Yerli turist, bu yıl daha erken davrandı!

Selenay YAĞCI

Geçtiğimiz yaz sezonunda fahiş fiyat artışlarıyla karşılaşan yerli turister, 2020 yılında daha ucuz tatil yapabilmek için erken rezervasyona sarıldı. Geçen ay başlayan erken rezervasyon kampanyalarına katılım, 2018 kasım ayına göre yüzde 50 arttı.Erken rezervasyon döneminde özellikle ultra her şey dahil (UHD) ve her şey dahil (HD) hizmeti veren ve aile konsepti ile balayı konsepti sunan otellere ilgi gösteriliyor. Bölge olarak ise Bodrum, Belek ve Kemer öne çıkıyor. Bu arada nisandan itibaren devreye girecek olan konaklama vergisini, erken rezervasyon durumunda kimin üstleneceği merak konusu. Vergi oranları 1 Nisan 2020 itibarıyla yüzde 1, 1 Ocak 2021'den itibaren ise yüzde 2 olarak uygulanacak. Geçen yıl dolulukların artmasıyla istediği tesiste yer bulamayan yerli turist bu yıl tatil planlarını erkene aldı. Erken rezervasyon kampanyalarının ilk döneminde talep, geçen yıla göre yüzde 50 attı. Tesislerde geçen yıl iki kat fiyat zamla karşılaşan yerli turist, bu yıl erken rezervasyona sarıldı. Yerli turist, önceki yıllarda tatil planını ortalama 3 ay önceden yaparken, bu yıl ileriye dönük alışveriş süresini neredeyse 6 ay önceye çekti.

Geçen yıl döviz kurlarında yaşanan fiyat hareketleri, en çok yerli turisti etkilemiş, artan yabancı turist sayısı ile birlikte Türkiye’deki otel fiyatları yükselmişti. Birçok tesis erken rezervasyon döneminde bile fiyatlarına yüzde 50’den fazla zam yapmıştı. Hatta yaz başında fiyatlar nerdeyse 2'ye katlanmıştı. Tatilci seçim nedeniyle de planlarını ertelemek zorunda kalmıştı. Bu yıl geçen yılın aksine fiyatlar konusunda daha sakin bir dönem yaşanırken, erken rezervasyon ilk döneminde yüzde 50 gibi yüksek indirim oranlarına sahip. Ayrıca, iptal sigortalarının yaygınlaşması, değişiklik yapılabilmesi, tatil planlarını erkene alabilme cesaretini artırdı. Havayolları, seyahat acenteleri ve konaklamada yurt içi harcamalarında taksit sınırı 9 aya çıkarıldı. Tüm bunlar da yerli turistin erken rezervasyonun ilk dönemine yoğun ilgi göstermesine sebep oldu.

Erken rezervasyonda vergiyi kim üstlenecek?

Konaklama Vergisi Yasası Meclis'ten geçti ama nasıl uygulanacağına dair belirsizlik sürüyor. Vergi oranları 01 Nisan 2020 itibarıyla uygulanacak, ancak ilk yıl vergiyi kimin üstleneceği bilinmiyor. Otelcilere göre erken rezervasyonla satılan odaların vergisi kendi ceplerinden çıkabilir. Verginin ilk yıl fiyatlara yansıyamayacağını anlatan TÜROB Başkanı Müberra Eresin, şunları söyledi: "Birçok otel sezonu vergiden önce satacak. Acenta 'bu fiyattan sattım', müşteri de 'bu fiyattan aldım' diyecek. Oteller kalan misafir için kesilen oda faturasının yüzde 2’sini misafirden tahsil etmek zorunda, bu da net satış fiyatlarını ortaya çıkaracak. Hem oteller hem acenteler bu uygulamadan zarar görecek."

Krizi yılı 2016'dan sonra 2017'de sektör yerli turiste sarılmıştı. Hatta 2017'de erken rezervasyonlar normal bitiş dönemi olan marttan, hazirana kaymış, indirim oranları da azalmamıştı.

Cornelia De Luxe Resort Genel Müdürü Ali Şahin de “Bazı otel 'ben öderim', bazısı 'müşteriye yansıtırım' diyor. Erken rezervasyonla satılan oda sorun olacak. Misafire yüklersek, misafir itiraz edebilir. Tur operatörleriyle de kontratlar belli fiyattan yapıldı. Yabancı turist getiren tur operatörleriyle de yapıldı” diye konuştu. Tatilbudur.com Genel Müdürü Onur Otruş da "Müşteri otelde ödemeli" dedi.

Yabancı turist sayılarındaki artışlarla, 2018'de otellerin yerli turiste ayırdığı kapasite yüzde 20'ye, 2019'da ise yüzde 15'e düşmüştü. Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya, “Kasımda yüksek indirim oranlarıyla beraber kampanyalar yoğun talep gördü. Şu an yüzde 50’nin üzerinde talep artışı var" dedi.

Gözde herşey dahil

Türkiye’de erken rezervasyonda özellikle 'ultra her şey dahil' ve 'her şey dahil' hizmeti veren oteller ilgi görüyor. Bölge olarak Bodrum, Belek ve Kemer öne çıkıyor. Ortalama 5 günlük tatil planlanırken, satın alanlar daha çok ailelerden oluşuyor.

Tekneler de doluyor

Cornelia De Luxe Resort Genel Müdürü Ali Şahin, bu yıl erken rezervasyon ilk döneminde patlama yaşadığını vurgulayarak, “Günde 10 - 15 oda rezervasyon alıyoruz normalde bu kadar erken olmaz” dedi. Şahin, bu yıl otellerin tesisine göre yerliye ayırdığı kontenjanların yüzde 15 ila yüzde 25 arasında değişeceğini belirterek, “Tesislerin erken rezervasyon döneminde satmak istediği oda sayılarının da kapasiteyle sınırlı. Bu da yüzde 2 ya da yüzde 5 arasında değişir. Bizim erken rezervasyon için ayırdığımız oda kapasitesi bitmek üzere yakında kapatırız. Bu yıl bazı tesislerde yüzde 5 -10 arasında fiyat artışları olabilir . Geçen yıl tesisler önceki yıllarda aşırı yaptıkları indirimli fiyatları geri aldı. Bu sebepler yüzde 100 artış yaşanmış gibi sanıldı ama olması gereken alındı” dedi. Yerli tekne kiralama platformu Viravira.co CEO’su Emre Küçüközkan, şunları söyledi: "Tekne sahipleri erken rezervasyon sürecinde kullanıcılarımıza yüzde 40’a varan indirimler verebiliyor. Mayıs ayı itibarıyla sistemimiz içinde yer alan teknelerin yüzde 55’i doluyor.”

Setur, erken rezervasyonun bu yıl ilk aydan yoğun ilgi gördüğünü belirterek, "Talep yüzde 40 arttı. Ekonomik otellerde yaklaşık 2 bin 500 TL, orta segmentte 5 bin TL ve lüks segmentte 10 bin TL’lik indirim var. Türkiye'de tatil planı genelde nisan-mayısta yapılıyor fakat kampanyalar bu döneme oranla çok avantajlı olduğu için tatil planları öne çekildi" açıklamasını yaptı.

Jolly Genel Müdürü Figen Erkan da yüzde 50'nin üzerinde bir artış olduğunu belirterek, "Geçen yıl zorluk çekmiş misafirlerimiz bu yıl erken rezervasyona daha çok ilgi gösterdi ve satın alımlarını öne çekti. Kurun dengeli olmasıyla bu yıl erken rezervasyonda tesis fiyatları geçen yılki gibi fazla artmadı" dedi. Ayrıca dengeli kurun yurtdışı turlara olan talebi de arttırdığını söyleyen Erkan, "Şu an oda başı 200 euroya varan indirimler var. Yurtdışı rezervasyon kampanyamızı da bu yıl daha erkene çektik" dedi.

Tatillsepeti Genel Müdürü Koray Küçükyılmaz, yüzde 50’nin üzerinde artışla başladığını ifade ederek, "Adetler nispeten düşük olsa da geçen yıla göre daha iyi başlaması umut verdi. Bu yıl daha erken davranmalarını bekliyoruz. Özellikle bu dönemde en yoğun talebi almayı hedefliyoruz. Hala sadece yüzde 30-35’lik kısım erken rezervasyonla tatilini planlıyor"dedi.