Türkiye’den Rusya’ya 3 bin Euro’ya ‘aşı’ tatili

Selenay YAĞCI

COVID-19 aşısı, turizm sektöründe ‘paket tur’a girdi. Önümüzdeki günlerde Rusya’dan ‘turiste aşı izni’ çıkmasını bekleyen Türk operatörleri, ülkeye paket tura hazırlanıyor. Tatil paketinin içine aşı seçeneğini de koyacak olan operatörler, iki kez gidiş ve dönüşü kapsayan tur için yaklaşık 3 bin Euro talep edecek. Viking Turizm Yurtdışı ve Yurtiçi Turizm Direktörü Cem Bayazıt, Rusya’nın yabancılara yakında aşı izni vermesini beklediklerini ifade ederek, önümüzdeki hafta aşıyı da kapsayan bir paket turu devreye alacaklarını açıkladı. Paketin içeriğini hazırladıklarını ifade eden Bayazıt, şu anda Rusya’da sadece geçici ve kalıcı oturuma sahip kişilere aşı yapılabildiğini söyledi. Bayazıt, “Bu oturum izniyle yabancıya aşıya olanak sağlayan ülkeler arasında Dubai de yer alıyor. Rusya’nın da turiste aşıya izin vermesini bekliyoruz. Aşı sebebiyle iki kez gidilmesi gerekiyor, her gidiş için bin 500 Euro’luk bir fiyat tarifesi düşündük” dedi.

Yurtdışında talep çok

Forbes Dergisi’ndeki bir haberde Moldova’da bir firmanın 1.190 Euro fiyatla 3 günlük yeme, içme ve aşı dahil Moskova turu satmaya başladığını ve tura katılmak isteyen Moldova, Romanya, Ukrayna ve hatta Yunanistan vatandaşlarından, binin üzerinde başvuru geldiği belirtildi. Rusya’da şimdilik yasal olarak sadece daimi ve geçici oturum sahibi yabancılar aşı yaptırabiliyor ancak Rusya’da da tur firmaları aşı turizmi için kolları sıvamış durumda. Bunlardan Inturist, 100’er kişilik grupları charter seferleriyle ülkeye getirmek için yetkililerle görüşmelere devam ediyor. Forbes’a konuşan bir firma yetkilisi, özellikle Güney Amerika ülkelerinden kendilerine çok sayıda başvuru geldiğini açıkladı. Pekçok ülke önceliği sadece vatandaşlarına verirken, oturum izni ya da çalışma izni gibi içinde aşı da olan program sunan ülkelere her gün bir yenisi ekleniyor. Öne çıkan rotalar ise Dubai ve Tel Aviv. Peki aşı tedarikinde pekçok yerel yönetimin pürüzlerle karşı karşıya kaldığı bu süreçte, tatil paketi içinde aşı olabilir mi?

İlk olarak Londra’yla başladı

Bu yönde haberler ilk olarak geçen yıl aralık ayında duyuldu. Hindistan'da hizmet veren bir tur acentesi gelen talep üzerine Londra'ya aşının da dahil olduğu turlar düzenleyecekti. İsteyenler, kişi başı bin 777 dolar karşılığında Pfizer/BionTech aşısı olacak ve dönmeden önce de küçük bir şehir turuna katılacaktı. Bunun ardından Kanadalı bir çiftin, yerlilere ait bir yerleşim bölgesi olan 100 nüfuslu Beaver Creek'e özel jetle gidip sağlık çalışanı kılığına girerek aşı olmaya çalıştığı ortaya çıkmış, The New York Times ise zengin borsacıların ve yöneticilerin doktorları arayarak 20 bin dolar karşılığında aşı listesinde öne geçmeye çalıştıklarını yazmıştı.

Ocak ayının ilk günlerinde, Florida valisi 65 yaş üzeri insanlara aşıda öncelik tanıyacaklarını açıkladı ancak aşılamaya katılmak için Florida'da ikamet etme zorunluluğu getirmedi. O dönem birçok zengin ABD vatandaşı hatta Brezilya'dan ve Arjantin'den pekçok insan aşı olmak için Florida eyaletine akın etti.

Elde kalan aşıya talip oluyorlar

Florida'dan bir girişimci ise İsrail'e tur düzenliyor. Aynı zamanda Almanya'da da firmalar aşı için Tel Aviv'e turlar gerçekleştiriyor. Florida'daki şirketin sahibi Roy Gal, İsrail'e düzenledikleri turun 65 yaşından küçükler için geçerli olduğunu aktarıyor. İsrail'de süreç şöyle işliyor: 30-40 yaşlarındaki insanlar İsrail'e vardıklarında zorunlu olarak 10 günlük bir karantinaya giriyor. Ve 10 günü doldurur doldurmaz aşı merkezlerine gidiyorlar. Gal, “Turistler, aşı merkezlerinde mesai saatinin sonuna kadar bekliyor, o gün fazla kalan ve kullanılmaması halinde ziyan olacak olan aşılara talip oluyorlar. Sağlık çalışanları resmen kapıya çıkıp 'Aşı olmak isteyen var mı' diye bağırıyor, bizim turistlerimiz de böylece aşılarını oluyorlar” diyor. Müşteriler gidiş-dönüş uçak bileti için 850 dolar, ikinci dozu da olabilmek için bekleyecekleri sürede kalacakları ev için ise aylık 2 bin dolar kira ödüyor. The Guardian ise şubat ayının başında Knightsbrigde Circle adında bir sosyal kulübün aşı turizmi faaliyetlerini yazdı. Yıllık 25 bin pound karşılığında üye olunan bu sosyal kulüp, 65 yaş ve üzeri üyelerinin Sinopharm aşısını olabilmeleri için Birleşik Arap Emirlikleri'ne turlar düzenliyor. The New York Times'a konuşan kulüp kurucusu Stuart McNeill, 2 binin üzerinde başvuru aldıklarını açıkladı.

Bir başka rota da Küba

Aşı turizminde bir başka rota da Küba. 100 milyon doz Soberana 2 üretmeyi planlayan ülke, Les Echos'un haberine göre kampanyalarını “Karayip denizi, kum, kokteyl ve aşı” sloganıyla yürütüyor. BAE ayrıca acentelerden bağımsız olarak da bir kampanya düzenliyor. Evden çalışanları Dubai'ye davet eden Dubai Media Office, uzaktan çalışarak bir yıl Dubai'de yaşayacak olan göçmenlere paket dahilinde aşı da sağlıyor. Karayipler'deki Barbados’ta hükümet, turistlere içinde aşı da olan paketler sunmaya başladı. Barbados'ta Oxford/AstraZeneca aşısı kullanılıyor. Bir diğer Karayipler ülkesi Mauritius da Barbados gibi 9 Mart’ta aşı turizmi paketleri hazırladı. Mauritius, Oxford / AstraZeneca aşısı kullanıyor. Maldivler Cumhuriyeti hükümeti de "aşı turizmini" başlatmak için planlar geliştiriyor. Aşı turizmi "3V" (Ziyaret, Aşılama, Tatil) adıyla tanıtılıyor. Maldivler, Oxford / AstraZeneca aşısı kullanıyor.

Darknet’te 250 ila 1.200 dolar arasında satılıyor

Kaspersky araştırmacıları Darknet'te 15 farklı pazarı inceledi ve üç büyük COVID-19 aşısının reklamlarını buldu: Pfizer/ BioNTech, AstraZeneca ve Moderna. Aralarında etkinliği doğrulanmamış COVID-19 aşılarının reklamını yapan satıcılar da var. Satıcıların çoğu Fransa, Almanya, İngiltere ve ABD kaynaklı. Fiyatlar doz başına 250 ila 1.200 dolar arasında değişiyor, ortalama bedel yaklaşık 500 dolar. İletişim; Wickr ve Telegram gibi şifreli mesajlaşma uygulamaları aracılığıyla yapılırken, ödemeler kripto para birimi, özellikle de Bitcoin biçiminde talep ediliyor. Bu satıcılarının çoğunun 100-500 başarılı satış işlemi gerçekleştirdiği görülüyor, ancak Darknet’in doğası gereği bunları kimin aldığı belli değil. Kaspersky uzmanlarının elindeki mevcut bilgiler ışığında çevrimiçi olarak reklamı yapılan aşı dozlarından ne kadarının gerçek ne kadarının sahte olduğunu söylemek mümkün değil. Kaspersky Güvenlik Uzmanı Dmitry Galov, "Darknet'te hemen herşeyi bulabilirsiniz. Bu yüzden satıcıların aşı kampanyalarından yararlanmaya çalışması şaşırtıcı değil” dedi.

Aşı dolandırıcılığına dikkat!

Aşıyla ilgili son dönemde önemli gelişmeler yaşanıyor. Sağlık Bakanlığı ve Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı (SİBERAY) vatandaşları aşı dolandırıcılarına karşı dikkatli olması gerektiği yönünde uyardı. DPC Kişisel Veri Danışmanlığı CEO’su Sefa Karcıoğlu, Bakanlığın açıklamasının kritik önem arz ettiğini ve vatandaşların kişisel veri ihlaline izin vermemesi gerektiğini söyledi. Karcıoğlu, “Veri dolandırıcılığı sadece ülkemizin değil, dünyanın mücadele verdiği bir konu başlığı. Her vatandaşın kişisel verisine sahip çıkması gerekiyor. Eğer siber zorbalar sizin kişisel verilerinizi ele geçirmiş ve sizinle iletişim kurmaya çalışmış ise, bilin ki artık hacker’ların listesindesiniz. İşte bu sebeple vatandaşlar, şüpheli durumlarda mutlaka durumu polise bildirmeli veya Cumhuriyet Savcılıkları’na suç duyurusunda bulunmalı” dedi.