times Higher Education (THE) Sıralaması

Mehmet Sezai Türk, Times Higher Education (THE) kriter sıralamasının QS’ten farklı olduğunu, THE’nin uluslararasılaşmaya ağırlık verdiğini vurguladı.

THE’nin Öğretim (30%), Araştırma (30%), Atıflar (30%), Uluslararası Outlook (7.5%) ve Sanayi Geliri (2.5%) kriterlerini uyguladığını belirten Mehmet Sezai Türk, bu kriterlere göre Türkiye üniversitelerinin kendine özgü geliştirebileceği stratejileri şöyle sıraladı:

- Bölgesel Avantajı Kullanma: Türkiye’nin Orta Asya, Balkanlar ve Afrika ile tarihsel bağları, bu bölgelerden öğrenci ve akademisyen çekmek için bir fırsat. THE’nin uluslararası outlook kriterinde bu avantaj değerlendirilebilir.

- Araştırma Odaklılık: QS’ye göre daha fazla araştırma ağırlığı olan THE’de başarılı olmak için Türk üniversitelerinin yayın sayısından çok yayın kalitesine odaklanması şart.

- Devlet Desteği: THE kriterlerinde rekabet edebilmek için altyapı yatırımları (laboratuvarlar, kütüphaneler) ve akademisyenlere sağlanan teşvikler artırılmalı.

600 bin işçinin zam görüşmesinde gözler kamu işvereninin teklifindeEkonomi

Benzine zam ya da indirim var mı? İşte 6 Nisan 2025 güncel benzin, motorin ve LPG fiyatlarıEkonomi

Üsküdar Belediyesi, 4 ilçedeki arsalarını satışa çıkardıGündem

Forbes açıkladı: İşte dünyanın en zengin 10 kadını...Ekonomi