Türkler için avantajlı bölge tahsis edilecek

Hüsniye GÜNGÖR

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Yönetim Kurulu Başkanı Şekip Avdagiç, Avrupa Birliği (AB) ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ile serbest ticaret anlaşması olan Kuzey Makedonya’nın yatırım için avantajlı olduğunu söyledi. Avdagiç “Bu ülke ile ticaret hacmimizi ilk aşamada 1 milyar dolara, yatırımlarımızı 500 milyon dolara çıkarmalıyız” dedi.

İTO’nun Kuzey Makedonya Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosluğu işbirliğiyle Çarşamba günü gerçekleştirdiği “Kuzey Makedonya ile Ticaret ve Yatırım Fırsatları” konulu webinar’da konuşan Avdagiç, Türkiye’nin, 1991’de bağımsızlığını ilan eden Makedonya’yı ilk tanıyan ve büyük elçi gönderen ülkelerden olduğunu hatırlattı. Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) ve Yunus Emre Enstitüsü’nün bölgedeki icraatlarına ve önemli firmaların yatırımlarına dikkat çeken Avdagiç “1999’da imzalanan Serbest Ticaret Anlaşması (STA) ile ikili ticaret hacmini 20 yıl önceki 90 milyon dolar seviyelerinden 550 milyon dolara çıkardık. Üç satıp bir alıyoruz, Türkiye lehine bir dengesizlik var” diye konuştu.

Kuzey Makedonya Merkez Bankası 2019 sonu verilerine göre, Türk yatırımcıların ülkedeki doğrudan yatırımların tutarı 344.5 milyon Euro. Toplam yatırımlar içinde Türkiye’nin payının sadece yüzde 6 ve Yunanistan’ın gerisinde olduğuna dikkat çeken Avdagiç “Üsküp bizim ikinci adresimiz olacak mesafede. İTO olarak her türlü katkıya hazırız” dedi.

‘MATTO, İTO’nun buradaki odasıdır’

Makedonya Türkiye Ticaret Odası (MATTO) Yönetim Kurulu Başkanı ve iş adamı Aydoğan Ademovski Makedonya’daki Türkiye yatırımlarının 2 milyar dolar olduğunu, iyi politik ilişkiler göz önüne alındığında yatırımda geri kaldığımızı söyledi. Ademovski “STA imzalandığında ve gümrüksüz bölgeler projesi tamamlandığında yatırımlar 3 milyar dolarları bulacak, ticaretimiz Bosna ve Sırbistan’la olduğu gibi 1 milyar dolarlara ulaşacak. Cevahir Holding, TAV, Acıbadem, SÜTAŞ ve Halkbank gibi prestijli Türk şirketleri ve Pucko Petrol, Vitaminka, Alkaloid ve Makstil gibi lokomotif Makedon üyelerimizle iş birliğiyle çok daha başarılı olacağız. MATTO, İTO’nun buradaki odasıdır, kapılarımız açık, talimat ve iş birliklerinizi bekliyoruz” dedi.

‘Uzun bir aradan sonra ticari konsolos atandı’

Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Dış İşleri Bakanlığı Ekonomi ve Kamu Diplomasisi Müdürü ve eski İstanbul başkonsolosu Igor Popov uzun bir aradan sonra Suzana Tuneva’nın Ankara’ya ticari konsolos olarak atandığını söyledi. Popov “İTO’nun inisiyatifi ve ticaret odaları arasındaki iş birliği ile tekrar bir zamanlar var olan yatırımın romantik dönemlerini geri getireceğiz. Dışişleri bakanlarımızın Antalya’da yaptığı görüşme ekonomik ilişkilerimiz için yeni bir başlangıç teşkil ediyor” diye konuştu.

Son dakika değişikliğiyle toplantıya katılamayan Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Dış İşleri Bakanı Bujar Osmani bir video ile yatırım çağrısında bulunurken İstanbul Başkonsolosu Aktan Ago Ankara’daki ekonomi danışmanıyla birlikte her türlü desteği vermeye hazır olduklarını söyledi.

Türklere özel teknoloji bölgesi

Kuzey Makedonya Teknolojik Sanayi Geliştirme Bölgeleri Genel Müdürü Jovan Despotovski, son 6 ayda Kuzey Makedonya’da faaliyete başlamak ya da mevcut yatırımını büyütmek için Türk şirketin kendilerine başvurduğunu söyleyen Despotovski yatırımcılara sunulan olanaklarla ilgili şu bilgileri verdi: “Serbest ticaret bölgeleri odak ve irtibat görevi görüyor. 14 bölge var. Bu bölgelerde Amerika’dan, Kanada’ya, Çin’den Almanya’ya, İtalya’dan Türkiye’ye 34 yabancı yatırımcı var. Bu şirketler 2020’de 3.3 milyar Euro ile ülke ihracatının yüzde 47’sini gerçekleştirdi. Bu serbest bölgelerdeki ekonomi 2021’in ilk çeyreğinde son dört yılın rekorunu kırarak 2019’un aynı dönemine göre % 30 büyüdü. Potansiyel yatırımcılar için ücretsiz ön pazar analizi hizmeti veriyoruz. Yatırım masraflarının %10’una kadar destekler var. Yunanistan sınırındaki Gevgeli’deki 50 hektarlık bölgemizi 120 hektara genişleterek Türkiye’den gelecek yatırımcılara rezerve ediyoruz. İTO ile görüşmelerimiz devam ediyor. Sağlık yatırımları için de özel bir bölge oluşturacağız.”