2023 rezervasyonları erken başladı, otel fiyatı döviz bazında minimum %20 arttı

Selenay YAĞCI

Bu yıl turizm gelirleri ve ziyaretçi sayılarında artış devam ediyor. Yılın ilk yarısında turizm gelirlerinde 2019’un rakamları aşılırken, ziyaretçi sayısı ise 2019’u yakaladı. Turizmciler, bu yılsonunda Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yukarı yönlü revize ettiği 47 milyon turist, 37 milyar dolar gelir hedefini yakalayabileceklerini belirtti. Rusya-Ukrayna savaşına ve Avrupa’da yaşanan gelişmelere rağmen oteller, eylül-ekim aylarında da yoğun rezervasyon alıyor. Özellikle İngiliz ve Alman turistlerin yoğun ilgi gösterdiği Türkiye’de turizm sektörü de önümüzdeki sezonun kontratlarına her yıl olduğu gibi eylül-ekim ayları yerine ağustos ayından başladı. Önceki yıl yüzde 10-15 fiyat artışı yapabilen oteller, Acentaların önümüzdeki yıl için yapılacak kontrat taleplerinde yoğunluk yaşandığını belirtiyor.

Türkiye turizmde yeni bir rekor yılını geride bırakarak, 2019’da toplam 51,7 milyon ziyaretçi, 34,5 milyar dolar turizm geliri ulaşmıştı. Pandemi kısıtlamasıyla geçen 2 yılın ardından bu yılın ilk 7 ayında Türkiye’ye gelen ziyaretçi sayısı yüzde 128,28 artarak 26 milyon 195 bin 747’ye ulaştı. Almanya, Rusya Federasyonu ve İngiltere sırasıyla en çok ziyaretçi gönderen ülkeler oldu. Pandemi önceki 2019’da ise ilk 7 ayda 24 milyon 693 bin 886 ziyaretçi Türkiye’ye gelmişti. Türkiye 2022 yılının temmuz ayında da bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 52,84 artışla 6 milyon 665 bin 129 yabancı ziyaretçi ağırladı. STR Global’in raporuna göre haziranda İstanbul’da otellerde ortalama günlük satılan oda bedeli; (ADR) 2021’e göre yüzde 70,4 artarak 146,16 Euro, odabaşı elde edilen gelirlerde ise (RevPAR) geçen yıla göre yüzde 170,6 artış ile 114,23 Euro oldu. İlk 6 ayda ise ortalama günlük satılan oda bedeli; 112,74 Euro odabaşı elde edilen gelir 77,52 Euro oldu.

20-30 Euro’ya tatil devri bitti

Türkiye turizm gelirlerinin bu yıl 37 milyar doları aşacağı ve cari açığın kapatılmasında önemli rol oynayacağı belirten Akdeniz Turistik Oteliler Birliği (AKTOB) Başkanı Erkan Yağcı, son 3 yılda pandemi hem de Türkiye’nin turizmde iki ana pazarı olan Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş nedeniyle iki önemli krizden geçtiğini ifade ederek, turizm sektörünün bu iki krizi başarıyla atlattığını söyledi. Pandemi sonrası dünya turizminde Türkiye’nin rakiplerine göre çok öne çıktığına dikkat çeken Yağcı, şöyle devam etti: ‘Dünya turizminde Türkiye öne çıkıyor. Özellikle ‘Her Şey Dahil’ uluslararası otel zincirleri tarafından benimseniyor. Hem Türkiye’nin hem de özelde Antalya’nın Rusya ve Ukrayna ana kaynağında yaşanan sıkıntıyı Avrupa pazarında çözdü. Avrupa pazarında 2019 yılı rakamlarına ulaşılacak. Pandemi sonrası Avrupa’da talep yoğunluğu var. Halen bekleyen bir talep var.”

Türkiye turizminin İspanya’dan sonra Fransa’nın Cote d’Azur bölgesini de iyi takip etmesi gerektiğini anlatan Yağcı, “Türkiye turizmde rakiplerinin önüne geçiyor. Cote d’Azur bizim için de çok önemli. Antalya’da artık 20-30 Euro’ya oda satış devri kapandı. Kaliteli, güvenilir ve sağlıklı iyi hizmet vereceğiz. Önümüzdeki süreçte bu yapılmalı. Bu vizyonla geleceğe hazırlanacağız” dedi.

“2023’te rekorlar kırabiliriz”

Güney Ege Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (GETOB) Başkanı ve Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkan Yardımcısı Bülent Bülbüloğlu otellerin temmuz ve Ağustos aylarında dolu olduğunu söyledi. Bülbüloğlu ayrıca eylül-ekim aylarında da dolulukların yoğun olduğunu ekledi. Bütün hesapların 2019’u geçmek olduğuna işaret eden Bülbüloğlu, şunları anlattı: “Mevcut rezervasyonlara, uçuş sayılarına ve tur operatörlerinin eylül, ekim ve kasım ayları için ayırttığı yerlere bakarsak, Bakanlığın hedefleri tutturulacak gibi görünüyor. Türkiye’nin Avrupa’daki rakiplerine göre büyük bir fiyat avantajı var. Karadeniz’de yaşanan karışıklık planlarımızı bozsa da şu an Marmaris, Fethiye ve Bodrum’da otellerimiz dolu. İngiliz, Alman ve Orta Avrupa pazarının talepleri yoğun. Dolu dolu gideceğimizi tahmin ediyorum.” Öte yandan şimdiden 2023 kontratlarını yapmaya başladıklarını söyleyen Bülbüloğlu, “2023 yılı çok güzel gözüküyor. Eğer dünyada bir mani çıkmazsa Türkiye ve Muğla’da rekorlar kıracağımızı düşünüyorum” dedi.

Almanya’dan turist getiren Benzer Touristik’in sahibi Osman Benzer, fiyat artışlarında sarmalın henüz sonuna gelinmediğine dikkat çekerek, “2023 sezonunda tatil fiyatları bu yıldan yüzde 15-20 daha pahalı olacak. İnsanlar tatile çıkmaya devam edecekler ama tatillerin süresini kısalabilir” diye konuştu.

Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler de, yılsonunda güncellenen hedeflere ulaşmayı beklediklerini belirterek, “Temmuz ayında 7-8 milyona yakın sadece Antalya’ya turist geldi. Savaşa rağmen Türkiye için müthiş bir performanstı. 2019 yılı Türk turizm tarihinde, bütün yılları egale ederek en iyi yıl olarak geçiyordu. Ama savaşa, pandemiye rağmen 2022 yılı iyi yıl olacak gibi gözüküyor. Önümüzdeki yıl içinde ciddi rezervasyon akışı ve talep görüyoruz” dedi.

Asya ve Amerikalı turistte döndü!

Temmuzda otellerin tam kapasite olduğunu söyleyen Alanya Turistik İşletmeciler Derneği (ALTİD) Başkanı Burhan Sili ise pandemi öncesi döneme göre yabancı misafirlerin Türkiye’ye daha fazla talep göstermeye başladığını vurgulayarak Sili, “Özellikle İngiltere ve Avrupa’nın rezervasyonları pandemi öncesine çok ciddi oranda artış gösterdi. En çok rezervasyon yapan ülkeler ise İngiltere, Almanya, Polonya ve Hollanda oldu. Önceki yıllara kıyasla tatil için ülkemizi az tercih eden Asya ve Amerikalı turistlerin rezervasyonları da artış gösterdi. 2022 yılı turizm hedefi fazlasıyla aşılacak gibi duruyor” şeklinde konuştu.

2023’te İstanbul ilk 5’teki yerini geri alacak

Türkiye Otelciler Birliği Başkanı Müberra Eresin, 2023 yılının turizmde çok daha iyi bir yıl olacağını, takip eden yıllarda turizm gelirlerimizin artarak çok ciddi noktalara geleceğini ve özellikle İstanbul’un dünyada yine parlayan ilk beş destinasyondan biri olacağını ifade etti.

Bu yılın yavaş başlamasına rağmen şehirlerde mart ayı itibarıyla rezervasyonların hızlandığını hatırlatan Eresin, şunları anlattı: “Yılın ilk 6 ayında İstanbul’da doluluklar 68.8 oldu. Bu oran 2021’de yüzde 35.3, baz olarak aldığımız pandemi öncesindeki 2019 yılı ilk 6 ayında ise yüzde 69.8 olmuştu. Mayıs ve haziran aylarında aylık bazda 2019’un sayılarını geçtik ancak yılın ilk 6 aylık toplamında 2019’un az da olsa gerisinde kaldık. İlk 6 ayda Türkiye genelinde ortalama doluluklar ise yüzde 61.9 oldu. Bu oran 2019 yılı ilk 6 ayında yüzde 63.4, 2021 yılı ilk 6 ayında yüzde 36.2 olmuştu.

Bu yılın ilk 6 ayında İstanbul’da oda fiyatları ve gelirlerinde yüzde 30’a varan artışlar oldu. Giderlerimizin artış oranı maalesef bu orandan çok daha fazla oldu ve bu beklenmedik maliyet artışları minimum 6 aylık satış anlaşması yapmış olan turizmcileri oldukça zorladı. İstanbul’da yine Ortadoğu ve Körfez kökenli turistler ağırlıkta. Henüz ülke bazında turist çeşitliliğinde arzu ettiğimiz yerde değiliz ancak özellikle Avrupa, Kuzey ve Güney Amerika gibi pazarlarda hissedilir seviyede bir hareket başlaması memnuniyet verici.

Yüksek sezon ekime kadar devam edecek

GETOB Başkanı Yardımcısı Bülent Bülbüloğlu, önceki yılların aksine yerli turistin de eylül ve ekim aylarında sahilleri terk etmediklerini, bir kısmının daha uygun olması açısından eylül ve ekim aylarını tercih ettiğini söyledi. Öte yandan Seyahat Acentaları Yönetici Derneği (SAYD) Başkanı Mehmet Gem, fi yatların 15 Ekim’e kadar düşmeyeceğini belirterek, her yıl normal şartlarda okulların açılması ile birlikte fi yatlarda yüzde 10-15 oranında bir düşüş yaşandığını ancak bu yıl talep yüksekliği nedeniyle bunun gerçekleşmeyeceğini kaydetti.

Turizm hareketi hiç olmadığı kadar anlık değişiyor

Türkiye Otelciler Birliği Başkanı Müberra Eresin, tüm dünyada pandemi sonrası ekonomik ve sosyal gelişmeler neticesinde turizm hareketi de geçmişte hiç olmadığı kadar anlık değişimlere göre şekillendiğini dile getirdi. Eresin, “Bugün %20-30’larda görülen rezervasyon dolulukları günü geldiğinde % 70-80’lere çıkabiliyor. % 70-80’lerde görülen oranlar ise %50-60’lara gerileyebiliyor. O yüzden kesin bir öngörü yapmak zor ancak geçtiğimiz 2 yıldan sonra yüksek performans döneminin başladığını net olarak izliyoruz. Mevcut şartlarda 2022’nin 2021’den çok daha iyi bir yıl olacağı kesin görünüyor. 2019 yılını da geçme ihtimali var. Yılın ikinci yarısındaki muhtemel hareketliliği görüyoruz o nedenle Yıl sonu tahminlerimizi revize ederek yükselttik” dedi.

Kişi başı turizm geliri düştü

Türkiye Seyahat Acentaları Birliği Başkanı (TÜRSAB) Firuz Bağlıkaya, bu yılın ocak-temmuz döneminde Türkiye’ye gelen ziyaretçi sayısında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 128,28 artış kaydedildiğini belirterek, “Ancak ziyaretçi sayılarındaki artış oranlarını değerlendirirken geçen yılın ilk yarısında salgın nedeniyle uluslararası turizm hareketliliğinin son derece sınırlı kaldı. Artış oranlarının da bu çerçevede yüksek çıktığının dikkate alınması gerek” dedi. Bağlıkaya, turizm gelirlerini artırmak için öncelikle hedef odaklı bir tanıtım stratejisi oluşturulmasının büyük önem taşıdığını belirterek, şunları söyledi: “TÜİK verilerine göre, Türkiye’ye gelen çok yüksek ve yüksek gelir grubundan ziyaretçilerin toplam ziyaretçiler içindeki payı son yıllarda geriledi düşük ve çok düşük gelir seviyesindeki ziyaretçi sayısının ise yükseldi. Bununla birlikte üzülerek belirtmeliyim ki yılın ilk yarısında ülkemizin elde ettiği kişi başı turizm gelirinde de düşüş yaşanıyor. 2021 yılının ilk 6 ayında elde ettiğimiz 818 dolar kişi başı turizm geliri bu yılın aynı döneminde 770 dolara düştü. Dolayısıyla turizmdeki performansımızı artırmamız gerekiyor. Dünya genelinde enflasyonist bir ortam oluştuğu ve buna bağlı olarak da satın alma gücünün düştüğü bir gerçek. Şu aşamada dünya turizm otoritelerinin turizmde düşüş beklentisi bulunmuyor. Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü tarafından geçen günlerde yapılan değerlendirmede, uluslararası seyahat sayısındaki toparlanmanın devam ettiği belirtilirken 2022 yılı sonunda 800 milyon ila 1 milyar arasında uluslararası seyahat gerçekleşeceğini öngördü.”