NASA astronotları 8 gün diye gittiler, 2025'e kadar dönemeyebilirler

NASA astronotları Suni Willams ve Butch Wilmore, 5 Haziran günü Boeing'in uzay aracı Starliner ile bir Uluslararası Uzay İstasyonu'na (ISS) doğru bir uzay görevine çıktı. Yaklaşık 1 hafta uzayda kalması planlanan astronotlar, uzay aracında yaşanan sorunlar nedeniyle hala dönemedi.

Dönüşleri 2025 yılını bulabilir

Uzay aracının tahrik sisteminde birkaç iticinin arızalanması ve helyum sızıntılarının keşfedilmesi, planlanan bir haftalık ISS ziyaretini uzatılmış bir kalışa dönüştürdü. Boeing'in Starliner uzay aracı ile yörüngeye çıkan astronotların dönüşü 2025 yılını bulabilir.

NASA yetkilileri ve Boeing, Starliner’ın astronotları Dünya’ya geri getirmek için yeterince güvenli olup olmadığını tartışıyorlar. Boeing uzay aracına kefil olurken, NASA yetkilileri, SpaceX’i de plana dahil etmeye çalışıyor.

NASA yöneticileri, eylül ayında Uluslararası Uzay İstasyonu'na iki boş koltuğu olan bir mürettebat aracını fırlatmayı düşünüyor.

Bu, Boeing'in yaklaşık iki ay önce ISS'ye uçurduğu astronotlar Barry Wilmore ve Sunita Williams'ın SpaceX ile geri dönme olasılığını artırıyor. Söz konusu plan, ikilinin SpaceX aracının gelecek yılın başlarında ayrılmasına kadar istasyonda kalacakları anlamına geliyor.

NASA'daki yöneticilerden biri olan Ken Bowersox, mürettabatı sadece Starliner ile geri getirmek zorunda olmadıklarına dikkat çekti.

Eski bir astronot olan Bowersox, son haftalarda Starliner’ın astronotlar olmadan geri dönme şansının arttığını söyledi. Yetkililer, bazı son testlerden elde edilen sonuçların NASA'da endişe yarattığını belirtti.

NASA, bu ayın ortasına kadar sonraki adımlar hakkında bir karar vermek istiyor. Şimdilik Boeing veya SpaceX ile devam etme konusunda nihai bir karar verilmiş değil.

Boeing ise hala Starliner'a inanıyor:
"NASA görevi değiştirmeye karar verirse, Starliner'ı insansız bir dönüş için yapılandırmak üzere gerekli önlemleri alacağız."

Yetkililer, Starliner'ı kullanma konusunda anlaşmaya varamadı. Boeing ve bazı NASA liderleri arasındaki gerginlikte de bu etkili oldu. Starliner'ın geri dönüş için ayrıntılı bir hazırlık yaptı ancak NASA, bunu incelemeyi bir süre erteledi.

NASA yöneticisi Steve Stich asıl anlaşmazlığın verilerdeki belirsizlikler ve Starliner ile ilgili potansiyel riskler üzerinde olduğunu söyledi.

NASA, Wilmore ve Williams'ın Dünya'ya dönüşlerini SpaceX'ten isteyecek olursa, her ikisi de SpaceX aracının dört mürettebat üyesiyle dönüş yolculuğunu yapacağı Şubat 2025'e kadar ISS'de kalacak.

Normalde NASA astronotları genellikle tesiste altı ay kadar kalıyor. Wilmore ve Williams için bu senaryo ise 8 aya kadar çıkabilir.

Görev başlangıçta sekiz gün sürecek şekilde planlanmıştı.

Boeing, Starliner'ın uçmaya hazır olduğunu düşünüyor. Şirket Cuma günü, NASA ile yürütülen yörüngedeki ve yer testlerini açıklayan bir duyuru yaptı.

NASA'nın görevi tamamlamak için SpaceX'e dönmesi, Apollo ay inişlerine kadar uzanan derin bağlara sahip olan Boeing için zorlayıcı bir sonuç olacak.

Boeing, Starliner'ı geliştirmeye yaklaşık 10 yıl önce başladı. Ancak yaşanan maliyetli teknik engeller bu yarışta Boeing'i SpaceX'in gerisine attı. Elon Musk'ın uzay şirketi SpaceX, NASA'nın mürettebatlı görevleri düşük Dünya yörüngesine fırlatmak için tek ABD merkezli seçeneği oldu. SpaceX, ISS'ye ilk mürettebatlı uçuşunu dört yıldan fazla bir süre önce başarıyla tamamladı.

Astronotlar uzayda ne yapıyor?

Wilmore ve Williams, beklenmedik bu uzun kalış sırasında bilimsel araştırmalar yürütüyor.

Wilmore, yakın zamanda gelecekteki deneyleri destekleyecek bir santrifüjün montajı üzerinde çalışırken, Williams mikro yerçekiminde optik fiberler yapmayı araştıran bir çalışma yapıyor.

Uzay istasyonunda bol miktarda yiyecek ve malzeme bulunduğu belirtiliyor.

Her iki astronot da daha önce uzay istasyonuna seyahat etmiş deneyimli eski askeri pilotlar. İkili, geçen ay Starliner'a güven duyduklarını net bir şekilde ifade etti.