Turizm, seçimlerin ardından toparlanır

Sağladığı döviz girdisi ile Türkiye ekonomisi için kilit sektörlerden biri konumundaki turizmde deprem sonrası sert düşen rezervasyonlar toparlanma eğilimine girse de, özellikle İstanbul'a yönelik deprem beklentisi söylemleri talebin eski seyrine dönmesini zorlaştırıyor.

Sektör temsilcileri, seçimlerin de etkisiyle Mayıs ayına ilişkin zayıf giden rezervasyon akışının seçim sonrası ivmeleneceğini öngörürken, yılsonu hedefleri de korunuyor.

Turizm gelirleri Türkiye ekonomisi için kilit konumda bulunuyor. Hükümet, turizm ve ihracat gelirleri başta olmak üzere cari fazla yaratarak yüksek enflasyon ve faizlerle mücadeleyi hedefliyor.

Türkiye'nin bu yıl için turizm geliri hedefi 56 milyar dolar seviyesinde bulunuyor. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'un deprem sonrası açıklamalarına göre yılsonu turizm hedefi korunuyor.

2019 rakamlarının yüzde 31 altında

Seyahat veri firması ForwardKeys Insights başkan yardımcısı Olivier Ponti, deprem sonrası zayıflayan görünüme işaret ederek, "Avrupa seyahat endüstrisindeki toparlanmaya öncülük eden Türkiye'nin aylardır sergilediği mükemmel performansın ardından bu ülkeye yönelik uluslararası turizm hızlı bir düşüşe geçti. Depremden yüzlerce kilometre uzaktaki İstanbul bile kötü etkilendi" dedi ve ekledi:

"İstanbul için iki gece ve üzeri konaklamalara yönelik biletlemeler depremden iki hafta önce 2019'a göre %7 gerideyken, depremin ardından bu oran şu anda 2019'un %31 altına düşmüş durumda... Rezervasyonlardaki düşüş gelecekte daha az ziyaretçi ve hem turizm profesyonelleri hem de ülke ekonomisi için daha az gelir demek."

Yabancı ziyaretçi sayısı geçen yıl %80 artışla 44.56 milyon olmuştu. Pandemi sonrası güçlü toparlanmaya işaret eden bu sayı 2019'daki 45.06 milyonluk rekorun ise hafif altında kalmıştı.

Almanya, İsviçre, Hollanda ve Avusturya pazarlarından Türkiye'ye turist getiren tur operatörü Bentour Reisen'in Yönetim Kurulu Başkanı Kadir Uğur, "Çok iyi giden bir yıldı fakat depremde biraz durulduk. Depremden sonra tekrar açıldı fakat eski seviyesine gelmedi" dedi ve ekledi:

"Özellikle İstanbul'daki artış depremden sonra durdu. Tekrar bir canlanma gelmedi. Çünkü İstanbul hep hedef gösterildi 'bundan sonraki deprem İstanbul'da olacak' diye. Şu kadar bina sakat, şu kadar bina tehlikeli mesajları tüketiciyi ürküttü. Hem ulusal hem uluslararası medyada sürekli bu konuyla oynandı, yakında olacak filan denilince insanlar çekiniyor."

İstanbul, Türkiye turizmi açısından en önemli destinasyonlardan biri konumunda bulunuyor. İstanbul Valiliği verilerine göre, 2022'de İstanbul'a gelen yabancı ziyaretçi sayısı 16 milyonu geçerken, Türkiye'ye gelen toplam yabancı ziyaretçilerin de %36'sını oluşturdu.

Akdeniz ve Ege'deki destinasyonlar toparlanıyor

İstanbul'un aksine, Akdeniz ve Ege'deki popüler turizm destinasyonları ise rezervasyonlarda deprem sonrasındaki sert düşüşün ardından daha güçlü sinyaller veriyor.

Antalya Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü verilerine göre, Mart ayında Antalya'ya havayolu ile gelen turist sayısı önceki yıla göre %54 artışla 347,635 oldu ve Mart ayı rekoru kırıldı. Turist sayısında ilk sırayı Ruslar alırken, bunu Almanlar ve İngilizler izledi.

Marmaris Belediyesi Turizm Komisyonu Başkanı Ali Kırlı'nın verdiği bilgiye göre, depremin hemen ardından rezervasyonların sert düştüğü Marmaris'te de rezervasyonlar son 2-3 haftada yeniden yükselerek %70 civarı artış kaydetti.

Bölgenin yılın tamamında geçen yılın üzerinde bir performans kaydetmesini beklediklerini söyleyen Kırlı, "Kurun seyri ve İngiltere başta olmak üzere Avrupa pazarlarımızdaki enflasyon Türkiye'yi cazip kılmaya devam ediyor... Türkiye Rusya'ya açık birkaç ülkeden biri olduğu için Ruslardan da yine güçlü talep görecektir" dedi.

Seçim etkisi

Öte yandan, Nisan ayında iyileşen görünümün ardından Mayıs ayı özelinde ise seçim etkisiyle bir durgunluk gözlendiğini belirten Kırlı, "Nisan'da doluluklar iyi. Ama Mayıs satışlarında zayıflık var. Seçim nedeniyle Mayıs, özellikle de ilk iki haftası için zayıf şu anda. Ancak Haziran-Eylül'de sıkıntı görünmüyor" diye konuştu.

Armada Uluslararası Otelcilik Yönetim Kurulu Başkanı Kasım Zoto, "Nisan için doluluk %70 civarında. Ama Mayıs için şu anda birşey söylemek mümkün değil. Deprem sonrası toparlandı ama şimdi seçimler bizi tedirgin ediyor. Mayıs rezervasyonlarında bunu görüyoruz" dedi ve ekledi:

"Turizmde rezervasyon olması illa bu rezervasyonun gerçekleşmesi demek değil. Herhangi bir problem olduğu zaman hemen iptal edebiliyorlar. İnsanlar özellikle pandemiden sonra 48 saat önceden iptal hakkıyla almak istiyorlar. O zaman da siz 48 saat önceye kadar biraz heyecan yaşıyorsunuz... Seçimi de atlatınca daha iyi bir şekilde devam edeceğiz."

Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği Başkanı Oya Narin de seçimlerin ardından güçlü bir ivme beklediklerini belirterek, "Deprem sonrası yavaşlamanın ardından toparlanıyoruz. Son bir iki haftadır hareket iyice yoğunlaştı ama seçim sonrası daha da hızlanacaktır" dedi ve ekledi:

"Gelmemezlik gibi bir tercih değil ama yabancı turist açısından olur ya, bazı ülkelere 'daha rahat bir zamanda gideyim' tercihinizi kullanırsınız. Seçimden sonra biz çok ciddi hareket bekliyoruz. Geçen seneki gibi iyi bir sezon bekliyoruz."