Eti Alüminyum, yeni haddehaneden savunmaya yerli ürün çıkaracak
Eti Alüminyum, 3 milyar liralık yatırımla startını verdiği yeni haddehaneden ilk ürünleri 2025 yılında almayı planlıyor. 100 bin ton üretim kapasiteli yeni tesisle, savunma sanayinin 2,5 metre genişlikteki levha ihtiyacının karşılanması hedefleniyor. Eti Alüminyum Genel Müdürü Mehmet Arkan, "Yeni yatırım sonucunda cari açığın kapanmasına 350 milyon dolar katkı sunacağız" dedi.
Ferhat POLAT
Cengiz Holding, Özelleştirme İdaresi’nden 2005 yılında aldığı Eti Alüminyum’u büyütmeye devam ediyor. Son dönemde savunma ve otomotiv sanayindeki yatırımların ivme kazanması, uzun bir zamandır ajandada yer alan haddahane yatırımı için holdingi harekete geçirdi.
Konya Seydişehir’deki tesislerde gazetecilerle bir araya gelerek yeni projeleri anlatan Eti Alüminyum Genel Müdürü Mehmet Arkan, haddahane yatırımını uzunca bir süredir düşündüklerini, ancak şirket ve piyasa dinamikleri nedeniyle diğer bazı yatırımlara öncelik vermek durumunda kaldıklarını söyledi.Yeni haddahane için artık düğmeye bastıklarını ifade eden Arkan, 3 milyar liralık yatırımla sıcak ve soğuk hadde üretebilecek modern bir tesise kavuşacaklarını bildirdi. Şirket olarak yerli üretimlerle her yıl 250 milyon dolarlık ithalatın önüne geçtiklerini kaydeden Arkan, yeni haddehaneyle cari açığın kapanmasına 350 milyon dolarlık katkı sağlamış olacaklarını ifade etti. Arkan’ın verdiği bilgiye göre 285 kişiye ek istihdam sağlanacak yeni haddehanede ilk ürünler iki yıl sonra alınacak. Yani holding, Eti Alüminyum’un 20’nci yılını ‘daha heyecanlı’ kutlayacak.
Savunma sanayine 2,5 metre genişlikte yerli ürün
Türkiye’de alüminyum hadde ürünleri ithalatının 170 bin tona ulaştığı bilgisini veren Arkan, şunları söyledi: “Bunun için yurt dışına ödenen döviz tutarı 600 milyon doları geçiyor. Biz bunun önüne geçmek, savunma sanayii gibi stratejik sektörlerde arz güvenliğini sağlarken, uçak gövdelerinde, zırh malzemelerinin hammaddesi olarak ve gemi endüstrisinde kullanılan alüminyum ürünleri üretebilmek amacıyla Seydişehir’de bu haddehane yatırımına başladık. Yeni haddehanede, şu anda özellikle savunma sanayiinin çok ihtiyacı olan 2,5 metrelik genişliğe sahip sıcak ve soğuk hadde ürünleri üretmeyi planlıyoruz. 100 bin tonluk üretimle başlayacağız, ancak üretim kapasitemiz 200-250 bin tona çıkabilecek nitelikte olacak.”
Özel alümina yolda
Eti Alüminyum’un özellikle refrakter sanayi için planladığı özel alümina yatırımı da tüm hızıyla devam ediyor. Arkan, “Seydişehir tesisimizde bulunan alüminyum üretim tesisine eklenen öğütülmüş alümina ünitesiyle, ülkemizde tamamı ithal edilen özel alüminayı ilk kez biz üreteceğiz. Türkiye’de, kendi çalışma arkadaşlarımız tarafından geliştirilen ve bu yılın üçüncü çeyreğinde üretime başlayacağımız özel alüminada yıllık 40 bin tonluk üretim kapasitesine ulaşmayı hedefliyoruz” dedi.
‘Lityum’da pilot üretim başladı
Mehmet Arkan, bir diğer yatırımları olan boksitten lityumu geri kazanma çalışmalarında da mutlu sona çok yakın olduklarını aktardı. Türkiye’nin yıllık 200 ton lityum karbonat ihtiyacı olduğunu dile getiren Arkan, “Lityum, bildiğiniz gibi elektrikli araçların bataryalarında kullanılan en önemli metallerden biri. Boksitten lityumu geri kazanma girişimini dünyada ilk kez biz yapıyoruz. Bir yıl önce patent başvurusunda bulunduk. İlk üretim aşamasını gerçekleştirdik ve TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi’ne (MAM) gönderdik. Olumlu sonuç aldık ve pilot üretimlere başladık. Önümüzdeki yıl tam kapasite çalışmaya başlayacağız ve her yıl 250 tonluk lityumu artık üründen geri kazanacağız. Lityum dışında nadir toprak elementlerini kazanmak için de çalışmalarımıza devam ediyoruz” ifadelerine yer verdi.
Hedef; yeşil alüminyum
‘Yeşil alüminyum’ üretimi hedefine doğru hızla ilerlediklerini de ifade eden Arkan, “Oymapınar Hidroelektrik Santralimizin yanı sıra tesis arazisine 163 MW kurulu gücü olan dört güneş enerji santrali inşa ettik. Böylece geçen yıldan beri üretimde kullandığımız elektriğin tamamını yenilenebilir kaynaklardan sağlıyoruz” diye konuştu. Sera gazı salımını azaltmak için fabrika sahasında yaptığı ağaçlandırma çalışmalarıyla toplam 170 bini aşkın ağaç diktiklerini belirten Arkan, bu yatırımlar sayesinde AB'nin belirlediği orandan yüzde 50 daha düşük gaz salımı seviyesine ulaştıklarını söyledi.
“Boksit ihracatı önlenmeli”
Eti Alüminyum Genel Müdürü Mehmet Arkan, boksit cevherinin, ekonominin ve sanayinin sürdürülebilirliği için büyük öneme sahip olduğunu belirterek, bu rezervlere sahip çıkılması gerektiğini söyledi. Arkan, “TÜİK verilerine göre 2 milyon 250 bin ton boksit ihracatı var. Yaklaşık 30 dolar gibi bir fiyatla satılıyor. Firmalara kalan kâr ise 2-5 dolar civarında” dedi. Bunun efektif olmadığına işaret eden Arkan, alüminyum üreticilerinin hammaddesi olan boksitin direkt ihracatının önlenmesi gerektiğini söyledi.