BÜSTYAL, daha yüksek kapasiteli deneyler için altyapısını geliştirecek
Türkiye’de transformatörlerde deney yapabilen tek bağımsız akredite laboratuvar olarak hizmet veren Boğaziçi Üniversitesi Sabih Tansal Yüksek Akım Laboratuvarı’nın altyapısının geliştirilmesine yönelik girişimler devam ediyor. 1600kVA güce kadar deney yapılan laboratuvarın kapalı alanı büyütülüp ve şebeke bağlantısı güçlendirilecek.
MEHMET NABİ BATUK / İSTANBUL
Boğaziçi Üniversitesi bünyesinde elektromekanik sanayicilerine yönelik kısa devre deneyleri konusunda akredite ve bağımsız bir laboratuvar olarak hizmet veren (BÜSTYAL) gerçekleştirdiği testlerle firmaların yurt içi ve yurt dışı pazarlardaki rekabet gücünü artırıyor.
Laboratuvarda 240kA tepe, 100kArms-1s, 50kArms-3s akım seviyelerinde kısa devre dayanım deneyleri, 6000A’e kadar sıcaklık artış, direnç ölçümü, dielektrik deneyleri akredite olarak yapılıyor. BÜSTYAL Laboratuvar sorumlusu Mustafa Yıldız, Türkiye’de TS EN 60076-5 standardına göre dağıtım transformatörlerinde, uygulaması ve ürünü zorlayıcı yönleriyle en zor deneylerden biri olan kısa devre dayanım deneylerini yapabilen tek yerli laboratuvar olduklarını açıkladı. Bu sayede özellikle trafo üreten firmalara, yurtiçinde kısa devre deneyleri olanağı tanıyıp yerli sermayenin yurtiçinde kalmasına katkı sağladıklarnı ifade eden Yıldız, “11-15,8-33kV trafolarda 1250kVA, 22-24kV trafolarda 1600kVA güçlere kadar deney yapabilmekteyiz. Ayrıca topraklama trafolarının kısa devre durumunda çalışma ve davranış kontrollerini de yapıyoruz. Büyük güçlü trafolar ve çok yüksek gerilim cihazlarının deneylerini daha yüksek kapasiteyle yapabilmek için Laboratuvarımızın daha büyük alana alınıp daha güçlü bir şebeke bağlantısına entegre edilmesine yönelik girişimlerimiz devam ediyor. Bu sayede hem deney kapasitemizin hem de deney çeşitliliğinin arttırılmasına yönelik planlarımız var. Rektörümüz ve üniversite yönetiminin desteği ile kısa vadede bu atılımları sağlayacağımıza inanıyoruz” dedi.
“Sertifika ve belgelendirme kuruluşlarıyla ortak deneyler yapıyoruz”
Son yıllarda hem büyük trafolar üreten hem çok sayıda dağıtım trafoları yapıp ürünlerini tüm dünyaya ihraç eden firma sayısının arttığını belirten Mustafa Yıldız, “Türkiye transformatör sektörü ülkemiz adına gurur verici projeler geliştiriyor. Bu süreç kaliteli yaklaşımın bir sonucudur. Benzer gelişim sürecini yakalayan her seviyedeki trafo üreticisi matematiksel hesaplar, deneyler, malzeme kalitesi vb takibiyle kendini ve ürünlerini geliştirdiğine şahit oluyoruz. TS EN ISO/IEC 17025 laboratuvar akreditasyonu ulusal ve uluslararası tanınırlık ve çalışmaların geçerlilik ve güvenirliliğinin sağlanması hususundaki en önemli kazanımlarımızdan biridir. Bağımsız, akredite bir üniversite laboratuvarı olarak UL (Underwriters Laboratories), ASTA, Intertek, TÜV gibi sertifika ve belgelendirme kuruluşlarıyla bağlantılı ve/veya ortak deneyler yapıyoruz” diye konuştu.
Üst kalitede nüve üretimine odaklanılmalı
Sahadaki kontrollerine ilişkin de bilgilendirme yapan Yıldız, yerli üreticilerin özellikle malzeme tedariki konusunda daha dikkatli adımlar atması gerektiğini ifade etti. Mustafa Yıldız, şöyle devam etti: “Trafonun temel bileşeni nüve üretimi en stratejik konularımız arasında yer alıyor. Firmalarımız üst kalitede nüve üretiminin ülkemizde yapılabilmesini sağlayacak adımlar atmalı. Bu alanda geliştirilecek işbirlikleri sektör adına olumlu gelişmeler yaratabilir. Bu tür atılımlar kalitenin artışı ve maliyelerin aşağı çekilmesiyle ihracattaki rekabet gücümüzü daha da artırabilir kanaatindeyim.”
