Turizmcilerden sezon değerlendirmesi: Doluluk var, ciro var, kâr yok
Turizm sezonunu değerlendiren sektör temsilcileri, 2024'de otellerin yüzde 100’e yakın doluluk sağladığını ancak kâr konusunda bu oranı yakalamadıklarını bildirdi.
Antalya'ya, 2024 yılının yılın ilk 8 ayında 11 milyon 731 bin 937 ziyaretçi giriş yaptı. Turizminin 2024 sezonundaki dinamiklerini değerlendiren turizmciler, bu yıl Avrupa ülkeleri ve Rusya başta olmak üzere birçok pazarda dolulukların memnun edici olduğunu belirterek havaalanları ve gümrüklerden turist giriş sayıları bakımından iyi bir sezon geçirdiklerini aktardı. Türkiye turizminin altın yılı olarak tanımlanan 2019 yılındaki tabloya yaklaşıldığını belirten sektör temsilcileri, bu yılın sorununun turist sayısından ziyade karlılık olduğunu söyledi. Çözüm önerileri ise döviz üzerindeki baskının kaldırılması ve Çin, ABD, Hindistan gibi yeni pazarlar.
2024 sezonu yabancı misafir sayısında önceki yıla kıyasla yüzde 9 artış yaşandığını belirten Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (POYD) Başkanı Hakan Saatçioğlu, bu yükseliş ivmesini sürdürmek istediklerini söyledi.
Döviz kurlarının baskılanması ve enflasyon
Gazete Duvar'dan Ceren Deniz'e konuşan Saatçioğlu, sezonu şöyle değerlendirdi: “Sezon başında ciddi oranda erken rezervasyon aldık. Yüksek rezervasyon oranları, sezon yoğun geçeceğine dair öngörü oluşturdu. Şu anda baktığımızda yabancı misafir rakamlarında önemli bir yükseliş var. Ancak bu sezon turizmciyi en çok düşündüren sorun döviz kurların baskılanması ve enflasyonun olması gereken seviyede olmaması. Uluslararası gelişmeler de gelecek aylar için önümüzü görmemizi zorlaştırıyor. Antalya için oldukça önemi olan, düşük sezonların kötü gün dostu olarak nitelendirilen FTI’ın sezon başındaki iflası, bu tur operatörünün yerini kimin alacağı sorusunu beraberinde getirdi. Özellikle kış aylarında Antalya bölgesine çok yüksek oranda rezervasyon yağdıran bir acenteydi. Yıl içinde yaklaşık 1 milyon rezervasyondan bahsediyoruz. Bizi esas düşündüren konu, önümüzdeki aylarda FTI’ın yerini kim alacak? Bu şu anda bizim için büyük bir soru işareti.”
Kızıldağ: Ucuz bir pastanın kimseye faydası yok
Belek’te faaliyet gösteren Calista Luxury Resort Genel Müdürü Ali Kızıldağ, yoğun yaz sezonu verilerini şöyle değerlendirdi: “Hem Avrupa hem Rusya açısından hem olumlu yönde hem olumsuz yönde ilginç sürprizlere tanık olabiliriz. Yaşadıklarımız, tespit ettiklerimiz, araştırmalarımız bize bu sezon çok net söylemler konusunda izin vermiyor. Türkiye hâlâ Rusya’nın bir numarası, en çok tercih ettiği turistik yer. Rusların Türkiye'den vazgeçeceklerini düşünmüyorum. Ama turizmde sadece pastayı büyük tutmak yetmiyor. Çünkü ucuz bir pastanın kimseye faydası yok, pastanın fiyatını artırmak lazım. Ciro yaparken karlılık da sağlayabilmeliyiz. Önemli olan doğru politikalarla, gelen turist sayısını ve turist başına harcama miktarını yukarılara çekmek. Rus pazarında hedefimiz bu."
Rakiplere karşı döviz dezavantajı
Avrupa pazarını da değerlendiren Kızıldağ, şöyle bilgi verdi: “Türkiye, Avrupalılara uygun hizmet sunabilme anlamında şanslı bir ülke. Ancak bizdeki makroekonomik parametreler de ters çalışıyor. Türkiye’deki yüksek enflasyon maalesef dövizdeki sınırlı devalüasyonla karşılanamıyor. Arada hemen hemen iki kat fark var. Bu durum turistik işletmelerde çok ciddi bir ekonomik baskı yaratıyor. Satışlarımız Euro bazlı ama bütün satın almalarımız, maliyetlerimiz Türk Lirası cinsinden. Bunun olumsuz etkilerini yaşıyoruz. Rekabet halinde olduğumuz, bizim kadar enflasyon baskısı olmayan Dubai, Tayland, Mısır gibi ülkeler bize karşı avantaj yakalıyorlar.”
"Verimlilik beklediğimiz seviyede değil"
Antalya Kent Konseyi Turizm Çalışma Grubu Başkanı ve NBK Tour Genel Müdürü Recep Yavuz, Antalya'da sayısal olarak rekorların kırıldığı bir sezon yaşanmasına rağmen verimlilik açısından bir takım sıkıntıların olduğuna dikkat çekti.
Sezonluk verilerle ilgili görüşlerini aktaran Yavuz, “Antalya'ya sonbahar döneminde ağırlıklı orta yaş üstü 4 buçuk milyon turist daha geleceğini düşünüyoruz. Antalya yılı 17 milyona yakın bir sayıyla kapatmış olacak. Bu sezon özellikle son dakika rezervasyonlarında ciddi bir hareketlilik oldu. Antalya'yı yaklaşık 40 ülkeden turist ziyaret etti. Yurt dışı pazarlarda alışılmışın dışında bir tablo oluşmadı. Her zamanki gibi Almanya ve Rusya, sezonu önde götüren pazarlar. İngiltere ve Polonya pazarlarında da beklenenin üstünde rakamlara ulaştık. Bu yıl turist sayısı konusunda bir sorun yaşamadık. Geçtiğimiz yıldan daha iyi bir sayı ile ilerliyoruz. Hatta son yılların en iyisi olan 2019 yılındaki verilere yaklaşıyoruz. Ancak verimlilik beklediğimiz seviyede değil. Hem otellerde hem de esnafta turist sayısı oranında kazanç beklentisi, gerçekleşenden daha yüksekti. Uzak Doğu’da Çin, Hindistan, diğer cephede ABD potansiyeli yüksek pazarlar. Mevcut tabloyu iyileştirmek için bu pazarlara yönelik çalışmaların faydalı olabileceğini düşünüyorum. Bu pazarlar bizim portföyümüzde olmalı.”
