Turizmde 2019 seviyelerine dönüş 2024’ten önce mümkün değil

Elif KARACA

Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) Genel Sekreteri Zurab Pololikashvili, hükümetlerin turizmi toparlanma politikalarının merkezine almaları gerektiğini, bu dönemde uluslararası turizmden daha güçlü bir performans gösteren iç turizme odaklanılmasının pandeminin ekonomik etkilerinden kurtulmak için fırsat niteliğinde olduğunu söyledi.

DÜNYA’nın sorularını yanıtlayan Polilikashvili, uluslararası turizmin bu yılki zararının 1,8 trilyon doları bulabileceği, toplamda ise (2020 ve 2021) küresel GSYH’de 4 trilyon dolardan fazla kaybın söz konusu olabileceğini belirtti.

UNWTO’ya göre, Türkiye’de alt sektörlerle birlikte turizmin GSYH’de neden olduğu kayıp 2021’de 93 milyar dolara ulaşabilir. Oransal olarak ise GSYH’deki turizm kaynaklı kayıp yüzde 9 civarında gerçekleşebilir.

Dış turizmde toparlanmanın yavaş ilerlediğini ve yeni varyantlar nedeniyle belirsizliğin yüksek olduğunu belirten Pololikashvili, 2019 yılı seviyelerine 2024 ya da daha sonra ulaşılabileceğini de ifade etti.

Pandemi kaynaklı tedbirlerin hafifletilmesine rağmen küresel turizmdeki canlanma henüz istenilen düzeyde değil.

Sizin beklentileriniz neler?

2020 turizm tarihinin en kötü yılı oldu. Uluslararası turizm, dünya çapında 1 milyar ziyaretçi kaybetti ve bazı kategorilerde 30 yıl önceki seviyeler görüldü. Pandemi nedeniyle ülkelerin uluslararası turizmin güvenli bir biçimde yeniden güçlenmesi için birlikte çalışmaları gerekiyor.

Kısa süre önce yayınlanan UNCTAD-UNWTO raporuna göre, pandemi nedeniyle uluslararası turizmde yaşanan çöküş, 2020 ve 2021 yılları için küresel GSYİH’de 4 trilyon dolardan fazla kayba neden olabilir (2021’de yaklaşık 1,8 trilyon dolara kadar kayıp bekleniyor).

Belirsizlikler yüksek

Turizmin ekonomik büyümede önemli pay sahibi olduğu ülkeler, turizmde devam eden olumsuz koşullardan en ciddi şekilde etkilenenler olacak. Gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerdeki pek çok destinasyon bu kapsamda. Milyonlarca insanın geçimi turizme bağlı.Aşılamada ilerleme sağlanması ve turizmin güvenli bir şekilde yeniden canlanması, turizmin ekonomisinde önemli payı bulunan gelişmekte olan ülkelerde istihdam ve ihtiyaç duyulan kaynaklar açısından kritik önemde.

Turizmde bu yıl için en iyi ve en kötü senaryolar nasıl bir tabloya işaret ediyor?

UNWTO Güven Endeksi, Mayıs-Ağustos 2021 dönemi için yavaş bir toparlanmaya işaret ederken, devam eden pandemi ve yeni COVID varyantlarının artması, seyahat kısıtlamalarının devam etmesi ve aşıların düzensiz dağıtımı nedeniyle belirsizlik yüksek.

UNWTO uzmanlarının önemli bir bölümü, 2019 seviyelerine geri dönüşün 2024 veya sonrasında gerçekleşebileceği görüşünde, ancak bu yeni varyantların çıkması, aşılamadaki ilerleme, seyahat güvenliği ve efektif işbirliğinin sağlanabilmesi gibi koşullara bağlı.

Turizm gelirleri Türkiye için önemli. Türkiye’de turizmin yeniden güçlenmesi için neler yapılmalı?

Turizmin yeniden güçlenmesi tüm dünya ve Türkiye için hayati önem taşıyor. Türkiye eşsiz kültürel ve tarihi mirasının yanı sıra doğal güzellikleri ve zengin gastronomisiyle de tanınıyor. Türkiye, turizmin güvenli bir şekilde yeniden başlaması için çok çalışarak pandemi boyunca büyük bir liderlik gösterdi. Turizmin canlanması ve ekonomik toparlanmanın hızlandırılması için destekleyici önlemler uyguladı. Bu önlemler arasında para ve maliye politikaları, pazar istihbaratı, sağlık ve güvenlik protokolleri yer aldı.

Tüm ülkelerin sürdürülebilir uygulamaları teşvik etmeleri, erişilebilirliği ve kapsayıcılığı teşvik etmeleri, güvenliği sağlamaları ve sektörümüzün gelecekteki gelişimini yönlendirmek için yeniliği hızlandırmaları gerekiyor. Sadece kamu ve özel sektör arasındaki işbirliğinin bir sonucu olarak gerçekleşebilecek yeni ürünler, yeni seyahat biçimleri sunmalıyız.

Ulusal düzeyde, turizmin ekonomiye ve sosyal kalkınmaya katkısı göz önüne alındığında, hükümetlerin turizmi, ekonomik toparlanma politikalarının merkezine almaları, turizm işletmelerine hayatta kalmak için ihtiyaç duydukları ekonomik desteği vermeleri gerekiyor.

İç turizmdeki toparlanma daha güçlü

UNWTO’ya göre, Türkiye’de alt sektörlerle birlikte turizmin GSYİH’de neden olduğu kayıp 2021’de 93 milyar dolara ulaşabilir. Oransal olarak ise GSYH’deki turizm kaynaklı kayıp yüzde 9 civarında gerçekleşebilir.

Turizm sektörüne ilişkin son raporlar, pandemi etkisinin en büyük yükünü gelişmekte olan ülkelerin çektiğine işaret ediyor. Bu ülkeler için hızlı bir kurtuluş mümkün mü?

Her şeyden önce birlikte çalışmalıyız. Pandeminin en başından beri uluslararası turizme güveni yeniden tesis etmek için çağrıda bulunduğumuz iki ilke “koordinasyon ve uyum”.

Seyahat kısıtlamaları gevşetildikçe, dünya genelindeki destinasyonlar, insanları kendi ülkelerini keşfetmeye teşvik ederek iç turizmi geliştirmeye odaklanmış durumda. İç turizmin uluslararası turizmden daha hızlı toparlanması, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeler için pandeminin sosyal ve ekonomik etkilerinden kurtulma fırsatı.

UNWTO, iç turizm ve doğa turizmin tanıtımına önem veriyor. Turizm sektörü gelişmek için canlı kültüre, bozulmamış doğaya ve kültürler arası etkileşimlere ihtiyaç duyar. Kültürel mirasın desteklenmesi, korunması ve halklar arasında dayanışmanın teşvik edilmesi için rakipsiz bir finansman desteğidir.