'Yalıtımlı binalar yılda 9 milyar dolar tasarruf sağlar'

Selenay YAĞCI

‘İZODER Türkiye Isı ve Su Yalıtım Pazarı Raporu’na göre, 2018’de ısı ve su yalıtımı pazarının toplam büyüklüğü 19.6 milyar TL oldu. Raporu değerlendiren İZODER Başkanı Levent Pelesen, enerjisinin yüzde 74’ünü ithal eden bir ülke olarak, binalarda ısıtma ve soğutma amaçlı kullanılan enerjinin yarısını israf edildiğini belirterek, “Türkiye’de tüm binaları yalıtımlı hale getirdiğimizde yılda 9 milyar dolar tasarruf elde etmemiz mümkün” dedi. Son 10 yılın Türkiye enerji ithalatının ortalaması 45 milyar dolar olduğunu kaydeden Pelesen, “Kendi kaynaklarımızla ürettiğimiz enerjiyi de dahil ettiğimizde Türkiye’nin bugün toplam enerji maliyeti 60 milyar dolar civarında. Sadece binaların enerji verimli hale getirilmesiyle (En az C sınıfı binalar) her yıl 9 milyar dolar tasarruf elde etme potansiyelimiz var. Ayrıca Türkiye’nin gerçekleştirdiği toplam ithalatın içerisinde en büyük pay enerjiye ait. Enerji ithalatının dış ticarette yarattığı bir açık var. Dolayısıyla binalarda her yıl sağlanan 9 milyar dolar tasarrufun, ülke ekonomisine ciddi bir katkısı olacak” diye konuştu.

Ayrıca tüm binalar için 1 Ocak 2020 tarihine kadar Enerji Kimlik Belgesi alma zorunluluğu bulunduğunu hatırlatan Pelesen, Enerji Kimlik Belgesi almanın maliyetinin DASK’tan bile daha az olduğunu ve binanın özelliklerine göre ortalama 40 TL’den başladığını vurguladı.

Levent, Avrupa Birliği’nde kişi başı yalıtım ürünleri kullanımının, Türkiye’deki kişi başına tüketimin 2.5 kat üstünde olduğunu ifade ederek, şöyle konuştu: “Türkiye’de ısı yalıtımı amacıyla kullanılan ürünlerin toplam tüketiminin 2018’de 17.5 milyon metreküp olarak gerçekleşti. Bunun yüzde 90’ı binaların yalıtımında, kalanı ise tesisat yalıtımında kullanıldı. Türkiye ile benzer bir oranın söz konusu olduğu AB’de ise binalarda kullanım yüzde 88 seviyesinde. Bu rakamlara yurtdışı satışları dahil değil. Türkiye’de kişi başı ısı yalıtım malzemesi tüketimi 0.213 metreküp oldu. 2018 yılında 270 milyon metreküp ısı yalıtım ürünlerinin kullanıldığı Avrupa Birliği’nde ise kişi başı tüketim 0.526 metreküp oldu.” Genel olarak 2016 yılı ile mukayese edildiğinde 2018 yılında ısı yalıtımında yüzde 9, su yalıtımı pazarında ise yüzde 6 oranında küçülme yaşandığını ifade eden Pelesen, “İnşaat sektöründe yaşanan durgunluk, alım gücü eksikliği, yeni inşaat sayısında azalma, mevcut inşaatların tamamlanması bu küçülmede etkili oldu” dedi.

5 yılda 6 milyar TL tasarruf mümkün

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 12 Eylül’de açıkladığı ‘Kentsel Dönüşüm Eylem Planı’nın, çerçevesinde her yıl 300 bin konutun mevcut mevzuatlara uygun olarak yalıtılması durumunda sağlanacak yıllık enerji tasarrufunu yaklaşık olarak ısıtma için 97,5 milyon metreküp doğal gaz ve soğutma için yaklaşık 314 milyon kWh elektrik enerjisine karşılık geliyor. Isıtma ve soğutma birlikte değerlendirildiğinde elde edilecek tasarruf miktarı yaklaşık 220 bin ton eşdeğeri petrol (TEP) seviyesinde. Dolayısıyla 5 yıllık bir süre içerisinde 6 milyar TL’nin üzerinde tasarruf edilmesi söz konusu...

5.6 milyon konutun yalıtım ihtiyacı var

Isı yalıtımı uygulamaları 14 Haziran 2000’den bu yana zorunlu. Bu tarihten sonra yapılan binaların hepsinin yalıtımlı olarak imal edildiğini varsaysak dahi toplam bina stokumuzun sadece yaklaşık yüzde 20’si ısı yalıtımı ile ilgili mevzuatların kapsamına giriyor. Türkiye’de 2017 yılı itibarıyla 9.1 milyon bina bulunmakta, bu yapıların yüzde 87’sini konut nitelikli binalar oluşturuyor. Kentsel dönüşüm kapsamında yıkılacak, bireysel yalıtım yaptıran ve yeni yapılan verimli binalar dikkate alındığında yaklaşık 5.6 milyon konutun yalıtım ihtiyacı olduğu ortaya çıkıyor. Ayrıca yılda yaklaşık 150 bin mevcut konutta ısı yalıtımı uygulaması gerçekleştiriliyor. Isı yalıtımı yönetmeliğinin devreye girmesi öncelikle 2009 yılı sonrası inşaatların asgari C sınıfı ve üzeri yalıtıma sahip olmasıyla konutlarda tüketilen enerji yüzde 68.7’den yüzde 59.9’a düştü.

Isı yalıtımı seferberliği ‘yalıtım kampanyası’ ile başlatılmalı

İZODER olarak, tüketicinin alım gücünü desteklemek amacıyla uzun süredir üzerinde çalıştığımuz yalıtım kredisi kampanyasının hayata geçmesini bekleiyoruz. Hazırlık aşamasında İZODER’in de katkılarının bulunduğu kampanya hakkında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sayın Fatih Dönmez, geçtiğimiz Nisan ayında şu açıklamayı yapmıştı; ‘Sektörümüz hazır, STK’larımız hazır, bankacılarımız da bu işi finanse etmeye çok sıcak bakıyorlar. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafında yapılması gereken bazı düzenlemeler var. Onları da tamamladıktan sonra uzun vadeli ve çok düşük taksitli krediyi vatandaşımıza sunacağız.’ Kampanya kapsamında uygulamaya alınacak KDV iadesinin 2023 yılına kadar sürdürülmesi hedefleniyor. Bu kampanya ile her yıl 300 bin konutun mevcut mevzuatlara uygun olarak yalıtılacağı öngörülmekte, sağlanacak yıllık doğalgaz tasarrufunun 375 milyon metreküp olması beklenmektedir. Tasarruf edilen bu doğalgazın ülkemize yıllık maliyeti ise yaklaşık 610 milyon TL seviyesindedir. Kampanya çerçevesinde 300 bin hane için yılda yaklaşık 400 milyon TL tutarında KDV iadesi gerçekleştirilmesi planlanıyor. Dolayısıyla kampanya ile devletin her yıl 200 milyon TL/yıl olmak üzere, toplam 1,2 milyar TL’nin üzerinde kazancının olması bekleniyor. Ayrıca kampanya bünyesinde yürütülecek yalıtım uygulamalarıyla sağlanacak istihdamın ise yaklaşık 20 bin kişiye ulaşması hedefleniyor. Kampanya süresince elde edilebilecek toplam 3,6 milyar TL’nin üzerinde kazanç söz konusu. Bu çerçevede bir an önce KDV iadesi içeren kampanyanın hayata geçirilerek ülkemizde ısı yalıtımı seferberliği başlatılması gerektiğine inanıyoruz.

Isı yalıtımının maliyeti ne kadar?

Yeni yapılan bir binada ısı yalıtımının maliyeti, toplam maliyetin yüzde 2 ila 5’i kadardır. Isı yalıtımına yaptığımız yatırım ısıtma faturalarından yaklaşık yüzde 50 tasarruf sağlayarak en fazla 5 yılda kendini amorti etmektedir. 100 metrekarelik bir konutu olan vatandaşa yalıtım uygulamasının maliyeti ise binanın özellikleri, dairenin cephe sayısı ve hangi ısı yalıtım levhasının uygulanacağı gibi unsurlara göre 7 bin - 8 bin 500 TL arasında değişmektedir. Makul bir maliyetle uygulanabilen ısı yalıtımı sayesinde, her mevsim sağlıklı, güvenli ve konforlu bir yaşam alanına sahip oluyoruz.

Benzer şekilde su yalıtımı için de bina yapılırken doğru tasarlanarak uygulanmış detayların oldukça ekonomik olduğunu ifade etmek gerekiyor. Bina kaba maliyeti üzerinden maksimum yüzde 4-5 gibi rakamlar ile yapıyı senelerce koruyacak korozyon ve etkilerinden uzak tutacak çalışmaları gerçekleştirmek mümkün.

Yalıtım kampanyası elde edilecek fayda

Enerji verimliliği iyileştirilen konut sayısı: 1 milyon 500 bin
Doğalgaz tasarrufu: 375 milyon metreküp/yıl
Parasal tasarruf-2023: 6 milyar TL/yıl
İstihdam katkısı: 20 bin kişi