Turizm sektörü sezon dışı talep için hesap yapıyor

SELENAY YAĞCI / İSTANBUL

Pandemi nedeniyle darbe alan turizm sektöründe yaz sonuna doğru hareketin artması sezonu uzattı. Önceki yıllarda ağustos ayında yoğunlaşan talep eylüle kaydı. Sahillerde yerli turist, yoğunluğunu yabancıya bırakırken, sektör temsilcileri Rusya’dan gelenlerin ağırlıkta olduğunu vurguluyor. Ağustosta kapıları açan Ruslar, Türkiye’ye gelmeye devam ederse, normalde Akdeniz’de ekimde biten sezon kasım, aralık aylarına kadar uzayabilir. Bu yıl yüzde 50’den fazlası açılabilen tesisler, İngiltere, Ukrayna gibi ülkelerden de gelen talebin yeterli olup olmadığına karar vermek için ekim ayını bekliyor. Genelde yazın bitmesiyle kapanan Ege Bölgesi, bu yıl sezonu eylül-ekime sarkıttı. Düşük yoğunlukta tatili tercih eden yerli turist, okul çağında çocuğu olmayan yabancı turistin bir kısmı tatile devam ediyor. Öte yandan Yunanistan’ın limanlarını açmaması ile Türkiye sahillerinde daha önce görülmemiş yat yoğunluğu yaşanıyor. Mega yatların da çevrelediği, Göcek, Selimiye, Dalyan gibi bölgelerde yatların yoğunluğu ile işletmeler, sezonu kasıma kadar uzatacak. Sektör, yatların Türkiye kıyılarına gelmesinin önümüzdeki yıla olumlu etkileri olacağını belirtiyor. Bu yaz turizm sezonunun ancak haziranda göreceli olarak hareketlendiğini hatırlatan Türkiye Otelciler Birliği Başkanı Müberra Eresin, temmuz ve ağustos aylarında kıyı bölgelerde açık olan otellerde hem yerli tatilci hem de turist girişleri ile doluluk ortalaması yüzde 40-50’lerde gerçekleştiğini belirtti. Pandeminin hızlanması da sonbahara yönelik beklentileri olumsuz etkilediğini ifade eden Eresin, açık olan bazı otellerin yıl sonuna kadar faaliyetlerine yine ara vermeye başladığını belirtti.

“Eylülde yerli-yabancı oranı tersine döndü”

Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler, pandemi etkisiyle yaz aylarının yerli turist ağırlığıyla geçtiğini hatırlatırken; eylülde yüzde 80 yerli, yüzde 20 yabancı turist oranının tersine dönmeye başladığını söyledi. İşler, “İngiltere, Rusya ile Polonya ve Romanya olmak üzere Orta Avrupa’da yüksek talep var. Türkiye’nin ‘güvenli turizm’ uygulamaları ile Avrupa’da en hijyenik tatil ortamını sunduğu çok iyi anlaşıldı. Tedbirleri elden bırakmadan kurallara uyarsak, hem sosyal hayatta, hem de ekonomide iyi dönüşler almaya devam ederiz” diye konuştu.

Eylül ayının iyi geçtiğini vurgulayan Cornelia Diamond Golf Resort Spa Genel Müdürü Zafer Alkaya, rezervasyonlarda 20 Eylül'den sonra bir duraksama olduğunu söyledi. Antalya’da ekim sonunda kapanmaya hazırlanan otellerin olduğunu belirten Alkaya, Antalya’nın Belek bölgesinde futbol ve golf turizminin kış aylarında yapıldığını hatırlatarak, “Şu an için biz kapatmayacağız. Golf turizminde en çok gelenler, İngilizler... Geçen yılın gerisinde olsa da şu an kasım-aralık için rezervasyonlar mevcut. Futbol turizminde ise Rusya’ya kaldık sadece. Ancak belirsizlik sürüyor. İşlerin iyi gitme ihtimaline tutunuyoruz” dedi.

“Sezonun karnesi için ekimi bekliyoruz”

Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) Başkanı Erkan Yağcı, “Rusya’dan ve Almanya’dan gelen misafirlerimizi ‘Güvenli Turizm’le ağırlıyoruz. Sezonun karnesini çıkarmak için eylül sonunu beklemek gerekiyor. Sezonun uzayıp uzamayacağını görmek ise ekimi bulacak gibi. Bu şartlarda doğru değerlendirmeleri yapmak daha uygun olacak” dedi.

“Eylül ağustosa göre daha iyi bitecek”

Eylülün ağustosa göre daha iyi biteceğini belirten TÜRSAB Akdeniz Bölge Temsil Kurulu (BTK) Başkanı Ferit Turgut, ekimin aynı hızda geçmeyecek gibi göründüğünü söyleyerek, “Okulların açılmasıyla Türk misafir geri döndü, birçok yerliye çalışan oteller kapandı. Aynı durum Alman, İngiliz, Rus turistte de yaşanacak gibi… Otellerin birçoğu ekim sonu tesisi kapatmaya hazırlanıyor. Bu yıl yüzde 75 düşüş bekliyoruz demiştik. Bunun iyiye gittiğini söyleyemeyiz” dedi. Şu anda görülen taleplerle kasım- aralık aylarına uzaması biraz daha zor göründüğünü ifade eden Turgut, 15 Ekim gibi düşüşlerin yaşanmasını beklendiğini, mevsimsel olarak düşen talebin önceki yıllardan biraz daha fazlasıyla olacak gibi göründüğünü kaydetti.

Yıl sonuna kadar 5 milyon turist daha eklenecek

Pandemi nedeniyle mart ayından itibaren duran turizm hareketliliği, 1 Temmuz’dan sonra yeniden hız kazandı. Turizmin merkezi Antalya’ya gelen uçuş sayısı bugün itibarıyla 32 ülkeye ve 121 şehire yükseldi. Bu süreçte gelen-giden uçak sayısı ise 11 bini aştı. Türkiye Turizm ve Geliştirme Ajansı Yönetim Kurulu Üyesi Cem Kınay’a göre pandemiye rağmen 1 Ocak’tan 10 Eylül’e kadar Türkiye’yi 10 milyon turist ziyaret etti. Turistlerin 2 milyonu Antalya’ya geldi. İlk sırada Ruslar, daha sonra Ukraynalılar ve Almanlar var. Kınay, sertifika programı ve sağlıklı turizm kampanyasının Türkiye’yi diğer ülkelerden ayıran önemli bir özellik olduğunu belirterek şunları söyledi: “Antalya’ya, özellikle Rusya, Ukrayna, Almanya, İngiltere, Polonya gibi ülkelerden yoğun trafik oldu. Hareketlilik önümüzdeki aylarda da devam edecek hatta sezon kasım ve aralık aylarına doğru sarkacak diye bekliyorum. Türkiye’ye bu yıl 15 milyon turist bekliyoruz. Bu 5 milyon daha eklenecek demek.”

Temmuzda turist sayısı 4 kat arttı

Temmuz ayında ülkeye gelen turist sayısı önceki aya göre 4 kattan fazla artarak, 1 milyona yaklaştı. Geçen yıl temmuzda gelen 6.6 milyon turist sayısının bir hayli gerisinde kalınsa da bu seviyelere ulaşılması sektöre moral oldu. Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre temmuzda yabancı ziyaretçi sayısı 932 bin 937 kişiye yükseldi. Yıllık bazda ise yabancı ziyaretçi sayısı yüzde 85.9 düştü. Hazirandaki yabancı turist sayısı 214 bin 768 kişi olmuştu. 2020 yılı ocak-temmuz dönemindeki yabancı ziyaretçi sayısında ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 77.97 azalış kaydedildi ve 5 milyon 440 bin 406 kişi oldu. Buna göre, 2020 yılı temmuz ayında Türkiye’ye en çok ziyaretçi gönderen ülkeler sıralamasında Almanya yüzde 21.3 (199.235) ile birinci, Ukrayna yüzde 16.3 (152.717) ile ikinci, İngiltere (Birleşik Krallık) yüzde 8 (74.671) ile üçüncü sırada yer aldı. İngiltere’yi ise Hollanda ve Fransa izledi. Rus turistler ise turizm verilerinin ağustos istatistiklerinde etkili olacak.