Türkiye’ye talep çok güçlü, bu yaz önemli döviz girişi gerçekleşebilir

ELİF KARACA

Dünya Turizm Konseyi Başkanı Julia Simpson bu yaz Türkiye’ye talebin çok yüksek olduğunu ve önemli miktarda bir döviz girişi gerçekleşebileceğini söyledi. Dünya genelindeki çok sayıda tur operatörü ve seyahat şirketini çatısı altında toplayan WTTC’nin başkanı Simpson, Türkiye’de sektörde yaşanan iyileşmenin dört ana parametrede (ülke ekonomisine katkı, istihdam, yurt içi ziyaretçi harcaması ve uluslararası ziyaretçi harcaması) de tam olarak hissedildiğini belirtti.

EKONOMİ gazetesine konuşan Simpson, küresel çaptaki turizm aktivitesinin de güçlü bir seyir izlediğine dikkat çekti. Pek çok ülkede görülen yüksek enflasyon ve resesyon beklentilerinin turizm üzerinde olumsuz bir etkiye neden olmasını beklemediklerini dile getiren Simpson, “Mali durumu üzerinde baskı hisseden tüketiciler, diğer harcama türleri yerine, örneğin yeni bir beyaz eşya almak yerine, seyahate hala öncelik veriyor” dedi. Türkiye inanılmaz derecede popüler bir destinasyon olduğunun ve turizmde de sahip olduğu pazarların çeşitliliğinin altını çizen Simpson, sektördeki ilerlemenin daha da güçlenmesi için yapılabilecekler konusunda da görüşlerini paylaştı. TÜRSAB Başkanı Firuz Bağlıkaya da geçtiğimiz haftalarda yaptığı bir açıklamada, Türkiye’nin geleneksel olarak en yüksek turizm potansiyeline sahip olduğu pazarlardan ilginin devam ettiğini vurgulayarak Avrupa’da Almanya, Rusya, İngiltere, Polonya, Hollanda gibi ülkelerden gelen rezervasyon taleplerinin öne çıktığını belirtmişti.

Turizmde küresel aktivite bakımından pandemi öncesi seviyeler yakalandı mı? Bu sezon için beklentileriniz ne şekilde? Resesyon beklentileri turizmi nasıl etkiler?

Küresel seyahat ve turizm sektörü pandemi döneminin ardından kayda değer bir toparlanma gösterdi ve sektördeki aktivite pandemi öncesi zirvenin ötesine geçti. Çin sınırlarını daha bu yılın başında açtı ve Çinli ziyaretçi, küresel olarak tüm uluslararası harcamaların %15'ini temsil ediyor. Yani bu, küresel olarak çok, çok önemli bir katkı. İnsanlar pandemiden sonra yeniden çok bir seyahat isteği duyuyor ve bu özellikle Türkiye için de iyi haber. Sizin söylediğiniz gibi seyahat ve turizmi etkileyen bazı faktörler var, dünyanın bazı yerlerinde resesyon ve enflasyon, insanların satın alma gücünü etkiliyor. Türkiye'yi olumsuz şekilde etkileyeceğini düşünmüyorum. Şu anda seyahat ve turizm üzerinde önemli bir ekonomik etki beklemiyoruz. Geçtiğimiz günlerde IATA'nın Genel Müdürü Willie Walsh'u dinledim ve havayolları tarafında da talep çok, çok güçlü. Bu nedenle, aslında herhangi bir etki görmüyoruz ve cüzdanları üzerinde baskı hisseden tüketiciler, diğer harcama türleri yerine seyahate hala öncelik veriyor olabilir.

Turizm bakanlığı daha önce turizmde 2023 gelir hedefini 60 milyon turist ve 56 milyar dolar olarak açıklamıştı. Sektörün sağlaması beklenen dış kaynağın çok değerli olduğu böyle bir dönemde, sizce Türkiye 2023'te bu hedeflere kolayca ulaşabilecek mi?

Tahminleri oluşturmak için kullanılan farklı yöntemler nedeniyle bizim verilerimiz ile Türkiye'nin resmi verilerini doğru bir şekilde karşılaştırmak zor. Bizim Ekonomik Etki Araştırması (EIR) rakamlarımız, Türkiye'nin bakanın söylediği bu hedefe geçen yıl uluslararası ziyaretçilerden gelen 56,5 milyar dolar ile zaten ulaştığını gösteriyor. Turizm Bakanı tarafından kullanılan turizm geliri rakamının, WTTC'nin Ziyaretçi İhracatı göstergesine eşdeğer olan, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verisi olduğunu anlıyoruz. Sayılar veri kaynakları nedeniyle farklılık gösteriyor. EIR'de yer alan 185 ülkenin tamamı için aynı kaynağı kullanabilmemizi sağlamak için biz verilerimizi IMF Ödemeler Dengesi verilerinden alıyoruz ve eğitimle ilgili harcamaları da düşüyoruz. Bu yaz Türkiye için talep çok güçlü, çok sayıda ziyaretçi gelmesini bekliyoruz. Kesinlikle Türkiye, bu gelir hedeflerini kolaylıkla karşılayacaktır. Ve önemli miktarda turizm gelirinin, dövizin Türkiye'ye gireceğini söyleyebiliriz. Sektörde yaşanan iyileşme dört ana parametrede de tam olarak hissediliyor. Bu parametreler ülke ekonomisine katkı, istihdam, yurt içi ziyaretçi harcaması ve uluslararası ziyaretçi harcaması. Demek istediğim, yaz gerçekten parlak görünüyor.

Liranın değer kaybetmesi Türkiye'ye olan talebin artmasında neden oldu mu?

Türkiye’de sektörünün Akdeniz bölgesindeki diğer turizm destinasyonlarından çok daha iyi performans göstermesinden de anlaşılacağı gibi, liranın değerindeki değişimler ziyaretçi çekmede kesinlikle önemli bir rol oynamıştır. Ancak birçok turizm işletmesi için fiyatlar euro cinsindendir ve bu nedenle kurdaki değer kaybından eskisi kadar etkilenmiyorlar. Ayrıca, zayıf para birimi ithalatı daha pahalı hale getirir. İthalat fiyatındaki bu artışın ne kadarının turistlere yansıdığını görmek gerekiyor. Ayrıca, yeni İstanbul Havalimanı, Türkiye ile kilit uluslararası pazarlar arasındaki bağlantıyı büyük ölçüde geliştirdi ve bu da daha fazla ziyaretçi çekilmesine yardımcı oldu.

Beklentilerinize göre bu yaz sezonunda Türkiye'ye turist akışında hangi ülkelerden gelen ziyaretçiler başı çekecek?

2022 sezonunda Türkiye için kilit pazarlar Almanya (%11), Rusya (%10), İngiltere (%6), Bulgaristan (%6) ve İran (%5) oldu. Türkiye inanılmaz derecede popüler bir destinasyon ve turizmde de sahip olduğu pazarlar çok çeşitli. Bu önemli bir şans. Uzun süre yürürlükte kalan kısıtlamalardan sonra oluşan taleple, Çinli ziyaretçilerin Türkiye'ye dönüşünü de bekliyoruz. 2019'da yaklaşık 500 bin Çinli turist Türkiye'yi ziyaret etti ve bunların 2023'e ve gelecek yıla kadar geri dönmesini bekliyoruz.

Yaşanan depremlerin talep üzerinde olumsuz etkiledi mi?

Türkiye'deki depremler, ülkenin ana turizm bölgelerinden çok uzakta meydana geldi ve bu nedenle bunun turizm gelirlerine önemli bir etkisi olacağını düşünmüyoruz.

Türk dizleri ve filmleri de etkili olabilir

İstanbul, dünyanın en çok tercih edilen Michelin Rehberi'nin 38. destinasyonu oldu. Bunun Türk turizmine ve ülkenin dünya genelindeki tanıtımına önemli katkısı olacağı düşünülüyor. Türkiye, turizmi desteklemek, sektörün gelişimi adına başka neler yapabilir?

Herhangi bir turizm destinasyonu için, gelir kaynaklarını çeşitlendirmek, yerli ve yabancı ziyaretçiler nezdindeki çekiciliğini artırmak önemlidir. Türkiye bu açıdan da güzel bir örnek. Michelin Rehberi'ne göre İstanbul'un mutlaka ziyaret edilmesi gereken 38. destinasyon olması, Türkiye gibi köklü turizm pazarlarının bile turistler için hala yeni nedenler yaratabildiğini gösteriyor. Aynı zamanda turizmin farklı yönlerinin ne kadar önemli olduğunu gösteriyor ve sizin için büyük bir itibar. Bir diğer seçenek de Türk dizileri ve Netflix filmleri olabilir. Örneğin İngiltere bu yöntemi çok iyi kullandı. İnsanlara İngiltere'ye gelip film yapmaları için bir sürü vergi teşviki verdiler ve sonra İngiltere'de pek çok film çekildi ve dünyanın öbür ucunda yaşayan insanlar Londra'yı görmek istedi.. Yani aslında film çekmek için avantajlı bir vergi sistemine sahip olmak önemli. Bir diğer seçenek de ekoturizmin geliştirilmesi olabilir.

Toparlanmada Türkiye Avrupa'nın önünde

Türkiye'ye gelen ziyaretçilerin önemli bir bölümü otellerde her şey dahil paketler seçerek konaklıyor. Turistlerin zamanının çoğunu otelde geçirip, dışarıda çok fazla para harcamadıklarından yakınan bir grup yerel esnaf da söz konusu. Bu konuda neler yapılabilir?

Bu doğru olabilir, ancak oteller ürünlerini genellikle yerel çiftliklerden satın alıyor, istihdamın büyük bölümünü yerel halktan karşılıyorlar. Ancak İstanbul'da konaklayan ziyaretçilerin çok para harcadıklarını, alışverişe çıkıp, restoranlara gidip yemek yiyerek yerel eğlencenin de tadını çıkardıklarını net olarak söyleyebiliriz. Türk turizmindeki büyüme yakın zamanda ekonomideki büyümeyi geride bırakacaktır. Türkiye Doğu ile Batı arasında çok çok iyi bir konumda yerleşik, tam da dünyanın merkezinde. Bu büyük avantaj. Şu anda Türkiye birçok Avrupa ülkesinden daha iyi performans gösteriyor. Evet Yunanistan'da da durum çok iyi. İspanya'da da öyle. İtalya bu yaz iyi iş çıkaracak. Ama aslında pandemi sonrası hızlı toparlanma açısından Türkiye Avrupa'nın önünde.